การศึกษาผลการใช้ตัวส่งสัญญาณค้นหาเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ต่อไตจากการใช้ทีโนโฟเวียร์ ไดโซโพรซิล ฟูมาเรต

ผู้แต่ง

  • อุดมลักษณ์ จันทร์วงศ์ คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
  • ปฐวี เดชชิต คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
  • นพดล ชลอธรรม คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
  • นันทวรรณ กิติกรรณากรณ์ คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

คำสำคัญ:

การเกิดพิษต่อไต, ทีโนโฟเวียร์, ตัวส่งสัญญาณ, การค้นหาเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อพัฒนาระบบและประเมินประสิทธิภาพของตัวส่งสัญญาณในการค้นหาเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ต่อไตจากทีโนโฟเวียร์

วิธีวิจัย: ช่วงที่ 1 เก็บข้อมูลจากเวชระเบียนช่วงเดือนมกราคม 2563 ถึงธันวาคม 2564 เพื่อประเมินประสิทธิภาพของตัวส่งสัญญาณด้วยค่าความไว ค่าความจำเพาะ ค่าการทำนายบวก ค่าการทำนายลบ และค่าความแม่นยำ ช่วงที่ 2 เก็บข้อมูลผลฉันทามติต่อการปรับปรุงแนวทางการปฏิบัติงานจากการสนทนากลุ่มสหวิชาชีพในคลินิก HIV

ผลการวิจัย: การเกิดพิษต่อไตจากทีโนโฟเวียร์ พบร้อยละ 6.98 จากการเข้ารับบริการ 1,059 ครั้ง ตัวส่งสัญญาณที่มีประสิทธิภาพมากที่สุด คือ ระดับฟอสเฟตในเลือด โดยเมื่อใช้เป็นตัวส่งสัญญาณหลักร่วมกับ ค่าประมาณอัตราการกรองของโกลเมอรูลัส และการตรวจน้ำตาลในปัสสาวะ จะเพิ่มประสิทธิภาพเป็นร้อยละ 100 ผลการสนทนากลุ่มทำให้พัฒนาแนวทางการติดตามระดับฟอสเฟตในเลือดผู้ป่วยทุกรายที่ตรวจพบน้ำตาลหรือโปรตีนรั่วในปัสสาวะ

สรุปผล: การใช้ระดับฟอสเฟตในเลือดร่วมกับค่าประมาณอัตราการกรองของโกลเมอรูลัส และการตรวจน้ำตาลในปัสสาวะ สามารถค้นหาเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ต่อไตจากการใช้ทีโนโฟเวียร์ได้ดี สหวิชาชีพมีส่วนร่วมในการพัฒนาระบบการติดตามความปลอดภัยจากการใช้ยาที่เข้าใจง่ายและมีประสิทธิภาพ

Author Biographies

อุดมลักษณ์ จันทร์วงศ์, คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

ภ.บ.

ปฐวี เดชชิต, คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

ภ.บ. (บริบาลเภสัชกรรม)

นพดล ชลอธรรม, คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

ภ.บ., วท.ม.(เทคโนโลยีสารสนเทศและการจัดการ), วท.ด.(เภสัชศาสตร์)

นันทวรรณ กิติกรรณากรณ์, คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

ภ.บ., ภ.บ.(บริบาลเภสัชกรรม), วท.ด.(เภสัชศาสตร์)

References

UNAIDS. Global HIV & AIDS statistics - fact sheet 2020 [Internet]. Geneva: The Joint United Nations Programme on HIV/AIDS (UNAIDS); 2020 [cited 2022 Jun 30]. Available from: http://www.unaids.org/en/resources/fact-sheet

กรมควบคุมโรค. กองโรคเอดส์และโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์. สรุปสถานการณ์ผู้ป่วยเอดส์และการติดเชื้อเอชไอวีในประเทศไทย 2564 [อินเทอร์เน็ต]. นนทบุรี: กรมควบคุมโรค; 2565 [สืบค้นเมื่อ 30 ต.ค. 2565]. สืบค้นจาก: https://hivhub.ddc.moph.go.th/epidemic.php

Grim SA, Romanelli F. Tenofovir disoproxil fumarate. Ann Pharmacother. 2003;37(6):849-59. doi: 10.1345/aph.1C388.

Gallant JE, Pham PA. Tenofovir disoproxil fumarate (Viread®) for the treatment of HIV infection. Expert Rev Anti Infect Ther. 2003;1(3):415-22. doi: 10.1586/14787210.1.3.415.

เกียรติ รักษ์รุ่งธรรม, กุลกัญญา โชคไพบูลย์กิจ, เพลินจันทร์ เชษฐ์โชติศักดิ์, สุวัฒน์ จริยาเลิศศักดิ์, ศศิโสภิณ เกีรติบูรณกุล, โอภาส พุทธเจริญ, และคณะ. แนวทางการตรวจรักษาและป้องกันการติดเชื้อเอชไอวี ประเทศไทย ปี 2564/2565 [อินเทอร์เน็ต]. นนทบุรี: กองโรคเอดส์และโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ กรมควบคุมโรค; 2565 [สืบค้นเมื่อ 30 มิ.ย. 2565]. สืบค้นจาก: https://ddc.moph.go.th/uploads/publish/1281020220531045539.pdf

Eggleton JS, Nagalli S. Highly active antiretroviral therapy (HAART). 2022 Jul 4. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2023. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK554533/

DeJesus E, Haas B, Segal-Maurer S, Ramgopal MN, Mills A, Margot N, et al. Superior efficacy and improved renal and bone safety after switching from a tenofovir disoproxil fumarate- to a tenofovir alafenamide-based regimen through 96 weeks of treatment. AIDS Res Hum Retroviruses. 2018;34(4):337-42. doi: 10.1089/AID.2017.0203.

Hall AM, Hendry BM, Nitsch D, Connolly JO. Tenofovir-associated kidney toxicity in HIV-infected patients: a review of the evidence. Am J Kidney Dis. 2011;57(5):773-80. doi: 10.1053/j.ajkd.2011.01.022.

European AIDS Clinical Society. EACS guidelines version 11.0 October 2021 [Internet]. Brussels: European AIDS Clinical Society (EACS); 2021 [cited 2022 Jun 25]. Available from: https://www.eacsociety.org/media/final2021eacsguidelinesv11.0_oct2021.pdf

Rozich JD, Haraden CR, Resar RK. Adverse drug event trigger tool: a practical methodology for measuring medication related harm. Qual Saf Health Care. 2003;12(3):194-200. doi: 10.1136/qhc.12.3.194.

สถาบันรับรองคุณภาพสถานพยาบาล (องค์การมหาชน). มาตรฐานโรงพยาบาลและบริการสุขภาพ ฉบับที่ 5 [อินเทอร์เน็ต]. พิมพ์ครั้งที่ 2. นนทบุรี: สถาบันรับรองคุณภาพสถานพยาบาล (องค์การมหาชน); 2565 [สืบค้นเมื่อ 31 ส.ค. 2565]. 256 หน้า. สืบค้นจาก: https://www.ha.or.th/TH/Posts/หนังสือการพัฒนาคุณภาพ/Details/132#

Scherzer R, Estrella M, Li Y, Choi AI, Deeks SG, Grunfeld C, et al. Association of tenofovir exposure with kidney disease risk in HIV infection. AIDS 2012;26(7):867–75. doi: 10.1097/QAD.0b013e328351f68f.

Chaisiri K, Bowonwatanuwong C, Kasettratat N, Kiertiburanakul S. Incidence and risk factors for tenofovir-associated renal function decline among Thai HIV-infected patients with low-body weight. Curr HIV Res 2010;8:504–9. doi: 10.2174/157016210793499259.

Papaleo A, Warszawski J, Salomon R, Jullien V, Veber F, Dechaux M, et al. Increased beta-2 microglobulinuria in human immunodeficiency virus-1-infected children and adolescents treated with tenofovir. Pediatr Infect Dis J. 2007;26(10):949-51. doi: 10.1097/INF.0b013e3181256570.

พสุเพ็ญ สุขเกษม, รัตนาภรณ์ อาวิพันธ์, นันทวรรณ กิติกรรณากรณ์. การพัฒนาระบบการจัดการความปลอดภัยยาทีโนโฟเวียร์ ไดโซโพรซิล ฟูมาเรต สำหรับผู้ติดเชื้อเอชไอวี ในโรงพยาบาลคลองหลวง จังหวัดปทุมธานี. วารสารเภสัชศาสตร์อีสาน. 2562;15(3):33-44. doi: 10.14456/ijps.2019.31.

ภูริต ทรงธนนิตย,จินตนา ขาวทับ,วิสุทธิ์ กังวานตระกูล,ศิริพร ปรุงวิทยา, ลิ่มทอง พรหมดี. ผลเปรียบเทียบคาประมาณอัตรากรองของไตระหวางสูตร MDRD และ CG ที่ 60 ml/min เทียบกับคายูเรียไนโตรเจน ครีอะตินีน และอัลบูมินในปสสาวะในผูปวยเบาหวานชนิดที่2. ศรีนครินทร์เวชสาร [อินเทอร์เน็ต]. 2558 [สืบค้นเมื่อ 30 มิ.ย. 2565];30(1):19-25. สืบค้นจาก: https://li01.tci-thaijo.org/index.php/SRIMEDJ/article/view/33577

Rutter DR, Bunce DJ. The theory of reasoned action of Fishbein and Ajzen: a test of Towriss's amended procedure for measuring beliefs. Br J Soc Psychol. 1989;28(1):39-46. doi: 10.1111/j.2044-8309.1989.tb00844.x.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

28-08-2023