การใช้ยากลุ่มที่มีฤทธิ์ปิดกั้นการทำงานของตัวรับเบต้าแบบไม่จำเพาะ ในผู้ป่วยภาวะท้องมานที่ไม่ตอบสนองต่อการรักษา

ผู้แต่ง

  • วารุณี มิ่งพันธ์ คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
  • พิชญา ดิลกพัฒนมงคล คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
  • เจนนิษฐ์ มีนวัฒนา คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล

คำสำคัญ:

ภาวะท้องมานที่ไม่ตอบสนองต่อการรักษา, โรคตับแข็ง, propranolol, carvedilol, nadolol

บทคัดย่อ

เมื่อผู้ป่วยโรคตับแข็งเกิดภาวะเส้นเลือดโป่งพองในหลอดอาหารจะเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดเลือดออกจากภาวะหลอดเลือดในหลอดอาหารหรือบริเวณทางเดินอาหารแตกได้ รวมทั้งมีผลเพิ่มอัตราการเสียชีวิตได้ ดังนั้น จึงมีการให้ยาที่มีฤทธิ์ปิดกั้นการทำงานของตัวรับเบต้าแบบไม่จำเพาะ เพื่อลดความดันในหลอดเลือดดำที่ตับ และป้องกันการเกิดเลือดออกจากภาวะหลอดเลือดในหลอดอาหารหรือบริเวณทางเดินอาหารแตกได้ การให้ยากลุ่มที่มีฤทธิ์ปิดกั้นการทำงานของตัวรับเบต้าแบบไม่จำเพาะในผู้ป่วยที่มีภาวะท้องมานที่ไม่ตอบสนองต่อการรักษา ซึ่งเป็นภาวะแทรกซ้อนของโรคตับที่เกิดได้พร้อมกัน ส่งผลให้ความดันโลหิตลดต่ำลง ระดับโซเดียมในเลือดต่ำ เกิดไตวายจากโรคตับแข็ง หรืออาการท้องมานที่แย่ลง ดังนั้น การเลือกใช้ยากลุ่มที่มีฤทธิ์ปิดกั้นการทำงานของตัวรับเบต้าแบบไม่จำเพาะเพื่อป้องกันการเกิดเลือดออกจากภาวะหลอดเลือดในหลอดอาหารหรือบริเวณทางเดินอาหารแตกได้จึงมีความจำเป็นที่ต้องทราบประสิทธิภาพและความปลอดภัยในผู้ป่วยที่พบภาวะท้องมานที่ไม่ตอบสนองต่อการรักษาร่วมด้วย

Author Biographies

วารุณี มิ่งพันธ์, คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

ภ.บ.

พิชญา ดิลกพัฒนมงคล , คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล

ภ.บ., ว.ภ. (เภสัชบำบัด), B.C.P.S., B.C.C.C.P.

เจนนิษฐ์ มีนวัฒนา, คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล

ภ.บ., B.C.P.S., B.C.O.P.

References

Runyon BA, AASLD. Introduction to the revised American association for the study of liver diseases practice guideline management of adult patients with ascites due to cirrhosis 2012. Hepatology. 2013;57(4):1651-3.

DiPiro JT, Talbert RL, Yee GC, Matzke GR, Wells BG, Posey LM, eds. Pharmacotherapy: a pathophysiologic approach. 9th ed. New york: MrGraw-Hill Education; 2014.

Adebayo D, Neong SF, Wong F. Refractory ascites in liver cirrhosis. Am J Gastroenterol. 2019;114(1):40-7.

Gines P, Cardenas A, Arroyo V, Rodes J. Management of cirrhosis and ascites. N Engl J Med. 2004;350(16):1646-54.

Moreau R, Delegue P, Pessione F, Hillaire S, Durand F, Lebrec D, et al. Clinical characteristics and outcome of patients with cirrhosis and refractory ascites. Liver Int. 2004;24(5):457-64.

Serste T, Melot C, Francoz C, Durand F, Rautou PE, Valla D, et al. Deleterious effects of beta-blockers on survival in patients with cirrhosis and refractory ascites. Hepatology. 2010;52(3):1017-22.

Salerno F, Guevara M, Bernardi M, Moreau R, Wong F, Angeli P, et al. Refractory ascites: pathogenesis, definition and therapy of a severe complication in patients with cirrhosis. Liver Int. 2010;30(7):937-47.

Garcia-Tsao G, Abraldes JG, Berzigotti A, Bosch J. Portal hypertensive bleeding in cirrhosis: risk stratification, diagnosis, and management: 2016 practice guidance by the American association for the study of liver diseases. Hepatology. 2017;65(1):310-35.

Ge PS, Runyon BA. The changing role of beta-blocker therapy in patients with cirrhosis. J Hepatol. 2014;60(3):643-53.

Krag A, Wiest R, Albillos A, Gluud LL. The window hypothesis: haemodynamic and non-haemodynamic effects of beta-blockers improve survival of patients with cirrhosis during a window in the disease. Gut. 2012;61(7):967-9.

Moctezuma-Velazquez C, Kalainy S, Abraldes JG. Beta-blockers in patients with advanced liver disease: has the dust settled? Liver Transpl. 2017;23(8):1058-69.

Pena MA, Horga JF, Zapater P. Variations of pharmacokinetics of drugs in patients with cirrhosis. Expert Rev Clin Pharmacol. 2016;9(3):441-58.

Maharaj S, Seegobin K, Perez-Downes J, Bajric B, Chang S, Reddy P. Severe carvedilol toxicity without overdose - caution in cirrhosis. Clin Hypertens. 2017;23:25.

Bossen L, Krag A, Vilstrup H, Watson H, Jepsen P. Nonselective beta-blockers do not affect mortality in cirrhosis patients with ascites: post Hoc analysis of three randomized controlled trials with 1198 patients. Hepatology. 2016;63(6):1968-76.

Onali S, Kalafateli M, Majumdar A, Westbrook R, O'Beirne J, Leandro G, et al. Non-selective beta-blockers are not associated with increased mortality in cirrhotic patients with ascites. Liver Int. 2017;37(9):1334-44.

Bhutta AQ, Garcia-Tsao G, Reddy KR, Tandon P, Wong F, O'Leary JG, et al. Beta-blockers in hospitalised patients with cirrhosis and ascites: mortality and factors determining discontinuation and reinitiation. Aliment Pharmacol Ther. 2018;47(1):78-85.

Bang UC, Benfield T, Hyldstrup L, Jensen JE, Bendtsen F. Effect of propranolol on survival in patients with decompensated cirrhosis: a nationwide study based Danish patient registers. Liver Int. 2016;36(9):1304-12.

Kalambokis GN, Christodoulou D, Baltayiannis G, Christou L. Propranolol use beyond 6 months increases mortality in patients with Child-Pugh C cirrhosis and ascites. Hepatology. 2016;64(5):1806-8.

Sinha R, Lockman KA, Mallawaarachchi N, Robertson M, Plevris JN, Hayes PC. Carvedilol use is associated with improved survival in patients with liver cirrhosis and ascites. J Hepatol. 2017;67(1):40-6.

Tergast TL, Kimmann M, Laser H, Gerbel S, Manns MP, Cornberg M, et al. Systemic arterial blood pressure determines the therapeutic window of non-selective beta blockers in decompensated cirrhosis. Aliment Pharmacol Ther. 2019;50(6):696-706.

Serste T, Francoz C, Durand F, Rautou PE, Melot C, Valla D, et al. Beta-blockers cause paracentesis-induced circulatory dysfunction in patients with cirrhosis and refractory ascites: a cross-over study. J Hepatol. 2011;55(4):794-9.

Chirapongsathorn S, Valentin N, Alahdab F, Krittanawong C, Erwin PJ, Murad MH, et al. Nonselective beta-blockers and survival in patients with cirrhosis and ascites: a systematic review and meta-analysis. Clin Gastroenterol Hepatol. 2016;14(8):1096-104.e9. doi: 10.1016/j.cgh.2016.01.012.

Wong RJ, Robinson A, Ginzberg D, Gomes C, Liu B, Bhuket T. Assessing the safety of beta-blocker therapy in cirrhosis patients with ascites: a meta-analysis. Liver Int. 2019;39(6):1080-8.

Robins A, Bowden A, Watson W, Smith F, Gelson W, Griffiths W. Beta-blockers in cirrhosis patients with refractory ascites. Hepatology. 2014;59(5):2054-5.

Biggins SW, Angeli P, Garcia-Tsao G, Gines P, Ling SC, Nadim MK, et al. Diagnosis, evaluation, and management of ascites, spontaneous bacterial peritonitis and hepatorenal syndrome: 2021 practice guidance by the American association for the study of liver diseases. Hepatology. 2021;74(2):1014-48.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

31-08-2022

ฉบับ

บท

การศึกษาต่อเนื่อง