การจัดการความเจ็บปวดในผู้ป่วยมะเร็งระยะท้าย: การวิจัยเชิงคุณภาพ

ผู้แต่ง

  • เบญจมาภรณ์ บุญรักษ์ โรงพยาบาลวารินชำราบ จังหวัดอุบลราชธานี
  • ธีรนุช ยินดีสุข คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชธานี
  • ดรุณี คชพรหม คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชธานี

คำสำคัญ:

การจัดการความเจ็บปวด, โรคมะเร็งระยะท้าย, ผู้ป่วยมะเร็ง

บทคัดย่อ

ความเจ็บปวดของผู้ป่วยมะเร็งระยะท้ายเป็นปัจจัยหนึ่งที่ทำให้ผู้ป่วยมีความทุกข์ทรมาน การวิจัยเชิงคุณภาพนี้ ศึกษาการจัดการความเจ็บปวดของผู้ป่วยมะเร็งระยะท้าย รวบรวมข้อมูลโดยการสังเกต และการสัมภาษณ์เชิงลึก ตรวจสอบความน่าเชื่อถือของข้อมูลโดยการตรวจสอบสามเส้า วิเคราะห์ข้อมูลโดยการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา ผู้ให้ข้อมูลเป็นผู้ป่วยมะเร็งที่ได้รับการวินิจฉัยระยะท้าย จำนวน 12 ราย อายุระหว่าง 54-78 ปี ผลการวิจัยพบว่า การจัดการความเจ็บปวด มี 4 วิธี คือ การใช้ยา ได้แก่ มอร์ฟีนน้ำ มอร์ฟีนเม็ด การนวดบรรเทาอาการ น้ำมันกัญชา และอยู่นิ่งๆ ไม่ทำอะไร ผู้ให้ข้อมูลประสบปัญหา 3 ด้าน ประกอบด้วย ด้านร่างกาย คือ มีปัญหาเรื่องอาการปวด อ่อนเพลีย เบื่ออาหาร นอนไม่หลับ ถ่ายลำบาก ด้านจิตใจ คือ หดหู่ กลัวตาย หงุดหงิด-อารมณ์ไม่ดี และน้อยเนื้อต่ำใจ ด้านเศรษฐกิจ และความต้องการ 2 ประเด็น คือช่วยเหลือเรื่องอุปกรณ์ เช่น อุปกรณ์รองรับอุจจาระ ได้แก่ ผ้าอ้อมผู้ใหญ่ กระโถนสำหรับถ่ายข้างเตียง เตียงปรับระดับได้ และรถรับส่งไปโรงพยาบาล ปัจจัยเงื่อนไขที่สนับสนุนการจัดการความเจ็บปวด คือนโยบายด้านการดูแลผู้ป่วยมะเร็งด้านการให้ยา การดูแลที่บ้าน และการมีส่วนร่วมของครอบครัวในการดูแลแบบประคับประคอง จากผลการวิจัยมีข้อเสนอแนะในการให้บริการสุขภาพควรมีส่วนร่วมของครอบครัว ผู้ดูแล และส่งเสริมการเข้าถึงผลิตภัณฑ์บรรเทาอาการปวด และแนวทางการบรรเทาการเจ็บปวดที่ถูกต้องสำหรับครอบครัว และการช่วยเหลือเรื่องอุปกรณ์ เช่น ผ้าอ้อมผู้ใหญ่ กระโถน เตียงปรับระดับได้ เป็นต้น

Author Biographies

เบญจมาภรณ์ บุญรักษ์, โรงพยาบาลวารินชำราบ จังหวัดอุบลราชธานี

พยาบาลวิชาชีพชำนาญการ

ธีรนุช ยินดีสุข, คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชธานี

อาจารย์

ดรุณี คชพรหม, คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชธานี

อาจารย์

References

สถาบันมะเร็งแห่งชาติ. ทะเบียนมะเร็งระดับโรงพยาบาล พ.ศ. 2564 กลุ่มงานดิจิทัลการแพทย์ สถาบันมะเร็งแห่งชาติ กรุงเทพฯ [อินเตอร์เน็ต]. 2565 [เข้าถึงเมื่อ 2566 ต.ค. 10]. เข้าถึงได้จาก: https://www.nci.go.th/e_book/hosbased_2564/index.html

พุทธพร แก้วมีศรี, ลัดดาวัลย์ เส็งกันไพร. การแพร่กระจายของมะเร็ง และเป้าหมายสำหรับการรักษา. ศรีนครินทร์เวชสาร. 2562;34(2):211-6.

กรมการแพทย์. คู่มือการดูแลผู้ป่วยแบบประคับประคองและระยะท้าย สำหรับบุคลากรทางการแพทย์. นนทบุรี: องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก; 2563.

ปริพนธ์ พิชยพาณิชย์, ชวลิต ชยางศุ. ปวดจากมะเร็ง สำหรับนักศึกษาแพทย์ แพทย์เวชปฏิบัติทั่วไป และบุคคลที่สนใจ. วารสารแพทย์โรงพยาบาลสีสะเกษ สุรินทร์ บุรีรัมย์. 2564;36(2):475-84.

สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ. การปรับหลักเกณฑ์การจัดสรรงบกองทุนการให้ยามอร์ฟีนสำหรับผู้ป่วยมะเร็งระยะสุดท้ายปีงบประมาณ 2554 ลงวันที่ 20 ธันวาคม 2553 [อินเตอร์เน็ต]. 2553 [เข้าถึงเมื่อ 2566 ต.ค. 10]. เข้าถึงได้จาก: https://www.nhso.go.th/storage/files/shares/PDF/fund_other12.pdf

นิตยา ทรัพย์วงศ์เจริญ, ทีปทัศน์ ชินตาปัญญากุล. บทบาทพยาบาลในการดูแลแบบประคับประคองในโรงพยาบาลระดับตติยภูมิ. วารสารพยาบาลทหารบก. 2563;21(1):26-34.

สำนักการพยาบาล กระทรวงสาธารณสุข. ระบบบริการพยาบาลแบบประคับประคอง [อินเตอร์เน็ต]. 2559 [เข้าถึงเมื่อ 2566 ต.ค. 10]. เข้าถึงได้จาก: https://cache-igetweb-v2.mt108.info/uploads/images-cache/429/filemanager/ba0d99e7bad6f51659b7020c3b1f2bf3.pdf

ชาย โพธิสิตา. ศาสตร์และศิลป์แห่งการวิจัยเชิงคุณภาพ. พิมพ์ครั้งที่ 7. กรุงเทพฯ: อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง; 2559.

ภาวดี วิมลพันธุ์, พรทิวา คำวรรณ, นลินี แข็งสาริกิจ, กัตติกา พิงกะสั่น. การพัฒนาแนวปฏิบัติทางการพยาบาลเพื่อจัดการกับความเจ็บปวดของผู้ป่วยมะเร็ง. วารสารการพยาบาลและการศึกษา. 2555; 5(3):2-15.

โรส ภักดีโต. บทบาทพยาบาลในการจัดการความปวด กรณีศึกษาผู้ป่วยเด็กวัยเรียนโรคมะเร็ง. วารสารพยาบาลตำรวจ. 2563;12(2):464-70.

แวฮาลีเม๊าะ หะยีเจ๊ะเต๊ะ. ประสิทธิผลของน้ำมันกัญชาสูตรหมอเดชาต่อการนอนหลับในผู้ป่วยที่รับบริการคลินิกกัญชาทางการแพทย์โรงพยาบาลโคกโพธิ์. วารสารการศึกษาและวิจัยการสาธารณสุข. 2563;2(1):1-16.

ผจงศิริ อุดมสินกุล. พุทธบูรณาการการกำหนดรู้เวทนาเพื่อบรรเทาความเจ็บปวดของผู้ป่วยโรคมะเร็ง. วารสารบัณฑิตปริทรรศน์. 2562;15(3):154-66.

ฉัตรกมล เจริญวิภาดา. กรณีศึกษา: การพยาบาลผู้ป่วยมะเร็งระยะสุดท้าย ต่อเนื่องจากสถานพยาบาลไปยังบ้านและชุมชนในบริบทของศูนย์การดูแลแบบประคับประคอง หน่วยงานให้คำปรึกษา กลุ่มการพยาบาลโรงพยาบาลคลองท่อม. กระบี่เวชสาร. 2561;1(1):11-21.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2024-02-14