ความพร้อมของอาสาสมัครสาธารณสุขในการกำกับและดูแลผู้ป่วยวัณโรคโดยการใช้ยาระยะสั้นภายใต้การสังเกตโดยตรงอำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่

บทคัดย่อ

              การศึกษาครั้งนี้เป็นการศึกษาเชิงพรรณนามีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความพร้อมของอาสาสมัครสาธารณสุขในการกำกับและดูแลผู้ป่วยวัณโรคโดยการใช้ยาระยะสั้นภายใต้การสังเกตโดยตรง และหาความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะของประชากร การรับรู้เกี่ยวกับโรควัณโรคกับความพร้อมของอาสาสมัครสาธารณสุข กลุ่มตัวอย่าง คือ อาสาสมัครสาธารณสุขที่ปฏิบัติงานมาแล้วอย่างน้อย 1 ปี ในเขตอำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่ จำนวน 123 คน เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม และวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา การทดสอบไคสแควร์

          ผลการศึกษาพบว่าความพร้อมของอาสาสมัครสาธารณสุข ส่วนใหญ่อยู่ในระดับสูงคิดเป็นร้อยละ 59.30 และมีความพร้อมอยู่ในระดับปานกลาง ร้อยละ 41.70 จากการวิเคราะห์ความพร้อมรายข้อ พบว่าส่วนใหญ่ยินดีจะหางานให้ผู้ป่วยวัณโรคทำเพื่อเพิ่มรายได้ให้กับครอบครัวและสามารถแนะนำกับผู้ป่วยหรือสมาชิกในครอบครัวเกี่ยวกับการจัดสภาพแวดล้อมที่อยู่อาศัยให้เหมาะสมได้ ร้อยละ 98.4, 92.8 ตามลำดับ  เมื่อทดสอบความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะของประชากรการรับรู้เกี่ยวกับโรควัณโรคกับความพร้อมของอาสาสมัครสาธารณสุขพบว่าเพศ รายได้ การเคยได้รบการอบรมและการรับรู้เกี่ยวกับโรควัณโรคมีความสัมพันธ์กับความพร้อมของอาสาสมัครสาธารณสุขอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) มีแนวโน้มว่าอาสาสมัครสาธารณสุขที่มีความพร้อมสูง ส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง รายได้น้อย เคยได้รับการอบรมเกี่ยวกับโรควัณโรคและมีการรับรู้เกี่ยวกับวัณโรคอยู่ในระดับสูง ส่วนอายุ สถานภาพสมรส ระดับการศึกษาและระยะเวลาที่เป็นอาสาสมัครสาธารณสุข พบว่าไม่มีความสัมพันธ์กับความพร้อม

          การศึกษาแสดงให้เห็นอาสาสมัครสาธารณสุข อำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่ มีความพร้อมสูงในการที่จะกำกับและดูแลผู้ป่วยวัณโรค อย่างไรก็ตามในการดำเนินงาน ผู้รับผิดชอบควรให้ความสำคัญเกี่ยวกับการนิเทศติดตามและประเมินผลอย่างต่อเนื่องเพื่อให้อาสาสมัครสาธารณสุขปฏิบัติงานได้อย่างมีประสิทธิภาพต่อ