การพัฒนารูปแบบการป้องกันโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูงของกลุ่มเสี่ยงตำบลอุโมงค์อำเภอเมืองจังหวัดลำพูน

บทคัดย่อ

         การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อประเมินรูปแบบการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพ และเปรียบเทียบความรู้ ความเข้าใจ และพฤติกรรมสุขภาพเกี่ยวกับการป้องกันโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูงของกลุ่มเสี่ยงตำบลอุโมงค์ อำเภอเมือง จังหวัดลำพูน กลุ่มตัวอย่างได้แก่ประชาชนที่ได้รับการตรวจคัดกรองโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูง และเข้าเกณฑ์จัดเป็นกลุ่มเสี่ยงจำนวน 25 คน และสมัครใจเข้ารับบริการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพโดยใช้กระบวนกลุ่มในลักษณะชมรม เครื่องมือในการศึกษาครั้งนี้ประกอบด้วย แบบสอบถามและบันทึกการตรวจร่างกาย วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ การแจกแจงความถี่ร้อยละค่าเฉลี่ยส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และสถิติเชิงอนุมานได้แก่ paired sample t – test

ผลการศึกษาพบว่ากลุ่มเสี่ยงส่วนใหญ่เป็นเพศหญิงร้อยละ 92 อายุเฉลี่ย 60.56 ปี มากที่สุดคือ อายุระหว่าง 60-64 ปี ร้อยละ 28 รองลงมาอายุระหว่าง 50 ถึง 54 ปี ร้อยละ 24 สถานภาพสมรสร้อยละ 56 รองลงมาหม้าย/หย่า/แยก ร้อยละ 32 การศึกษาระดับประถมศึกษาร้อยละ 88 รองลงมาระดับมัธยมศึกษาร้อยละ 12 อาชีพเกษตรกรรมร้อยละ 36 รองลงมาค้าขายและทำงานบ้านเท่ากันร้อยละ 24 ความรู้เกี่ยวกับโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูงของกลุ่มเสี่ยงหลังเข้าร่วมกิจกรรม มีค่าเฉลี่ยของคะแนนความรู้ การรับรู้ที่เกี่ยวกับโรคเบาหวานและความดันโลหิต สูงกว่าก่อนเข้าร่วมกิจกรรมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) สำหรับพฤติกรรมสุขภาพการบริโภคอาหาร การปรุงอาหาร และการออกกำลังกาย ตลอดจนการจัดการเกี่ยวกับอารมณ์ พบว่าค่าเฉลี่ยของคะแนนหลังการเข้าร่วมกิจกรรมสูงกว่าก่อนเข้าร่วมกิจกรรมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) การจัดกิจกรรมปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพของกลุ่มเสี่ยง โดยอาศัยกระบวนการกลุ่ม ช่วยให้กลุ่มเสี่ยงมีพัฒนาการในด้านความรู้ทัศนคติค่านิยมและพฤติกรรม ที่ยังเป็นปัญหาก่อให้เกิดการเรียนรู้ และสามารถนำสิ่งที่ได้รับมาแก้ไขและประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันให้ถูกต้อง เหมาะสม เกิดผลดีต่อสุขภาพ ที่จะป้องกันตนเองไม่ป่วยเป็นโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูง