ปัจจัยที่มีผลต่อการเสียชีวิตของผู้ป่วยวัณโรคปอดรายใหม่ในอำเภอเมือง จังหวัดลำพูน ปีงบประมาณ พ.ศ. 2561-2563

บทคัดย่อ

การศึกษานี้เป็นการศึกษาย้อนหลัง มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อการเสียชีวิตของผู้ป่วยวัณโรคปอดรายใหม่ ในอำเภอเมือง จังหวัดลำพูน โดยเก็บข้อมูลผู้ป่วยวัณโรคปอดรายใหม่ขึ้นทะเบียนรักษา ระหว่างวันที่ 1 ตุลาคม 2560-30 กันยายน 2563 จากโปรแกรม National Tuberculosis Information Program (NTIP) ของกองวัณโรค กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข จำนวน 213 คน ที่มีข้อมูลการรักษาตั้งแต่เริ่มจนสิ้นสุดการรักษา โดยปัจจัยที่ศึกษาประกอบด้วย เพศ อายุ ดัชนีมวลกาย (BMI) ผลการตรวจเสมหะเมื่อเริ่มรักษา การติดเชื้อ HIV และโรคร่วมอื่นๆ วิเคราะห์ข้อมูลทั่วไปด้วยสถิติเชิงพรรณนา และวิเคราะห์หาความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยต่างๆ กับการเสียชีวิตของผู้ป่วยวัณโรคปอดรายใหม่ โดยใช้สถิติ Multiple Logistic Regression ผลการศึกษาพบว่า ปัจจัยเสี่ยงของการเสียชีวิตในผู้ป่วยวัณโรคปอดรายใหม่ ได้แก่ ผู้ป่วยที่มีอายุ 50 ปีขึ้นไป มีโอกาสเสียชีวิตเป็น 5.25 เท่าของผู้ป่วยที่มีอายุน้อยกว่า 50 ปี (AOR=5.25, 95%CI=1.41-19.61) ผู้ป่วยที่มีผลการตรวจเสมหะเมื่อเริ่มรักษา 2+ ขึ้นไป มีโอกาสเสียชีวิตเป็น 8.92 เท่าของผู้ป่วยที่ผลการตรวจเสมหะเมื่อเริ่มรักษาน้อยกว่า 2+ (AOR=8.92, 95%CI=2.19-27.74) และผู้ป่วยที่มีโรคร่วมเป็นโรคหลอดเลือดหัวใจหรือหลอดเลือดสมองมีโอกาสเสียชีวิตเป็น 5.31 เท่าของผู้ป่วยที่ไม่มีโรคร่วมเป็นโรคหลอดเลือดหัวใจหรือหลอดเลือดสมอง (AOR=5.31, 95%CI=1.62-17.40) ดังนั้นเพื่อลดอัตราการเสียชีวิตของผู้ป่วยวัณโรคปอดรายใหม่ จึงจำเป็นต้องดูแลผู้ป่วยกลุ่มดังกล่าวอย่างใกล้ชิด