ผลการพัฒนาระบบการจ่ายยา continue ผู้ป่วยในแบบ unit dose โดยใช้เครื่องจัดยาอัตโนมัติ

ผู้แต่ง

  • รัชพิณ ชินวณิชัย กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลลำปาง
  • ธริชญา รักษ์กิตติกุล กลุ่มงานวิจัยและพัฒนาการพยาบาล โรงพยาบาลลำปาง
  • นันทวรรณ กิติกรรณากรณ์ คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

คำสำคัญ:

การกระจายยาแบบหนึ่งหน่วยใช้, เครื่องจัดยาอัตโนมัติ, ความคลาดเคลื่อนทางยา

บทคัดย่อ

ความเป็นมา: โรงพยาบาลลำปางเปลี่ยนระบบการกระจายยาต่อเนื่องสำหรับหอผู้ป่วยในแบบหนึ่งหน่วยใช้ด้วยเครื่องจัดยาอัตโนมัติ ตั้งแต่เดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2564 เนื่องจากระบบเดิมแบบหนึ่งวันพบความคลาดเคลื่อนของการจ่ายยาเกินเป้าหมาย และความคลาดเคลื่อนของการบริหารยาเกือบจะเกินเป้าหมายของการประกันคุณภาพ

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาผลลัพธ์ของระบบกระจายยาแบบหนึ่งหน่วยใช้ด้วยเครื่องจัดยาอัตโนมัติต่อความคลาดเคลื่อนในการจ่ายยา ความคลาดเคลื่อนในการบริหารยา และความพึงพอใจของผู้มีส่วนได้เสีย

วิธีวิจัย:  การศึกษาผสมผสาน เชิงพรรณนาแบบย้อนหลังของระยะเวลาในการจัดจ่ายยา ร้อยละของการจัดจ่ายยาแล้วเสร็จในเวลาเป้าหมาย อุบัติการณ์ความคลาดเคลื่อนในการจ่ายยาและการบริหารยา และการสำรวจความพึงพอใจของพยาบาลและผู้ปฏิบัติงานในห้องยาผู้ป่วยในต่อระบบฯ

ผลการวิจัย: ความคลาดเคลื่อนระดับ C ขึ้นไป จากขั้นตอนการจ่ายยาลดลง อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value = 0.004) ความคลาดเคลื่อนการบริหารยาเพิ่มขึ้น แต่ไม่มีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value = 0.732) ระยะเวลาในการจัดจ่ายยานานขึ้น (p-value = 0.003) การจัดจ่ายยาต่อเนื่องเสร็จในเวลาที่กำหนดลดลง (p-value = 0.006) พยาบาลพึงพอใจมากที่ลดภาระงานบริหารยาเม็ด เจ้าหน้าที่ห้องยาพึงพอใจต่อระบบฯ มากกว่าเจ้าพนักงานเภสัชกรรมและเภสัชกร

สรุปผล: ระบบการกระจายยาต่อเนื่องสำหรับหอผู้ป่วยในแบบหนึ่งหน่วยใช้ ลดความคลาดเคลื่อนระดับ C ขึ้นไปในขั้นตอนการจ่ายยาแต่เพิ่มความคลาดเคลื่อนในขั้นตอนการบริหารยา เพิ่มระยะเวลาในการจัดจ่ายยา ผู้ปฏิบัติงานฝ่ายเภสัชกรรมและพยาบาลพึงพอใจต่อระบบฯ เฉลี่ยในระดับมาก

ประวัติผู้แต่ง

รัชพิณ ชินวณิชัย, กลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลลำปาง

ภ.บ., บธ.ม.

ธริชญา รักษ์กิตติกุล, กลุ่มงานวิจัยและพัฒนาการพยาบาล โรงพยาบาลลำปาง

พย.บ., พย.ม.

นันทวรรณ กิติกรรณากรณ์, คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

ภ.บ., ภ.บ. (บริบาลเภสัชกรรม), วท.ด.(เภสัชศาสตร์)

เอกสารอ้างอิง

งานศูนย์ข้อมูลและสถิติ โรงพยาบาลลำปาง. รายงานประจำปีโรงพยาบาลลำปาง 2563 [อินเทอร์เน็ต]. ลำปาง: โรงพยาบาลลำปาง; 2563 [สืบค้นเมื่อ 15 ส.ค. 2567]. สืบค้นได้จาก: http://www.lph.go.th/inforlpng/images/report/2563.pdf

ธิดา นิงสานนท์ และคณะ. กรอบงานพื้นฐานระบบยา [อินเทอร์เน็ต]. นนทบุรี: สถาบันรับรองคุณภาพสถานพยาบาล (สรพ.); 2563 [สืบค้นเมื่อ 15 ส.ค. 2567]. สืบค้นได้จาก: https://backend.ha.or.th/fileupload/DOCUMENT/00514/72647587-6d96-428e-8de6-9f9c3fd88776.pdf

วนิดา พุ่มไพศาลชัย, ศุภรัตน์ แสงเอื้ออังกูร, โสภิณ ชัยวุฒิ. ระบบการจ่ายยาแบบหนึ่งหน่วย (unit dose system). วารสารสุขภาพจิตแห่งประเทศไทย [อินเทอร์เน็ต]. 2545 [สืบค้นเมื่อ 31 ส.ค. 2567];10(1):49-54. สืบค้นได้จาก: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/jmht/article/view/247102

Hänninen K, Ahtiainen HK, Suvikas-Peltonen EM, Tötterman AM. Automated unit dose dispensing systems producing individually packaged and labelled drugs for inpatients: a systematic review. Eur J Hosp Pharm. 2023;30(3):127-35. doi: 10.1136/ejhpharm-2021-003002.

National Coordinating Council for Medication Error Reporting and Prevention (NCC MERP). Index for categorizing medication errors [Internet]. n.p.: NCC MERP; 2022 [Cited 2024 Aug 31]. Available form: https://www.nccmerp.org/types-medication-errors

ศศิธร ลีลาสิริวิลาส. ความคลาดเคลื่อนในการใช้ยาเปรียบเทียบระหว่างระบบการกระจายยาแบบหนึ่งหน่วยการใช้และแบบหนึ่งวันการใช้ในโรงพยาบาลสุราษฏร์ธานี [วิทยานิพนธ์เภสัชศาสตรมหาบัณฑิต]. สงขลา: มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์; 2548.

เพียงเพ็ญ ชนาเทพาพร. ประสิทธิภาพและความปลอดภัยของระบบการจ่ายยาด้วยเครื่องจัดยาอัตโนมัติและอิเล็กทรอนิกส์จัดมือในผู้ป่วยในที่โรงพยาบาลศรีนครินทร์. ศรีนครินทร์เวชสาร [อินเทอร์เน็ต]. 2563 [สืบค้นเมื่อ 31 ส.ค. 2567];35(3):311-19. สืบค้นจาก: https://thaidj.org/index.php/smnj/article/view/9127

Sutra C, Vitale G, Pagès A, Shen PH ,Wu TT, Lin WL, et al. Automated unit-dose dispensing system: data collections and analysis of nonconformities over a 13-month period in Toulouse hospital. Pharm Hosp Clin [Internet]. 2016 [cited 2024 Jul 2];51(2):164–71. Available from: https://documentation.ehesp.fr/index.php?lvl=notice_display&id=314993

Darwesh BM, Machudo SY, John S. The experience of using an automated dispensing system to improve medication safety and management at King Abdul Aziz University Hospital. J Pharm Pract Community Med. 2017;3(3):114-9. doi: 10.5530/jppcm.2017.3.26.

อุกฤษฏ หมั่นภักดี. ความคิดเห็นบุคลากรทางการแพทยตอประสิทธิภาพระบบจัดยาอัตโนมัติของโรงพยาบาลรัฐในภาคตะวันออก [วิทยานิพนธ์ปริญญาบริหารธุรกิจมหาบัณฑิต]. กรุงเทพมหานคร: สาขาวิชาบริหารธุรกิจ มหาวิทยาลัยราชภัฏธนบุรี; 2560.

James KL, Barlow D, McArtney R, Hiom S, Roberts D, Whittlesea C. Incidence, type and causes of dispensing errors: a review of the literature. Int J Pharm Pract. 2009;17(1):9–30. doi: 10.1211/ijpp.17.1.0004.

Noparatayaporn P, Sakulbumrungsil R, Thaweethamcharoen T, Sangseenil W. Comparison on human resource requirement between manual and automated dispensing systems. Value Health Reg Issues. 2017:12:107-11. doi: 10.1016/j.vhri.2017.03.007.

Tu HN, Shan TH, Wu YC, Shen PH, Wu TY, Lin WL, et al. Reducing medication errors by adopting automatic dispensing cabinets in critical care units. J Med Syst. 2023;47(1):52. doi: 10.1007/s10916-023-01953-0.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

25-04-2025

รูปแบบการอ้างอิง

1.
ชินวณิชัย ร, รักษ์กิตติกุล ธ, กิติกรรณากรณ์ น. ผลการพัฒนาระบบการจ่ายยา continue ผู้ป่วยในแบบ unit dose โดยใช้เครื่องจัดยาอัตโนมัติ. Thai J Hosp Pharm [อินเทอร์เน็ต]. 25 เมษายน 2025 [อ้างถึง 27 ธันวาคม 2025];35(1):1-14. available at: https://he02.tci-thaijo.org/index.php/TJHP/article/view/270949

ฉบับ

ประเภทบทความ

นิพนธ์ต้นฉบับ