ระบาดวิทยาโรคพยาธิไส้เดือนและการรักษาด้วยยาอัลเบนดาโชล เปรียบเทียบกับยาแผนโบราณ

บทคัดย่อ

          การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาระบาดวิทยาของโรคพยาธิไส้เดือน และเปรียบเทียบการรักษาด้วยยา Albendazole 400 mg และยาแผนโบราณ ก ในตําบลปางหินฝน อําเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่ ตรวจอุจจาระประชาชน จํานวน 414 ราย ด้วยวิธี Kato's thick smear พบโรคพยาธิเป็นร้อยละ 66.67 พบพยาธิไส้เดือนมากที่สุดรองลงมาได้แก่ พยาธิแส้ม้า ปากขอ ตัวตืด ใบไม้ตับและเข็มหมุด คิดเป็นร้อยละ 44.69, 32.13, 17.39, 2.90, 0.72 และ 0.24 ตามลําดับ สําหรับพยาธิไส้เดือนพบในเพศชายร้อยละ 52.97 และเพศหญิงร้อยละ 47.03 พบพยาธิไส้เดือนได้ทุกกลุ่มอายุ แต่พบในกลุ่มอายุ 30-44 ปีมากที่สุด รองลงมาได้แก่ 60 ปีขึ้นไป 0-14 ปี 15-29 ปี และ 45-59 ปี ตามลําดับ คิดเป็นร้อยละ 54.95, 48.39, 46.21, 37.50 และ 36.54 ผู้ติดเชื้อ โรคพยาธิไส้เดือนอยู่ในระดับการศึกษากลุ่มไม่ได้เรียนหรือต่ํากว่าชั้น ประถมศึกษาร้อยละ 80.00 ระดับประถมศึกษาร้อยละ 16.92 ระดับมัธยมศึกษาตอนต้นร้อยละ 3.08 สําหรับกลุ่มอาชีพ พบว่าอยู่ในกลุ่มอาชีพเกษตรกรรมร้อยละ 61.62 กลุ่มอาชีพรับจ้างทั่วไปร้อยละ 20.54 และนักเรียนนักศึกษาร้อยละ 17.84 ผู้ติดเชื้อโรคพยาธิไส้เดือนได้ถูกแบ่งเป็น 2 กลุ่มคือ กลุ่ม 1 รักษาด้วยยา Albendazole 400 mg จํานวน 64 ราย กลุ่มที่ 2 รักษาด้วยยาแผนโบราณ ก จํานวน 58 ราย เมื่อเปรียบเทียบกันแล้วพบว่ากลุ่ม 1 รักษาหายร้อยละ 82.81 และกลุ่ม 2 รักษาหายร้อยละ 27.59 เมื่อทดสอบทางสถิติพบว่าผลการรักษามีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสําคัญทางสถิติ (P-value < 0.0000) ในระดับความเชื่อมั่น 95% สําหรับอาการที่ไม่พึงประสงค์ของยาพบว่ายา Albendazole 400 mg ทําให้ถ่ายเหลว และเวียนศีรษะเพียงร้อยละ 1.72 เช่นเดียวกัน ส่วนยาแผนโบราณ ก ทําให้มีอาการปวดท้องและถ่ายอุจจาระ 1-2 ครั้ง ร้อย ละ 100 เช่นเดียวกัน ถ่ายเหลวร้อยละ 50.00 คลื่นไส้แต่ไม่อาเจียนร้อยละ 13.79 สรุปได้ว่าการรักษาโรคพยาธิไส้เดือน ด้วยยา Albendazole 400 mg ยังเป็นการรักษาโรคพยาธิไส้เดือนที่เหมาะสม