การเปรียบเทียบผลลัพธ์การจัดการกระบวนการของการคัดกรองคำสั่งใช้ยาโดยเภสัชกรระหว่างก่อนและหลังกระบวนการจัดยา

Comparison of the results of screening for prescription by pharmacists before and after the medication preparation process.

ผู้แต่ง

  • เพียงใจ เกียรติธนวัฒนา ฝ่ายเภสัชกรรม โรงพยาบาลสงขลานครินทร์

คำสำคัญ:

คัดกรองคำสั่งใช้ยา, วิเคราะห์ใบสั่งยา, ความคลาดเคลื่อนทางยา

บทคัดย่อ

ความเป็นมา: การคัดกรองคำสั่งใช้ยาโดยเภสัชกรทั้งก่อนและหลังการจัดยาช่วยป้องกันและลดความคลาดเคลื่อนทางยา

วัตถุประสงค์: เพื่อเปรียบเทียบระยะเวลารวมที่ใช้ในกระบวนการจัดยาและคัดกรองคำสั่งใช้ยาเมื่อมีการปรับปรุงโปรแกรมการคัดกรองและขั้นตอนการคัดกรองคำสั่งใช้ยา และเพื่อศึกษาอุบัติการณ์และระดับความรุนแรงของความคลาดเคลื่อนทางยาที่เภสัชกรพบในขั้นตอนการคัดกรองคำสั่งใช้ยา

วิธีวิจัย: เภสัชกรคัดกรองคำสั่งใช้ยาของผู้ป่วยในทุกราย ทำการศึกษาระหว่างตุลาคม 2564 - กันยายน 2566 แบ่งการศึกษาเป็น 2 ระยะ คือ ระยะที่ 1 การคัดกรองคำสั่งใช้ยาเป็นขั้นตอนหลังการจัดยา และระยะที่ 2 เปลี่ยนการคัดกรองคำสั่งใช้ยาเป็นขั้นตอนแรกก่อนการจัดยาร่วมกับการพัฒนาโปรแกรมคัดกรองคำสั่งใช้ยา

ผลการวิจัย: พบความคลาดเคลื่อนทางยาในขั้นตอนการคัดกรองคำสั่งใช้ยา 6.8 และ 4.5 ครั้งต่อ 1000 วันนอน (incident rate ratio = 0.66; 95%CI: 0.64-0.68) ในการศึกษาระยะที่ 1 และ 2 ตามลำดับ โดย ร้อยละ 92.6 และ 94.6 ของความคลาดเคลื่อนทางยาในการศึกษาระยะที่ 1 และ 2 ตามลำดับ ที่เกิดขึ้นยังไม่ส่งถึงตัวผู้ป่วย ระยะเวลารวมที่ใช้ในกระบวนการจัดจ่ายยาและคัดกรองคำสั่งใช้ยาลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (15.7±0.6 และ 7.0±0.3 นาที p-value<0.01 ในระยะที่ 1 และ 2 ตามลำดับ)

สรุปผล: การคัดกรองคำสั่งใช้ยาเป็นขั้นตอนแรกก่อนการจัดยาร่วมกับการพัฒนาโปรแกรมคัดกรองคำสั่งใช้ยาสามารถป้องกันไม่ให้ความคลาดเคลื่อนทางยาส่งถึงผู้ป่วยได้มากขึ้น และลดระยะเวลาที่ใช้ตั้งแต่เภสัชกรคัดกรองคำสั่งใช้ยาจนถึงจ่ายยา

ประวัติผู้แต่ง

เพียงใจ เกียรติธนวัฒนา, ฝ่ายเภสัชกรรม โรงพยาบาลสงขลานครินทร์

ภ.บ. (การบริบาลทางเภสัชกรรม)

เอกสารอ้างอิง

Lisby M, Nielsen LP, Mainz J. Errors in the medication process: frequency, type, and potential clinical consequences. Int J Qual Health Care. 2005;17(1):15-22. doi: 10.1093/intqhc/mzi015.

National Coordinating Council for Medication Error Reporting and Prevention (NCC MERP). About Medication Errors, What is a medication error? [Internet]. n.p.: NCC MERP; 2021 [cited 2023 Nov 1]. Available from: https://www.nccmerp.org/about-medication-errors

จันทร์จารึก รัตนเดชสกุล, ภาสกร รัตนเดชสกุล. เภสัชกรกับกระบวนการทบทวนคำสั่งใช้ยา [อินเทอร์เน็ต]. นนทบุรี: ศูนย์การศึกษาต่อเนื่องทางเภสัชศาสตร์ สภาเภสัชกรรม; 2563 [สืบค้นเมื่อ 3 พ.ย. 2566]. สืบค้นจาก: https://ccpe.pharmacycouncil.org/index.php?option=article_detail&subpage=article_detail&id=779

Manias E, Williams A, Liew D. Interventions to reduce medication errors in adult intensive care: a systematic review. Br J Clin Pharmacol. 2012;74(3):411-23. doi: 10.1111/j.1365-2125.2012.04220.x.

กนกวรรณ พรหมพันใจ, รังสิกานต์ นาคบุรินทร์, ชานนท์ งามถิ่น. การพัฒนาระบบการคัดกรองวิเคราะห์ใบสั่งยาผู้ป่วยใน โรงพยาบาลมหาราชนครราชสีมา. วารสารวิชาการสาธารณสุข [อินเทอร์เน็ต]. 2559 [สืบค้นเมื่อ 3 พ.ย. 2566];25(3):446-55. สืบค้นจาก: https://thaidj.org/index.php/JHS/article/view/274

Kuo GM, Touchette DR, Marinac JS. Drug errors and related interventions reported by United States clinical pharmacists: the American College of Clinical Pharmacy practice-based research network medication error detection, amelioration and prevention study. Pharmacotherapy. 2013;33(3):253-65. doi: 10.1002/phar.1195.

Ministry of Health Malaysia. Pharmaceutical Services Division. Guide to good dispensing practice 2016. [Internet]. n.p.: Pharmaceutical Services Division, Ministry of Health Malaysia; 2016 [cited 2023 Nov 3]. Available from: https://pharmacy.moh.gov.my/sites/default/files/document-upload/gdsp-2016-final.pdf

ปรีชา เครือรัตน์. การพัฒนาระบบการป้องกันความคลาดเคลื่อนทางยาเพื่อความปลอดภัยของผู้ป่วยโรงพยาบาลบ้านนาสาร. วารสารวิชาการแพทย์เขต 11 [อินเทอร์เน็ต]. 2561 [สืบค้นเมื่อ 3 พ.ย. 2566];32(1):871-80. สืบค้นจาก: https://he02.tci-thaijo.org/index.php/Reg11MedJ/article/view/155381/

ประไพพิมพ์ จุลเศรษฐี. การพัฒนาระบบคัดกรองวิเคราะห์คำสั่งใช้ยาของผู้ป่วย โรงพยาบาลเฉลิมพระเกียรติสมเด็จย่า 100 ปี จังหวัดนครราชสีมา. วารสารวิชาการกรมสนับสนุนบริการสุขภาพ [อินเทอร์เน็ต]. 2565 [สืบค้นเมื่อ 3 พ.ย. 2566];18(2):5-16. สืบค้นจาก: https://thaidj.org/index.php/jdhss/article/view/12470

Chanatepaporn P. Development of prescribing error program for reporting in Srinagarind Hospital. Srinagarind Med J. [Internet]. 2019 [cited 2023 Nov 3];34(3):261-70. Available from: https://thaidj.org/index.php/smnj/article/view/6494

Bobb A, Gleason K, Husch M, Feinglass J, Yarnold PR, Noskin GA. The epidemiology of prescribing errors: the potential impact of computerized prescriber order entry. Arch Intern Med. 2004;164(7):785-92. doi:10.1001/archinte.164.7.785

ณฐมน สุคนนท์, วรางคณา สีมาพล, มนัสนันท์ วงษ์ครุธ, น้ำทิพย์ คงนิล, นิชาภา ทองศรี, ธีราพร สุภาพันธ์ุ. การพัฒนาระบบคัดกรองใบสั่งยาแผนกผู้ป่วยในเพื่อลดความคลาดเคลื่อนทางยา โรงพยาบาลสรรพสิทธิประสงค์ จ.อุบลราชธานี. วารสารเภสัชศาสตร์อีสาน. 2564;17(3):25-38. doi: 10.14456/ijps.2021.15.

อัญชลี อังศธรรมรัตน์, สุจิตรา ตั้งมั่นคงวรกุล. ผลของการคัดกรองคำสั่งใช้ยาและอุบัติการณ์การเกิดความคลาดเคลื่อนของการสั่งใช้ยาในผู้ป่วยนอก โรงพยาบาลสวรรค์ประชารักษ์. วารสารวิชาการแพทย์และสาธารณสุข เขตสุขภาพที่ 3 [อินเทอร์เน็ต]. 2564 [สืบค้นเมื่อ 3 พ.ย. 2566];18(1):1-10. สืบค้นจาก: https://thaidj.org/index.php/smj/article/view/10188

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

31-12-2024

รูปแบบการอ้างอิง

1.
เกียรติธนวัฒนา เ. การเปรียบเทียบผลลัพธ์การจัดการกระบวนการของการคัดกรองคำสั่งใช้ยาโดยเภสัชกรระหว่างก่อนและหลังกระบวนการจัดยา: Comparison of the results of screening for prescription by pharmacists before and after the medication preparation process. Thai J Hosp Pharm [อินเทอร์เน็ต]. 31 ธันวาคม 2024 [อ้างถึง 27 ธันวาคม 2025];34(3):314-2. available at: https://he02.tci-thaijo.org/index.php/TJHP/article/view/269193

ฉบับ

ประเภทบทความ

นิพนธ์ต้นฉบับ