ภาวะสุขภาพของผู้สูงอายุและความคาดหวังการดูแลสุขภาพจากชุมชน ของผู้สูงอายุในชุมชนเขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออก
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การจัดบริการสุขภาพแก่ผู้สูงอายุในเขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออกควรคำนึงถึงความต้องการของตัวผู้สูงอายุและความเหมาะสมกับบริบทของพื้นที่ การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาภาวะสุขภาพของผู้สูงอายุในเขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออกทั้งด้านกาย จิต และสังคม วิเคราะห์ความคาดหวังในการรับบริการสุขภาพ และบทบาทของชุมชนและเครือข่ายในการดูแลสุขภาพผู้สูงอายุ รวมถึงเสนอแนวทางการพัฒนารูปแบบการดูแลสุขภาพที่เหมาะสมกับบริบทของพื้นที่ การศึกษาใช้การวิเคราะห์เอกสาร การสังเกต และการสัมภาษณ์เชิงลึก กลุ่มตัวอย่างประกอบด้วยบุคคล 180 คน รวมถึงผู้สูงอายุที่มีอายุตั้งแต่ 60 ปีขึ้นไป และบุคคลที่เกี่ยวข้องกับการดูแลสุขภาพผู้สูงอายุ เครื่องมือวิจัยเป็นแบบสัมภาษณ์เชิงลึกที่มีโครงสร้าง ครอบคลุม 5 หัวข้อหลัก ได้แก่ (1) สถานการณ์ภาวะสุขภาพผู้สูงอายุ (2) รูปแบบการดูแลสุขภาพของตนเองและผู้สูงอายุในชุมชน (3) ภูมิปัญญาการดูแลสุขภาพ และภูมิปัญญาอาหารเพื่อสุขภาพในชุมชน (4) ความต้องการและความคาดหวังในการดูแลสุขภาพของผู้สูงอายุ และ
(5) บทบาทของชุมชนในการดูแลสุขภาพผู้สูงอายุ: การเสริมพลังเครือข่ายและความคาดหวังสู่การดูแล การเก็บข้อมูลใช้เวลาประมาณ 30-40 นาทีต่อผู้เข้าร่วม โดยเปิดโอกาสให้แสดงความคิดเห็นได้อย่างอิสระ เครื่องมือวิจัยได้รับการตรวจสอบจากผู้เชี่ยวชาญ 5 ท่าน ซึ่งรวมถึงผู้เชี่ยวชาญด้านการพยาบาลผู้สูงอายุ การบริหารเชิงนโยบาย และเครือข่ายชุมชน โดยเครื่องมือมีค่าดัชนีความสอดคล้อง (CVI) เฉลี่ย .83 และค่าความเที่ยงตรง .97 ซึ่งสูงกว่าเกณฑ์มาตรฐาน แสดงถึงความเหมาะสมและความน่าเชื่อถือ การวิเคราะห์ข้อมูลจัดหมวดหมู่ความคิดเห็นออกเป็น 3 กลุ่ม ได้แก่ ความคิดเห็นที่คล้ายคลึงกัน ความคิดเห็นที่ตรงข้ามกัน และความคิดเห็นที่ผสมผสานกลมกลืนกัน และสรุปเป็นองค์ความรู้ ผลการวิจัยพบว่า (1) ผู้สูงอายุส่วนใหญ่ในชุมชนมีโรคเรื้อรังที่เกิดจากพฤติกรรมประจำวัน และพึ่งพาบริการจากอาสาสมัครสาธารณสุขหมู่บ้าน (อสม.) และโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล รวมถึงการใช้ยารักษาโรค (2) ผู้สูงอายุต้องการความรู้เกี่ยวกับการฟื้นฟูสุขภาพและการส่งเสริมสุขภาพ (3) ชุมชนมีภูมิปัญญาด้านสุขภาพ เช่น การใช้สมุนไพรและการออกกำลังกาย (4) ผู้สูงอายุคาดหวังให้ชุมชนนำภูมิปัญญาท้องถิ่นมาใช้ สร้างความเข้มแข็งให้กับชุมชน และปรับปรุงระบบการดูแลสุขภาพ (5) มีความจำเป็นในการพัฒนาเครือข่ายการดูแลสุขภาพผู้สูงอายุ โดยให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อบต.) อสม. และการสื่อสารด้านสุขภาพเข้ามามีส่วนช่วยในการให้บริการอย่างต่อเนื่อง ข้อเสนอแนะ ควรพัฒนารูปแบบการดูแลสุขภาพแบบบูรณาการที่สอดคล้องกับความต้องการของผู้สูงอายุและบริบทของชุมชน
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความและรายงานวิจัยในวารสารพยาบาลกระทรวงสาธารณสุข เป็นความคิดเห็นของ ผู้เขียน มิใช่ของคณะผู้จัดทำ และมิใช่ความรับผิดชอบของสมาคมศิษย์เก่าพยาบาลกระทรวงสาธารณสุข ซึ่งสามารถนำไปอ้างอิงได้
เอกสารอ้างอิง
National Statistical Office. Report on the situation of the elderly in Thailand 2021. Bangkok: National Statistical Office; 2021. (in Thai)
World Health Organization. Integrated care for older people (ICOPE): guidance for person-centered assessment and pathways in primary care [Internet]. 2019 [cited 2023 Jul 22]. Available from: https://www.who.int/publications/i/item/WHO-FWC-ALC-19.1
Thamwong S. Analysis of Thailand's entry into the aging society: Challenges and development guidelines. J Dev Econ. 2022;29(1):20–40. (in Thai)
Kulpratipanya K, Arthamettakul W, Tasena Elter P, Saelu J, Pisaiphan P, Namwong A. Health situation of the elderly in Thai society. East Univ Manag Technol J. 2020;17(2):581–95. (in Thai)
Eastern Economic Corridor Office (EECO). Development plan for Eastern Economic Corridor. Bangkok: EECO [internet[. 2020 [cited on 2023 Oct 5]. Available from: https://www.eeco.or.th
Supanpaiboon M, Toomnoi N, Wanlan P. Health literacy of elderly with chronic diseases in the community. North Health Acad J. 2024;11(1):67–82. (in Thai)
Sukhodisai P, Maphut C, Kittiyanuson R. Leaders and leadership will have health of the elderly in the Eastern time. J Educ Soc Dev. 2014;10(1):90–102. (in Thai)
Sombunrattanachok T, Lomthaisong W. Comparison of quality of life of the elderly in the Eastern Special Development Zone. Rampaipanni Res J. 2020;14(2):12–22. (in Thai)
Ministry of Social Development and Human Security. Report on the social situation at the group level: Provinces of Chonburi, Rayong, Chanthaburi and Trat for the year 2018 [Internet]. 2018 [cited 2021 Oct 5]. Available from: http://tpso3.m-society.go.th/images/pdf/pdf2.pdf
Moser A, Korstjens I. Series: Practical guidance to qualitative research. Part 3: Sampling, data collection and analysis. Eur J Gen Pract. 2018;24(1):9–18. doi:10.1080/13814788.2017.1375091
Sukprasert T. Factors related to self-care behaviors of elderly in Kaeng Krachan District, Phetchaburi Province. J Phetchaburi Rajabhat Nurs Coll. 2020;3(1):14–30. (in Thai)
Piriyapan P. Development of guidelines and models for proactive chronic disease management in elderly healthcare. J Prim Care Fam Med Serv. 2009;:13–20. (in Thai)
Tanvatanakul V, Saowakontha S, Amado J, Vicente C. Awareness of chronic diseases in the rapidly developing community of Chonburi, Thailand. Southeast Asian J Trop Med Public Health. 2007;38(3):576–81. (in Thai)
Watanabe O, Chomphikul J, Mongkolchat A, Pimpisan N. The performance of village health volunteers in elderly care in Muang District, Nakhon Ratchasima, Thailand. J Public Health Dev. 2014;12(2):3–15. (in Thai)
Pimphan Dee W, Tanvatanakul V, Rattanasatjatham K, Jaidee P. Component analysis of resilience in the lives of elderly in the Eastern Economic Corridor. J Nurs Public Health Educ. 2019;20(1):77–89. (in Thai)
Puttaruksa L, Chaisena Dallas C, Laktong S. Perceptions of health problems and healthcare needs of elderly aligned with culture, beliefs, and ways of life in the Eastern Economic Corridor (EEC). J Public Health Nurs. 2023;33(2):150–64. (in Thai)
Nanchon J, Subywirapong W, Noimanob K, Julwanitpong T. Best practices for healthy aging: Perspectives of elderly with traditional handicraft wisdom in Panat Nikhom District. R Thai Army Nurs J. 2024;25(3):451–9. (in Thai)
Phongsakchat P, Malai C, Noisiphum N, Champathes M. Promoting health behaviors based on local wisdom. R Thai Army Nurs J. 2019;20(3):44–53. (in Thai)
Kanjanaksorn C, Phrommachan N, Dinteb H, Pipatsuriya A, Sri-oon T, Sornkasetrin A, Heetakson C. Application of local wisdom knowledge to develop community health by age groups of village health volunteers, Wiang Sa District, Surat Thani Province. J Phetchaburi Rajabhat Nurs Coll. 2018;1(2):30–45. (in Thai)
Wongwatanasathien O, Thongsodsang K, Kittibunyakhun P, Kulthanee S. Promoting elderly health care using Thai local wisdom in Waeng Nang Sub-district, Mueang District, Maha Sarakham Province. Ratchaphruek J. 2020;18(2):128–36. (in Thai)
Pongsaengpan P, Pinkaew A. The importance of support networks for the elderly in the community. Burapha Univ Public Health J. 2015;10(2):109–16. (in Thai)
Puttaraksa L, Lakkham O, Chunlawanichpong T, Bamrungcheep U, Supwiraparkorn W, Phosri P, Thepsathitphon S, Phanthong K, Ruangthip P. Creating a database of local food wisdom from the elderly in the Eastern Economic Corridor. J Appl Arts. 2021;15(2):1–18. (in Thai)
