การประเมินคุณภาพการบริการป้องกันควบคุมภาวะเบาหวาน และความดันโลหิตสูงของหน่วยบริการสาธารณสุขด่านหน้าในจังหวัดเชียงราย ปี พ.ศ. 2548

บทคัดย่อ

              การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินคุณภาพในการให้บริการป้องกันควบคุมภาวะเบาหวาน และความดันโลหิตสูง ของหน่วยบริการสาธารณสุขด่านหน้าซึ่งหมายถึงสถานีอนามัย (สอ.) ในจังหวัดเชียงราย ปี พ.ศ. 2548 กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการศึกษาครั้งนี้ ประกอบด้วยเจ้าหน้าที่สาธารณสุขที่ปฏิบัติงานใน สอ.และประชาชนที่มีภูมิลำเนาอยู่ในเขตพื้นที่บริการของ สอ. ทั้ง 57 แห่ ที่มีอายุตั้งแต่ 40 ปีขึ้นไป ทั้งที่ยังไม่ป่วยเป็นโรคเบาหวาน หรือความดันโลหิตสูง และผู้ที่ป่วยแล้วกลุ่มละครึ่ง โดยทำการเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบหลายขั้นตอนและสุ่มตัวอย่างแบบง่าย ได้กลุ่มตัวอย่างในส่วนของเจ้าหน้าที่ที่ปฏิบัติงานในสถานีอนามัยประชาชนผู้มารับบริการ จำนวน 111 และ 1,140 คน เครื่องมือที่ใช้เป็นแบบ สอบถามสำหรับเจ้าหน้าที่และแบบสัมภาษณ์สำหรับประชาชน   ผลการศึกษาพบว่ากลุ่มตัวอย่างทุกแห่งมีการจัดให้บริการด้านการป้องกันควบคุมภาวะเบาหวานและความดันโลหิตสูงแต่ประชาชนทุกระดับ คือ ในผู้ที่ยังไม่เป็นโรค (ขั้นปฐมภูมิ: Primary prevention) ในกลุ่มเสี่ยงที่ยังไม่มีอาการ แสดงของโรค (ขั้นทุติยภูมิ: Secondary prevention) และในผู้ที่เป็นโรคแล้ว (ขั้นตติยภูมิ: Tertiary prevention) โดยจัดกิจกรรมบริการตามแนวปฏิบัติ และมาตรฐานการป้องกันควบคุมโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูง ของกรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข ครบถ้วนเกือบทุกกิจกรรม เช่น การให้บริการความรู้เรื่องโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูง การให้บริการตรวจคัดกรองภาวะเบาหวานและความดันโลหิตสูง เป็นต้น มีเพียงกิจกรรมการวัดความดันโลหิตที่ยังทำไม่ได้ตามมาตรฐานการคัดกรอง ซึ่งคงต้องมีการทบทวนด้านองค์ความรู้สำหรับเจ้าหน้าที่ และทำความเข้าใจถึงมาตรฐานการคัดกรองความดันโลหิตโดยเฉพาะวิธีวัดความดันโลหิตเพื่อการคัดกรองว่าแตกต่างจากวิธีวัดความดันโลหิต โดยทั่วไปอย่างไร เพื่อพัฒนาการให้บริการป้องกันควบคุมภาวะเบาหวาน และความดันโลหิตสูง ให้มีคุณภาพยิ่งขึ้น