เภสัชบำบัดขั้นสูงของ tenecteplase ในการเป็นยาสลายลิ่มเลือดสำหรับรักษาผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองขาดเลือดเฉียบพลัน

บทคัดย่อ

ปัจจุบันการรักษาหลักในผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองขาดเลือดเฉียบพลันจะเป็นการรักษาด้วย alteplase ซึ่งเป้าหมายการรักษาเพื่อลดความพิการ แต่พบข้อจำกัดของ alteplase คือมีอัตราการเกิดเลือดออกในสมองค่อนข้างสูงและยาออกฤทธิ์สั้น รวมถึงอัตราการได้รับ alteplase ของผู้ป่วยที่มีอาการภายใน 4.5 ชั่วโมง ในปัจจุบันมีเพียงร้อยละ 9.26 เท่านั้น จึงมีการพัฒนายาสลายลิ่มเลือด tenecteplase ขึ้นเพื่อลดข้อจำกัดดังกล่าว จากข้อมูลด้านเภสัชจลนศาสตร์และด้านเภสัชพลศาสตร์พบว่า tenecteplase มีค่าครึ่งชีวิตที่ยาวกว่า และมีความเฉพาะเจาะจงต่อไฟบรินมากกว่า alteplase ทำให้สามารถบริหารยาโดยการฉีดเข้าหลอดเลือดดำภายในระยะเวลาสั้นได้ ตามแนวทางการรักษา American Heart Association/American Stroke Association ค.ศ. 2019 ได้แนะนำการใช้ alteplase และ tenecteplase ซึ่งมีข้อมูลสนับสนุนตามหลักฐานเชิงประจักษ์พบว่า tenecteplase มีประสิทธิภาพสามารถลดความพิการและเกิดอาการข้างเคียงได้เช่นเดียวกับ alteplase แต่มีประสิทธิภาพดีกว่าในกลุ่มผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองขาดเลือดที่มีการอุดตันหลอดเลือดขนาดใหญ่ ที่ต้องได้ทำหัตถการนำลิ่มเลือดออกผ่านทางสายสวน รวมถึงมีข้อมูลการศึกษาเพื่อนำไปใช้ในผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองขาดเลือดเฉียบพลันอื่น ๆ ได้แก่ กลุ่มผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองขาดเลือดภายใน 4.5 ชั่วโมงที่ไม่เข้าเกณฑ์การทำ mechanical thrombectomy กลุ่มผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองขาดเลือดที่มีระยะเวลามากกว่า 4.5 ถึง 24 ชั่วโมง ปัจจุบันจึงมีการศึกษาของ tenecteplase ในกลุ่มผู้ป่วยโรคนี้มากขึ้นทั้งทางด้านประสิทธิภาพ ความปลอดภัย รวมถึงความคุ้มค่าด้านต้นทุนประสิทธิผล