เปรียบเทียบคุณภาพชีวิตด้านสุขภาพของผู้ป่วยที่ได้รับการปลูกถ่ายไตกับพฤติกรรมการจัดการตนเอง และดัชนีมวลกาย
คำสำคัญ:
คุณภาพชีวิตด้านสุขภาพ, ผู้ป่วยที่ได้รับการปลูกถ่ายไตบทคัดย่อ
แม้ปัจจุบันการปลูกถ่ายไตมีแนวทางการดูแลรักษาที่ก้าวหน้าไปมาก แต่ยังพบอัตราการเกิดภาวะแทรกซ้อน และการเข้ารับการรักษาซ้ำในโรงพยาบาลที่ส่งผลถึงคุณภาพชีวิตของบุคคลที่ได้รับการปลูกถ่ายไตไม่ชัดเจนว่าผู้ป่วยที่มีพฤติกรรมการจัดการตนเองและดัชนีมวลกายที่แตกต่างกัน มีคุณภาพชีวิตด้านสุขภาพแตกต่างกันหรือไม่ การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาคุณภาพชีวิตด้านสุขภาพ และเปรียบเทียบความแตกต่างระหว่างคุณภาพชีวิตด้านสุขภาพของผู้ป่วยที่ได้รับการปลูกถ่ายไตกับพฤติกรรมการจัดการตนเอง และดัชนีมวลกาย ณ โรงพยาบาลศิริราช โรงพยาบาลธรรมศาสตร์เฉลิมพระเกียรติ และโรงพยาบาลวชิรพยาบาล กลุ่มตัวอย่าง จำนวน 238 ราย เก็บรวบรวมข้อมูลระหว่างเดือนมีนาคม ถึง เมษายน 2567 เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลผ่านการตรวจสอบความตรงเชิงเนื้อหาโดยผู้ทรงคุณวุฒิ 5 ท่าน และทดสอบความเชื่อมั่นในผู้ป่วยที่ได้รับการปลูกถ่ายไต จำนวน 30 ราย เครื่องมือประกอบด้วย 1) แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล ข้อมูลความเจ็บป่วย และการรักษา 2) แบบสอบถามพฤติกรรมการจัดการตนเองในผู้ป่วยที่ได้รับการปลูกถ่ายไต ซึ่งมีค่า CVI เท่ากับ 0.99 ค่าสัมประสิทธิ์แอลฟาครอนบาค เท่ากับ 0.90 และ 3) แบบสอบถามคุณภาพชีวิตแบบเฉพาะโรคไตเรื้อรังระยะสุดท้าย (KDQOL-SF Version 1.3) ซึ่งมีค่า CVI เท่ากับ 0.92 ทดสอบโดยการวัดซ้ำ ค่าความเชื่อมั่น เท่ากับ 0.99 วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงบรรยาย สถิติที และการทดสอบความแปรปรวนทางเดียว
ผลการศึกษา พบว่า กลุ่มตัวอย่างมีคุณภาพชีวิตด้านสุขภาพโดยรวมอยู่ในระดับดี (Mean = 78.41, SD = 8.70) นอกจากนี้ยัง พบว่า บุคคลที่มีพฤติกรรมการจัดการตนเองที่ระดับสูงมีคุณภาพชีวิตด้านสุขภาพดีกว่าบุคคลที่มีพฤติกรรมการจัดการตนเองที่ระดับต่ำกว่าอย่างมีนัยสำคัญ (p < .05) และบุคคลที่มีดัชนีมวลกายมากกว่า 23 kg/m2 มีคุณภาพชีวิตด้านสุขภาพดีกว่าบุคคลที่มีดัชนีมวลกายน้อยกว่า 18.5 kg/m2 ที่ระดับนัยสำคัญ (p < .05) ดังนั้นผลการศึกษานี้สามารถใช้เป็นแนวทางในการส่งเสริมพฤติกรรมการจัดการตนเองของผู้ป่วยที่ได้รับการปลูกถ่ายไตเพื่อยกระดับคุณภาพชีวิตด้านสุขภาพ
เอกสารอ้างอิง
Ruangkanchanasetr P, editor. Kidney donation. Bangkok: Smile Siam Printing Service; 2019. (in Thai)
The Official Website of Thai Transplantation Society. Annual Report of Organ Transplantation in Thailand [Internet]. 2022 [cited 2024 Apr 6]. Available from: https://drive.google.com/file/d/1mshz5Aa_H3zvDwulNCptPwcpwtUu1VTy/view (in Thai)
Tangglab S, Prommool S, Kurathong P, Kurathong S. Induction therapy in kidney transplantation. Vajira Med J 2014;58(3):65-79. (in Thai)
Shetty AA, Wertheim JA, Butt Z. Health-related quality of life outcomes after kidney transplantation. In: Orlando G, Remuzzi G, Williams DF, editors. Kidney transplantation, bioengineering and regeneration. Oxford: Academic Press; 2017. p. 699-708.
Karimi M, Brazier J. Health, health-related quality of life, and quality of life: what is the difference. Pharmacoeconomics 2016;34(7):645-9.
Pongtae K, Tachaudomdach C, Somrarnyart M. Factors related to health-related quality of life among critically ill survivors. Nursing Journal CMU 2021;48(1):281-94. (in Thai)
Noppakun L, Wonghongkul T, Pothiban L, Vuttanon N. Factors explaining quality of life in people with kidney transplant: a cross-sectional study. Pacific Rim Int J Nurs Res 2022;26(2):198-211.
Somboon K, Traitanon O. Chronic antibody-mediated rejection. Journal of the Nephrology Society of Thailand 2017;22(3):4-11. (in Thai)
Legendre C, Canaud G, Martinez F. Factors influencing long-term outcome after kidney transplantation. Transpl Int 2014;27(1):19-27.
Kaul A, Chauhan TS. Opportunistic infection in renal transplant recipients. Indian J Transpl 2014;8:S57-S64. doi:10.1016/j.ijt.2014.01.012.
Saengsuai I, Navicharern R. A study of self-care behavior in patients post kidney transplantation in northeast region. Journal of The Royal Thai Army Nurses 2018;19:336-44. (in Thai)
Rattanakul C. Food and medication drug used for kidney transplant recipient. Thai JPEN 2018;26(1):22-34. (in Thai)
Scheuermann U, Babel J, Pietsch U-C, Weimann A, Lyros O, Semmling K, et al. Recipient obesity as a risk factor in kidney transplantation. BMC Nephrol 2022;23(1):37. doi: 10.1186/s12882-022-02668-z.
Erturk T, Berber I, Cakir U. Effect of obesity on clinical outcomes of kidney transplant patients. Transplant Proc 2019;51(4):1093-5. doi: 10.1016/j.transproceed.2019.02.012.
María MJ, Artacho R, Cordero MA, Soto JB, Castillo R. Obesity and quality of life in kidney transplant recipients. WIMJAD 2018:1-15. doi:10.7727/wimj.2018.003.
Junchotikul P, Charoenthanakit C, Saiyud A, Parapiboon W, Ingsathit A, Jirasiritham S, et al. Assessment of the changes in health-related quality of life after kidney transplantation in a cohort of 232 Thai patients. Transplant Proc 2015;47(6):1732-5. doi: 10.1016/j.transproceed.2015.02.018.
Yetti K, Sukmarini L. The factors affecting the quality of life of kidney transplantation patients at the Cipto Mangunkusumo General Hospital in Jakarta, Indonesia. Enferm Clin 2019;29:428-33. doi:10.1016/j.enfcli.2019.04.063.
Kasekan K. Quality of life in patients receiving kidney transplantation, Bhumibol Adulyadej Hospital. Thai Journal of Nursing and Midwifery Practice 2017;4(2):61-9. (in Thai)
Weng LC, Dai YT, Huang HL, Chiang YJ. Self-efficacy, self-care behaviours and quality of life of kidney transplant recipients. J Adv Nurs 2010;66(4):828-38. doi: 10.1111/j.1365-2648.2009.05243.x.
Phansuea P, Lertmaharit S. Quality of life of transplant recipients. Chula Med J 2015;59(4):339-46. (in Thai)
Chindathanasan P, Khuwatsamrit K, Prapaipanich W. Self-care behaviors in persons with kidney transplantation. Rama Nurs J 2013;19(1):87-101. (in Thai)
Ohashi T, Akazawa C. Content validity of a self-management behavior assessment tool for adult post-renal transplant recipients using a modified delphi method. Health 2022;14(1):70-95. doi:10.4236/health.2022.141007.
Wayne WD, Cross CL. Biostatistics: a foundation of analysis in the health sciences. 10th ed. United Stateds of America: Wiley; 2013.
Ngamjarus C, Pattanittum P. n4Studies: application for sample size calculation in health science research. Version 2.3. App store; 2024. (in Thai)
Ngamjarus C. Sample size calculation for health science research. Khon Kaen: Khon Kaen University Printing House; 2021. (in Thai)
Srisatidnarakul B, editor. The methodology in nursing research. Bangkok: U & I INTER Media; 2010. (in Thai)
Kosaka S, Tanaka M, Sakai T, Tomikawa S, Yoshida K, Chikaraishi T, et al. Development of self-management scale for kidney transplant recipients, including management of post-transplantation chronic kidney disease. Int Sch Res Notices 2013;2013. doi:10.5402/2013/619754.
Srisa-ard B, editor. Basic research. 8th ed. Bangkok: Suweeriyasan; 2010. (in Thai)
Hays RD, Kallich J, Mapes D, Coons S, Amin N, Carter W, et al. Kidney Disease Quality of Life Short Form (KDQOL-SF™), version 1.3: a manual for use and scoring. Santa Monica: RAND; 1997.
Homjean K, Sakthong, P. Translation and cognitive testing of the thai version of the kidney disease quality of life short-from questionnaires version 1.3. Thai Journal of Pharmacy Practice 2010;2(1):3-14. (in Thai)
Thanakitcharu P, Winitchaikan S, editors. Textbook of hemodialysis and nursing. Bangkok: Bangkok Medical Journal; 2008. (in Thai)
Wongsaree C. Kidney and urinary diseases. Bangkok: N P Press; 2016. (in Thai)
The Official Website of Thai Transplantation Society. Annual report of organ transplantation in thailand [Internet]. 2021 [cited 2023 Dec 12]. Available from: https://www.transplantthai.org/?page=annual-report-old. (in Thai)
Lafranca JA, IJermans JN, Betjes MG, Dor FJ. Body mass index and outcome in renal transplant recipients: a systematic review and meta-analysis. BMC Med 2015;13:111. doi: 10.1186/s12916-015-0340-5.
Chan W, Chin SH, Whittaker AC, Jones D, Kaur O, Bosch JA, et al. The associations of muscle strength, muscle mass, and adiposity with clinical outcomes and quality of life in prevalent kidney transplant recipients. J Ren Nutr 2019;29(6):536-47. doi:10.1053/j.jrn.2019.06.009.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2024 สถาบันการพยาบาลศรีสวรินทิรา สภากาชาดไทย
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เนื้อหาบทความหรือข้อคิดเห็นต่างๆ ในวารสารพยาบาลสภากาชาดไทยนี้ เป็นความคิดเห็นของผู้เขียนบทความ ไม่ใช่ความเห็นของกองบรรณาธิการ หรือสถาบันการพยาบาลศรีสวรินทิรา สภากาชาดไทย
