ผลของการกระตุ้นประสาทรับความรู้สึกโดยการมีส่วนร่วมของครอบครัว ต่อการตอบสนองเชิงพฤติกรรมการรับรู้ของผู้ป่วยบาดเจ็บสมองระดับรุนแรง
คำสำคัญ:
การกระตุ้นประสาทรับความรู้สึก, การมีส่วนร่วมของครอบครัว, ผู้ป่วยบาดเจ็บสมองระดับรุนแรง, การตอบสนองเชิงพฤติกรรมการรับรูบทคัดย่อ
บทคัดย่อ
วัตถุประสงค์ของการวิจัย: เพื่อศึกษาผลของการกระตุ้นประสาทรับความรู้สึกโดยการมี
ส่วนร่วมของครอบครัวต่อการตอบสนองเชิงพฤติกรรมการรับรู้ของผู้ป่วยบาดเจ็บสมองระดับรุนแรง
การออกแบบวิจัย: การวิจัยกึ่งทดลองแบบกลุ่มเดียว วัดก่อนและหลังการทดลอง
การดำาเนินการวิจัย: กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ป่วยบาดเจ็บสมองระดับรุนแรง จำานวน 36 คน
คัดเลือกกลุ่มตัวอย่างตามคุณสมบัติที่กำาหนดจากหอผู้ป่วยศัลยกรรมระบบประสาท โรงพยาบาล
สกลนคร ได้รับการกระตุ้นประสาทรับความรู้สึกหลายด้านร่วมกัน ได้แก่ การมองเห็น การได้ยิน
การรับกลิ่น การรับรส การสัมผัส และการเคลื่อนไหวร่างกาย โดยบูรณาการกับการให้การดูแลประจำาวัน
ที่จำาเป็น ซึ่งทำาโดยผู้วิจัยและครอบครัว เครื่องมือที่ใช้ดำาเนินการวิจัย ได้แก่ คู่มือการกระตุ้นประสาท
รับความรู้สึกสำาหรับผู้วิจัย คู่มือการกระตุ้นประสาทรับความรู้สึกสำาหรับครอบครัว และแบบประเมิน
แรนโช ลอส อะมิกอส เครื่องมือที่ใช้ประเมินการตอบสนองเชิงพฤติกรรมการรับรู้ ได้แก่ แบบประเมิน
กลาสโกว์ โคมา สเกล แบบประเมินโฟว์สกอร์ และแบบประเมินการฟื้นสภาพจากภาวะไม่รู้สึกตัว
ฉบับปรับปรุง วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติพรรณนา และสถิติทดสอบวิลคอกซัน
ผลการวิจัย: ภายหลังได้รับการดูแลด้วยการกระตุ้นประสาทรับความรู้สึกโดยการมีส่วนร่วมของ
ครอบครัว ผู้ป่วยบาดเจ็บสมองระดับรุนแรงมีคะแนนกลาสโกว์ โคมา สกอร์ เพิ่มขึ้นจาก 7.14±0.80
เป็น 13.0±1.82 คะแนน (Z = -5.263, p = .000) คะแนนโฟว์สกอร์ เพิ่มขึ้นจาก 7.33±1.12 เป็น
14.92±1.56 คะแนน (Z = -5.265, p = .000) และคะแนนการฟื้นสภาพจากภาวะไม่รู้สึกตัว เพิ่มขึ้น
จาก 4.47±2.02 เป็น 19.44±4.06 คะแนน (Z = -5.239, p = .000) อย่างมีนัยสำาคัญทางสถิติ
(p < .001)
ข้อเสนอแนะ: พยาบาลควรดูแลผู้ป่วยบาดเจ็บสมองระดับรุนแรงด้วยการกระตุ้นประสาท
รับความรู้สึกโดยให้ครอบครัวมีส่วนร่วม ผ่านการดูแลประจำาวันที่จำาเป็นต้องปฏิบัติอยู่แล้ว เพื่อส่งเสริม
ให้เกิดการฟื้นฟูสภาพด้านการรับรู้ของผู้ป่วยได้เร็วขึ้น
Downloads
เอกสารอ้างอิง
1. Brain Trauma Foundation [BTF]. Guidelines for the management of severe traumatic brain injury 3rd edition.
J Neurotrauma 2007;24(1):S1-95.
2. Centers for Disease Control and Prevention (CDC).Traumatic brain injury & concussion. [serial online]. 2017 Jul [cited 2018 Apr 8]. Available from:https:// www.cdc.gov/traumaticbraininjury/data/index.html
3. Ministry of Public Health. Public health statistics A.D. 2015. Bangkok: Samcharoen Panich; 2016. (In Thai)45
4. Selassie AW, Zaloshnja E, Langlois JA, Miller T,Jones P, Steiner C. Incidence of long-term disability following traumatic brain injury hospitalization, United States, 2003. J Head Trauma Rehabil 2008; 23(2):123-31.
5. Sosnowski C, Ustik M. Early intervention: coma stimulation in the intensive care unit. J Neurosci Nurs 1994;26(6):336-41.
6. Padilla R, Domina A. Effectiveness of sensory stimulation to improve arousal and alertness of people in a coma or persistent vegetative state after traumatic brain injury: A systematic review. Am J Occup Ther 2016;70(3):1-8.
7. Teasdale G, Jennett B. Assessment of coma and impaired consciousness: a practical scale. Lancet 1974;304(7872):81-4.
8. Kinnunen KM, Greenwood R, Powell JH, Leech R, Hawkins PC, Bonnelle V, et al. White matter damage and cognitive impairment after traumatic brain injury. Brain 2011;134(2):449-63.
9. Megha M, Harpreet S, Nayeem Z. Effect of frequency of multimodal coma stimulation on the consciousness
levels of traumatic brain injury comatose patients. Brain Inj 2013;27(5):570-7.
10. Davis A, White J. Innovative sensory input for the comatose brain-injured patient. Crit Care Nurs Clin N Am 1995;7(2):351-61.
11. Meyer MJ, Megyesi J, Meythaler J, Murie-Fernandez M, Aubut JA, Foley N, et al. Acute management of acquired brain injury Part III: an evidence-based review of interventions used to promote arousal from coma. Brain Inj 2010;24(5):722-9.
12. Kaewsriwong S, Sukonthasarn A, Wangsrikhun S, Chanprasit C. Sensory stimulation process and cognitive function among persons with traumatic brain injury: a case study. Pacifc Rim Int J Nurs Res 2015;19(1):45-57.
13. Massuk N, Wongvatunyu S, Hanprasitkam K. Effectiveness of family caregiver participation in sensory stimulation program on traumatic brain injury patient’ recovery, bed-ridden complication, and caregiver’s satisfaction of care. Proceedings of the 13th Graduate Research Conference; 2012 Feb 17; Graduate School, Khon Kaen University; 2012.p.736-47. (In Thai)
14. Kuntirach N. The effects of sensory stimulation program on recovery outcome in severe head injury patients, [Master of Nursing Science Thesis in Adult Nursing]. Graduate School, Khon Kaen University; 2005. (In Thai)
15. Chaiwang S, Sukonthasarn A, Tungamnuay T. Effects of sensory stimulation on cognitive-behavioral responses of traumatic brain injured persons. Thai Journal of Nursing Council 2007;22(1):48-59.
(In Thai)
16. Urbenjaphol P, Jitpanya C, Khaoropthum S. Effects of the sensory stimulation program on recovery in unconscious patients with traumatic brain injury. J Neurosci Nurs 2009;41(3):E10-6.
17. Abbasi M, Mohammadi E, Sheaykh Rezayi A. Effect of a regular family visiting program as an affective, auditory, and tactile stimulation on the consciousness level of comatose patients with a head injury. Jap J Nurs Sci 2009;(1):21-6.
18. Parveen Y, Dhandapani M, Dhandapani S, Gupta SK. A randomized controlled trial to assess the effcacy
of auditory stimulation on selected parameters of comatose patients with traumatic brain injury. Indian J Neurotrauma 2015;12(02):128-34.
19. Wood R. Critical analysis of the concept of sensory stimulation for patients in vegetative states. Brain Inj 1991;5(4):401-9.46
20. Abbate C, Trimarchi PD, Basile I, Mazzucchi A, Devalle G. Sensory stimulation for patients with disorders
of consciousness: from stimulation to rehabilitation. Front Hum Neurosci 2014;8(616): 1-5.
21. Gray J, Grove SK, Sutherland S. Burns and Grove’s the practice of nursing research: appraisal, synthesis and generation of evidence. 8th ed. Missouri: Elsevier; 2017.
22. Wijdicks EF, Bamlet WR, Maramattom BV, Manno EM, McClelland RL. Validation of a new coma scale: the FOUR score. Ann Neurol 2005;58(4):585-93.
23. Giacino JT, Kalmar K, Whyte J. The JFK Coma Recovery Scale-Revised: measurement characteristics and diagnostic utility. Arch Phys Med Rehabil 2004; 85(12):2020-9.
24. Coma Science Group. Rancho Los Amigos - Revised Level of Cognitive Functioning. [serial online] 2016 [cited 2016 May 20]. Available from:https://www. coma.ulg.ac.be/images/levels_cogfunc.pdf
25. Li N, Yang Y, Glover DP, Zhang J, Saraswati M,Robertson C, et al. Evidence for impaired plasticity after traumatic brain injury in the developing brain. J Neurotrauma 2014;31(4):395-403.
26. Bao L, Chen D, Ding L, Ling W, Xu F. Fever burden is an independent predictor for prognosis of traumatic brain injury. PLoS ONE 2014;9(3):1-5.
27. Giuliani C, Peri A. Effects of hyponatremia on the brain. J Clin Med 2014;3(4):1163-75.
