ความรู้และพฤติกรรมการดูแลตนเองด้วยภูมิปัญญาท้องถิ่น ของมารดาหลังคลอด ตำบลยางหวาย อำเภอคอนสวรรค์ จังหวัดชัยภูมิ

จิรัชญา เหล่าคมพฤฒาจารย์; เปรมวดี เปลรินทร์; จินตหรา สาลาสุตา; ชไมพร นารถชัยภูมิ; ฐิติรัตน์ พันธ์เปี่ยม; ธันยมัย มูลบัวภา; พิชญาทร สีหานารถ; ธิติรัตน์ เหล่าคมพฤฒาจารย์; พรภัทรา แสนเหลา

ผู้แต่ง

จิรัชญา เหล่าคมพฤฒาจารย์ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏชัยภูมิ
เปรมวดี เปลรินทร์ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏชัยภูมิ
จินตหรา สาลาสุตา คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏชัยภูมิ
ชไมพร นารถชัยภูมิ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏชัยภูมิ
ฐิติรัตน์ พันธ์เปี่ยม คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏชัยภูมิ
ธันยมัย มูลบัวภา คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏชัยภูมิ
พิชญาทร สีหานารถ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏชัยภูมิ
ธิติรัตน์ เหล่าคมพฤฒาจารย์ คณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏชัยภูมิ
พรภัทรา แสนเหลา คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏชัยภูมิ

คำสำคัญ:

ความรู้, พฤติกรรมการดูแลตนเอง, มารดาหลังคลอด, ภูมิปัญญาท้องถิ่น

บทคัดย่อ

การวิจัยเชิงบรรยาย ครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์การวิจัยเพื่อ 1) ศึกษาความรู้และพฤติกรรมการดูแลตนเองด้วยภูมิปัญญาท้องถิ่น 2) เปรียบเทียบพฤติกรรมการดูแลตนเองด้วยภูมิปัญญาท้องถิ่น จำแนกตามข้อมูลส่วนบุคคล และ 3) ศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างความรู้กับพฤติกรรมการดูแลตนเองด้วยภูมิปัญญาท้องถิ่นของมารดาหลังคลอด กลุ่มตัวอย่างในการศึกษา คือมารดาหลังคลอด ในพื้นที่ตำบลยางหวาย อำเภอคอนสวรรค์ จังหวัดชัยภูมิ จำนวน 59 ราย เก็บข้อมูลด้วยแบบวัดความรู้ และแบบสอบถามพฤติกรรมการดูแลตนเองด้วยภูมิปัญญาท้องถิ่น ซึ่งผ่านการตรวจสอบความตรงตามเนื้อหาและมีค่าความเชื่อมั่นด้านความรู้จากสูตร KR-20 เท่ากับ 0.74 และแบบสอบถามด้านพฤติกรรม ซึ่งมีสัมประสิทธิ์แอลฟาของครอนบาค เท่ากับ 0.80 วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา t-test, ANOVA และ Pearson’s correlation

ผลการวิจัยพบว่า กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่มีความรู้ในระดับมาก (16-20 คะแนน) คิดเป็นร้อยละ 78 และพฤติกรรมการดูแลตนเองด้วยภูมิปัญญาท้องถิ่นในระดับมาก ( $gif.latex?\bar{X}$ =4.35, SD=0.42) โดยกลุ่มตัวอย่างที่มีอายุและระดับการศึกษาต่างกันมีพฤติกรรมการดูแลตนเองด้วยภูมิปัญญาท้องถิ่นที่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) และพบว่าความรู้ มีความสัมพันธ์ทางบวกกับพฤติกรรมการดูแลตนเองด้วยภูมิปัญญาท้องถิ่นของมารดาหลังคลอดอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) และมีค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์เท่ากับ 0.436

ข้อเสนอแนะ การส่งเสริมด้านความรู้และพฤติกรรมการดูแลตนเองด้วยภูมิปัญญาท้องถิ่นของมารดาหลังคลอดที่เหมาะสมกับบริบทของชุมชน เป็นสิ่งที่มีความสัมพันธ์กันและเป็นการอนุรักษ์สืบสานประเพณีวัฒนธรรมอันดีงามของไทยให้คงอยู่ต่อไป