การเปรียบเทียบการคำนวณขนาดยาวาร์ฟารินโดยใช้สูตรคำนวณทางเภสัชพันธุศาสตร์ร่วมกับปัจจัยทางคลินิกกับขนาดยาที่ใช้จริงในผู้ป่วย
คำสำคัญ:
วาร์ฟาริน, การคำนวณขนาดยา, เภสัชพันธุศาสตร์, ยีน CYP2C9, ยีน VKORC1บทคัดย่อ
ความเป็นมา: ปัจจัยทางคลินิกร่วมกับภาวะพหุสัณฐานทางพันธุกรรมของยีน CYP2C9 และ VKORC1 ทำให้การตอบสนองต่อวาร์ฟารินแตกต่างกัน ปัจจุบันมีการพัฒนาสูตรคำนวณขนาดวาร์ฟารินโดยใช้ข้อมูลดังกล่าวเพื่อให้ได้ขนาดยาเหมาะสมกับผู้ป่วยแต่ละราย
วัตถุประสงค์: เพื่อเปรียบเทียบขนาดวาร์ฟารินจากสูตรคำนวณ 7 สูตร กับขนาดยาที่ใช้จริงในผู้ป่วย โดยใช้ลักษณะทางเภสัชพันธุศาสตร์ของยีน CYP2C9 *1/*1 และ VKORC1 A/A ของคนไทย
วิธีวิจัย: การวิจัยแบบย้อนหลัง ในผู้ป่วยชาวไทยอายุ 18 ปีขึ้นไป รับประทานวาร์ฟาริน ค่าเป้าหมาย INR 2.0-3.0 ที่ไม่เปลี่ยนแปลงขนาดยามากกว่า 1 เดือน ติดต่อกันอย่างน้อย 2 ครั้ง เปรียบเทียบขนาดยาจากสูตรคำนวณ 7 สูตร กับขนาดวาร์ฟารินที่ใช้จริงในผู้ป่วย ทดสอบความแม่นยำของค่าพยากรณ์โดยใช้ค่าเฉลี่ยของความผิดพลาดสัมบูรณ์ (mean absolute error; MAE) และกำหนดให้ไม่เกินร้อยละ 20
ผลการวิจัย: ผู้ป่วย 389 ราย อายุ 61.77 ± 14.27 ปี ขนาดวาร์ฟารินที่ใช้จริง 3.51 ± 1.49 มิลลิกรัมต่อวัน ค่าเฉลี่ยขนาดวาร์ฟารินจากแต่ละสูตรคำนวณ มีค่าระหว่าง 1.84 ± 0.32 และ 4.15 ± 0.67 มิลลิกรัมต่อวัน ผลการทดสอบความแม่นยำของค่าการพยากรณ์ขนาดยา โดยเรียงลำดับ %MAE ที่ได้จากสูตรคำนวณ 7 สูตร จากน้อยไปมากคือ ร้อยละ 28.84 - 48.51
สรุปผล : ขนาดวาร์ฟารินที่ได้จากสูตรคำนวณของผู้ป่วยชาวไทยทั้ง 7 สูตรในการศึกษานี้ เมื่อนำมาเปรียบเทียบกับขนาดยาที่ใช้จริงที่ทำให้ได้ระดับ INR ในช่วงการรักษา พบว่ามีค่า MAE เกินกว่าร้อยละ 20
เอกสารอ้างอิง
สมาคมแพทย์โรคหัวใจแห่งประเทศไทยในพระบรมราชูปถัมภ์. แนวทางการรักษาผู้ป่วยด้วยยาต้านการแข็งตัวของเลือดชนิดรับประทาน พ.ศ. 2553 [อินเทอร์เน็ต] กรุงเทพมหานคร: สมาคมแพทย์โรคหัวใจแห่งประเทศไทยในพระบรมราชูปถัมภ์; 2553 [สืบค้นเมื่อ 10 ก.ย. 2566]. สืบค้นจาก: http://www.thaiheart.org/images/column_1291454908/warfarin_Guideline.pdf
Wattanachai N, Kaewmoongkun S. Warfarin: pharmacology and factors affecting its response. Srinagarind Med J [Internet]. 2017 [cited 2020 Mar 9];32(2):189-9. Available from: https://li01.tci-thaijo.org/index.php/SRIMEDJ/article/view/85012
อธิกา จารุโชติกมล. วาร์ฟารินและความหลากหลายของลักษณะทางพันธุกรรม. วารสารไทยเภสัชศาสตร์และวิทยาการสุขภาพ [อินเทอร์เน็ต]. 2553 [สืบค้นเมื่อ 9 มี.ค. 2563];5(2):180-4. สืบค้นจาก: https://ejournals.swu.ac.th/index.php/pharm/article/view/2604
Kampouraki E, Kamali F. Pharmacogenetics of anticoagulants used for stroke prevention in patients with atrial fibrillation. Expert Opin Drug Metab Toxicol. 2019;15(6):449-58. doi: 10.1080/17425255.2019.1623878.
Shi C, Yan W, Wang G, Wang F, Li Q, Lin N. Pharmacogenetics-based versus conventional dosing of warfarin: a meta-analysis of randomized controlled trials. PLoS ONE. 2015;10(12):e0144511. doi: 10.1371/journal.pone.0144511.
สุมลมาลย์ คล้ำชื่น, อำไพวรรณ จวนสัมฤทธิ์, พันธ์เทพ อังชัยสุขศิริ, วีระศักดิ์ ศาสนกุล. ความถี่ของยีน VKORC1 ในผู้บริจาคเลือดชาวไทยและผู้ป่วยที่ได้รับยาวาร์ฟาริน. วารสารโลหิตวิทยาและเวชศาสตร์บริการโลหิต [อินเทอร์เน็ต]. 2551 [สืบค้นเมื่อ 10 เม.ย. 2563];18(4):307-13. สืบค้นจาก: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/JHematolTransfusMed/article/view/220760
Ageno W, Gallus AS, Wittkowsky A, Crowther M, Hylek EM, Palareti G. Oral anticoagulant therapy: antithrombotic therapy and prevention of thrombosis, 9th ed: American College of Chest Physicians evidence-based clinical practice guidelines. Chest. 2012;141(2 Suppl):e44S-88S. doi: 10.1378/chest.11-2292.
อุษา ฉายเกล็ดแก้ว, เสาวลักษณ์ ตุรงคราวี, ศิตาพร ยังคง, จิระพรรณ จิตติคุณ, วันวิสาข์ อุดมสินประเสริฐ, สุรัคเมธ มหาศิริมงคล. การประเมินความคุ้มค่าทางเศรษฐศาสตร์และผลกระทบด้านงบประมาณของการตรวจทางเภสัชพันธุศาสตร์ที่เหมาะสมสำหรับประเทศไทย ปีที่ 1 [อินเทอร์เน็ต]. นนทบุรี: สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข; 2566 [สืบค้นเมื่อ 17 ธ.ค. 2566]. สืบค้นจาก: https://kb.hsri.or.th/dspace/handle/11228/5879?locale-attribute=th
Chong HY, SaoKaew S, Dumrongprat K, Permsuwan U, Wu DB, Sritara P, et al. Cost-effectiveness analysis of pharmacogenetic-guided warfarin dosing in Thailand. Thromb Res. 2014;134(6):1278-84. doi: 10.1016/j.thromres.2014.10.006.
Tham LS, Goh BB, Nafziger A, Guo JY, Wang LZ, Soong R, et al. A warfarin-dosing model in Asians that uses single-nucleotide polymorphisms in vitamin K epoxide reductase complex and cytochrome P450 2C9. Clin Pharmacol Ther. 2006;80(4):346-55. doi: 10.1016/j.clpt.2006.06.009.
Miao L, Yang J, Huang C, Shen Z. Contribution of age, body weight, and CYP2C9 and VKORC1 genotype to the anticoagulant response to warfarin: proposal for a new dosing regimen in Chinese patients. Eur J Clin Pharmacol. 2007;63(12):1135-41. doi: 10.1007/s00228-007-0381-6.
Gage BF, Eby C, Johnson JA, Deych E, Rieder MJ, Ridker PM, et al. Use of pharmacogenetic and clinical factors to predict the therapeutic dose of warfarin. Clin Pharmacol Ther. 2008;84(3):326-31. doi: 10.1038/clpt.2008.10.
Klein TE, Altman RB, Eriksson N, Gage BF, Kimmel SE, Lee MT, et al. Estimation of the warfarin dose with clinical and pharmacogenetics data. N Engl J Med. 2009;360(8):753-64. doi: 10.1056/NEJMoa0809329.
Sangviroon A, Panomvana D, Tassaneeyakul W, Namchaisiri J. Pharmacokinetic and pharmacodynamic variation associated with VKORC1 and CYP2C9 polymorphisms in Thai patients taking warfarin. Drug Metab Pharmacokinet. 2010;25(6):531-8. doi: 10.2133/dmpk.dmpk-10-rg-059.
Sarapakdi A. Development of warfarin dosing formula based on pharmacogenomics and clinical factors in patients with mechanical heart valve [Internet]. Bangkok: Mahidol University; 2012 [cited 2020 Apr 17]. Available from: https://graduate.mahidol.ac.th/engine/current-students/detail/abstract_view.php?id=5036284&fac=26&prg=2603M&gp=2
Pongbangli N, Phrommintikul A, Wongcharoen W. Simplified warfarin dosing formula to guide the initiating dose in Thai patients. J Med Assoc Thai [Internet]. 2019 [cited 2022 May 25];102(9):957-61. Available from: http://www.jmatonline.com/view.php?id=2253
Li X, Li D, Wu JC, Liu ZQ, Zhou HH, Yin JY. Precision dosing of warfarin: open questions and strategies. Pharmacogenomics J. 2019;19(3):219-29. doi: 10.1038/s41397-019-0083-3.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2024 สมาคมเภสัชกรรมโรงพยาบาล(ประเทศไทย)
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ข้อความภายในบทความที่ตีพิมพ์ในวารสารเภสัชกรรมโรงพยาบาลทั้งหมด รวมถึงรูปภาพประกอบ ตาราง เป็นลิขสิทธิ์ของสมาคมเภสัชกรรมโรงพยาบาล (ประเทศไทย) การนำเนื้อหา ข้อความหรือข้อคิดเห็น รูปภาพ ตาราง ของบทความไปจัดพิมพ์เผยแพร่ในรูปแบบต่าง ๆ เพื่อใช้ประโยชน์ในเชิงพาณิชย์ ต้องได้รับอนุญาตจากกองบรรณาธิการวารสาร (สมาคมเภสัชกรรมโรงพยาบาล (ประเทศไทย)) อย่างเป็นลายลักษณ์อักษร
สมาคมเภสัชกรรมโรงพยาบาล (ประเทศไทย) อนุญาตให้สามารถนำไฟล์บทความไปใช้ประโยชน์และเผยแพร่ต่อได้ โดยอยู่ภายใต้เงื่อนไขสัญญาอนุญาตครีเอทีฟคอมมอน (Creative Commons License: CC) โดย ต้องแสดงที่มาจากวารสาร – ไม่ใช้เพื่อการค้า – ห้ามแก้ไขดัดแปลง, Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0)
ข้อความที่ปรากฏในบทความในวารสารเป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่านไม่เกี่ยวข้องกับสมาคมเภสัชกรรมโรงพยาบาล (ประเทศไทย) และบุคลากรในสมาคมฯ แต่อย่างใด ความรับผิดชอบองค์ประกอบทั้งหมดของบทความแต่ละเรื่องเป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน หากมีความผิดพลาดใด ๆ ผู้เขียนแต่ละท่านจะรับผิดชอบบทความของตนเอง ตลอดจนความรับผิดชอบด้านเนื้อหาและการตรวจร่างบทความเป็นของผู้เขียน ไม่เกี่ยวข้องกับกองบรรณาธิการ
.png){kind=spacer}
