ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่ออาการกำเริบเฉียบพลันในผู้ป่วยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง: การศึกษาไปข้างหน้า
คำสำคัญ:
การกำเริบเฉียบพลันของโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง, การรับรู้ความรุนแรงของโรค, ภาวะซึมเศร้า, การได้รับวัคซีนไข้หวัดใหญ่และปอดอักเสบ, เทคนิคการใช้ยาควบคุมอาการชนิดสูดบทคัดย่อ
บทคัดย่อ:
วัตถุประสงค์ของการวิจัย: เพื่อศึกษาอิทธิพลของการรับรู้ความรุนแรงของโรค ภาวะซึมเศร้า เทคนิคการใช้ยาควบคุมอาการชนิดสูด การได้รับวัคซีนไข้หวัดใหญ่และปอดอักเสบต่ออาการกำเริบ เฉียบพลันของโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง
การออกแบบงานวิจัย: การศึกษาหาความสัมพันธ์เชิงทำนาย ติดตามไปข้างหน้า 3 เดือน
การดำเนินการวิจัย: กลุ่มตัวอย่างคือผู้ที่ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังที่เข้ารับการรักษาที่คลินิกโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังโรงพยาบาลระดับตติยภูมิ จังหวัดกรุงเทพมหานคร จำนวน147 ราย คัดเลือกตามเกณฑ์ที่กำหนด เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล
แบบประเมินการรับรู้ความรุนแรงของโรคในภาพรวม แบบประเมินภาวะซึมเศร้า แบบตรวจสอบความถูกต้องของเทคนิคการใช้ยาชนิดสูด และแบบบันทึกการเปลี่ยนแปลงอาการของโรคกำเริบและการจัดการอาการ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติบรรยายและสถิติถดถอยโลจิสติกแบบเข้าพร้อมกัน
ผลการวิจัย: กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่เป็นเพศชาย อายุเฉลี่ย 73.38 ปี ระยะเวลาได้รับวินิจฉัยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังเฉลี่ย 8.53 ปี มีการเกิดอาการกำเริบเฉียบพลันของโรค ร้อยละ 24.5 หนึ่งในสาม(ร้อยละ 38.1) มีการรับรู้ความรุนแรงของโรคระดับปานกลาง มีภาวะซึมเศร้าร้อยละ 27.9 ได้รับวัคซีนไข้หวัดใหญ่ ร้อยละ 87.8 ได้รับวัคซีนไข้หวัดใหญ่และปอดอักเสบ ร้อยละ 4.1 และร้อยละ 59.9 มีเทคนิคการใช้ยาควบคุมอาการชนิดสูดถูกต้อง ซึ่งปัจจัยเหล่านี้สามารถร่วมกันทำนายการเกิดอาการกำเริบเฉียบพลันของโรคได้ ร้อยละ 26.7 (Nagelkerke R2= .267) การรับรู้ความรุนแรงของโรคระดับรุนแรงมากและมากที่สุด (OR 5.11, 95% CI 1.67 – 15.66, p= .004) กับภาวะซึมเศร้า (OR 3.31,
95% CI 1.36 – 8.05, p= .008) สามารถทำนายการเกิดอาการกำเริบเฉียบพลันของโรคได้
ข้อเสนอแนะ: พยาบาลควรประเมินการรับรู้ระดับความรุนแรงของโรคและภาวะซึมเศร้าในผู้ป่วยทุกรายเพื่อประเมินปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดอาการกำเริบของโรค และในผู้ที่มีการรับรู้ความรุนแรงของโรคระดับรุนแรงมากและผู้ที่มีภาวะซึมเศร้าควรได้รับความรู้ คำแนะนำในเฝ้าระวังการเกิดอาการกำเริบ พร้อมทั้งสร้างแผนปฏิบัติการเพื่อป้องกันและลดความรุนแรงของอาการของโรคกำเริบ
Downloads
Download data is not yet available.
เอกสารอ้างอิง
1. Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease. Global strategy for the diagnosis management and
prevention of chronic obstructive lung disease 2017 [internet]. USA: Global initiative for chronic obstructive
lung disease; 2017 [cited 2017 Jun 2]. Available from: https://goldcopd.org/wp-content/uploads/2016/12/wms-GOLD-2017-Pocket-Guide.pdf.
2. Bureau of Non-Communicable Disease, Department of Disease Control, Ministry of Public Health. Public
health statistic A.C. 2015 [internet]. Bangkok:Ministry of Social Development and Human Security; 2016 [cited 2017 Jun 30]. Available from: https://www.m-society.go.th/article_attach/16874/19519.xlsx.
3. Dalal AA, Patel J, D’Souza A, Farrelly E, Nagar S, Shah M. Impact of COPD exacerbation frequency on costs for a managed care population. J Manag Care Spec Pharm 2015;21(7):575-83.89
4. Singanayagam A, Schembri S, Chalmers JD. Predictors of mortality in hospitalized adults with acute exacerbation
of chronic obstructive pulmonary disease. Ann Am Thorac Soc 2013;10(2):81-9.
5. Ford ES, Murphy LB, Khavjou O, Giles WH, Holt JB, Croft JB. Total and state-specifc medical and absenteeism costs of COPD among adults aged 18 years in the United States for 2010 and projections through 2020. Chest. 2015;147(1):31-45.
6. Mullerova H, Shukla A, Hawkins A, Quint J. Risk factors for acute exacerbations of COPD in a primary
care population: a retrospective observational cohort study. BMJ Open 2014;4(12):e006171.
7. Boonreung J, Suwanno J, Phonphet C, Petsirasan R, Thiamwong. Association of illness, health status, and personal characteristics with acute exacerbations in patients with COPD. J Health Sci 2016;25(6). (in Thai)
8. Kocak ND, Sasak G, Akturk UA, Akgun M, Boga S, Sengul A, et al. Serum uric acid levels and uric acid/
creatinine ratios in stable chronic obstructive pulmonary disease (COPD) patients: are these parameters effcient
predictors of patients at risk for exacerbation and/or severity of disease?. Med Sci Monit 2016;22:4169-76.
9. Roy SC. The Roy adaption model. 3rd, ed. New Jersey:Pearson; 2009.
10. Braido F, Baiardini I, Menoni S, Bagnasco AM, Balbi F, Bocchibianchi S, et al. Disability in COPD and its relationship to clinical and patient-reported outcomes. Curr Med Res Opin 2011;27(5):981-6.
11. Smits D, Brigis G, Pavare J, Maurina B, Barengo NC. Factors related to good asthma control using different medical adherence scales in Latvian asthma patients: an observational study. NPJ Prim Care Respir Med
2017;27(1):39.
12. Korpershoek Y, Vervoort S, Nijssen L, Trappenburg J,Schuurmans MJ. Factors influencing exacerbationrelated self-management in patients with COPD: a qualitative study. Int J Chron Obstruct Pulmon Dis 2016;11:2977-90.
13. Wattanakitkrilert D, Jarusombat L, Rattanamongkolkul J, Pokasiri V, Pratumsri. Depression and factors influencing
depression in elderly patients with chronic obstructive pulmonary disease. J Nurs Sci 2010;28(2):67-76.(in Thai)
14. Yohannes AM, Mülerová H, Lavoie K, Vestbo J, Rennard SI, Wouters E, et al. The association of depressive
symptoms with rates of acute axacerbations in patients with COPD: Results from a 3-year longitudinal
follow-up of the ECLIPSE cohort. J Am Med Dir Assoc 2017;18(11):955-9.e6.
15. Rogliani P, Calzetta L, Coppola A, Cavalli F, Ora J, Puxeddu E, et al. Optimizing drug delivery in COPD: The role of inhaler devices. Respir Med 2017;124:6-14.
16. Pothirat C, Pothirat T, Liwsrisakun C, Bumroongkit C, Deesomchok A, Theerakittikul T, et al. Risk factors
of severe acute exacerbation of chronic obstructive pulmonary disease among patients regularly managed by pulmonologists. J Med Assoc Thai 2017;100(2).
17. Sehatzadeh S. Influenza and pneumococcal vaccinations for patients with chronic obstructive pulmonary disease
(COPD): An Evidence-Based Review. Ont Health Technol Assess Ser 2012;12(3):1-64.
18. Haque A, Ameer A, Ananthanarayanan R, Padmanabhan A. Effcacy of influenza and pneumococcal vaccination
in preventing COPD exacerbation. Open Forum Infect Dis 2017;4(1).
19. Montserrat-Capdevila J, Godoy P, Marsal JR, Barbé F, Galván L. Risk of exacerbation in chronic obstructive
pulmonary disease: a primary care retrospective cohort study. BMC Fam Pract 2015;16(1):173.90
20. Brodaty H, Pond D, Kemp NM, Berman K, Witwatersrand, Huppert FA. The GPCOG: a new screening test for
dementia designed for general practice. J Am Geriatr Soc 2002;50(3):530-4.
21. Griffths J, Puttinoi S, Pongsaksri M. The general practitioner assessment of cognition; GPCOG (Thai
Version): Validity and Reliability. In: 9th Pan-Pacifc Conference on Rehabilitation cum 21st Annual Congress
of Gerontology; 2014 Nov 29-30; Hongkong. Kowloon: The Hong Kong Polytechnic University; 2014. p.B65
(in Thai).
22. Nau DP, Ellis JJ, Kline-Rogers EM, Mallya U, Eagle KA, Erickson SR. Gender and perceived severity
of cardiac disease: evidence that women are “tougher”. Am J Med. 2005;118(11):1256-61.
23. Radloff LS. The CES-D Scale: a self-report depression scale for research in the general population. Appl Psychol Meas 1977;1(3):385–401.
24. Kuptniratsaikul V, Pekuman P. The study of the Center for Epidemiologic Studies-Depression scale (CES-D)
in Thai people. Siriraj Medical Journal. 1997;49(5):442-8 (in Thai).
25. Local Pharmaceutical Committee NHS Liverpool. Inhaler technique checklist [Internet]. England; NHS
Liverpool Clinical Commissioning Group; 2016 [cited 2017 May 1]. Available from: https://psnc.org.uk/
liverpool-lpc/wp-content/uploads/sites/117/ 2016/06/Inhaler_Technique_Checklist.pdf.
26. Boonreung J, Suwanno J, Phonphet C, Petsirasan R, Thiamwong. Association of illness, health status, and
personal characteristics with acute exacerbations in patients with COPD. J Health Sci 2016;25(6). (In Thai)
27. Pothirat C, Liwsrisakun C, Bumroongkit C, Deesomchok A, Theerakittikul T, Limsukon A. Comparative study
on health care utilization and hospital outcomes of severe acute exacerbation of chronic obstructive pulmonary
disease managed by pulmonologists vs internists. Int J Chron Obstruct Pulmon Dis 2015;10:759-66.
28. Han MK, Muellerova H, Curran-Everett D, Dransfeld MT, Washko GR, Regan EA, et al. GOLD 2011 disease
severity classifcation in COPDGene: a prospective cohort study. Lancet Respir Med 2013;1(1):43-50.
28. Kessler R, Partridge MR, Miravitlles M, Cazzola M, Vogelmeier C, Leynaud D, et al. Symptom variability
in patients with severe COPD: a pan-European crosssectional study. Eur Respir J 2011;37(2):264-72.
29. Du YJ, Yang CJ, Li B, Wu X, Lv YB, Jin HL, et al. Association of pro-inflammatory cytokines, cortisol
and depression in patients with chronic obstructive pulmonary disease. Psychoneuroendocrinology
2014;46:141-52.
30. Kokturk N, Polatli M, Oguzulgen IK, Saleemi S, Al Ghobain M, Khan J, et al. Adherence to COPD treatment
in Turkey and Saudi Arabia: results of the ADCARE study. Int J Chron Obstruct Pulmon Dis 2018;13:
1377-88.
31. Torres JPd, Casanova C, Marín JM, Pinto-Plata V, Divo M, Zulueta JJ, et al. Prognostic evaluation of COPD patients: GOLD 2011 versus BODE and the COPD comorbidity index COTE. Thorax. 2014;
69(9):799-804.
32. van Boven JFM, Tommelein E, Boussery K, Mehuys E,
Vegter S, Brusselle GGO, et al. Improving inhaler
adherence in patients with Chronic Obstructive
Pulmonary Disease: a cost-effectiveness analysis.
Respir Res 2014;15(1):66.
33. Yohannes AM, Mülerová H, Lavoie K, Vestbo J,
Rennard SI, Wouters E, et al. The association of
depressive symptoms with rates of acute exacerbations
in patients with COPD: results from a 3-year
longitudinal follow-up of the ECLIPSE cohort. J Am
Med Dir Assoc 2017;18(11):955-9. e6.
prevention of chronic obstructive lung disease 2017 [internet]. USA: Global initiative for chronic obstructive
lung disease; 2017 [cited 2017 Jun 2]. Available from: https://goldcopd.org/wp-content/uploads/2016/12/wms-GOLD-2017-Pocket-Guide.pdf.
2. Bureau of Non-Communicable Disease, Department of Disease Control, Ministry of Public Health. Public
health statistic A.C. 2015 [internet]. Bangkok:Ministry of Social Development and Human Security; 2016 [cited 2017 Jun 30]. Available from: https://www.m-society.go.th/article_attach/16874/19519.xlsx.
3. Dalal AA, Patel J, D’Souza A, Farrelly E, Nagar S, Shah M. Impact of COPD exacerbation frequency on costs for a managed care population. J Manag Care Spec Pharm 2015;21(7):575-83.89
4. Singanayagam A, Schembri S, Chalmers JD. Predictors of mortality in hospitalized adults with acute exacerbation
of chronic obstructive pulmonary disease. Ann Am Thorac Soc 2013;10(2):81-9.
5. Ford ES, Murphy LB, Khavjou O, Giles WH, Holt JB, Croft JB. Total and state-specifc medical and absenteeism costs of COPD among adults aged 18 years in the United States for 2010 and projections through 2020. Chest. 2015;147(1):31-45.
6. Mullerova H, Shukla A, Hawkins A, Quint J. Risk factors for acute exacerbations of COPD in a primary
care population: a retrospective observational cohort study. BMJ Open 2014;4(12):e006171.
7. Boonreung J, Suwanno J, Phonphet C, Petsirasan R, Thiamwong. Association of illness, health status, and personal characteristics with acute exacerbations in patients with COPD. J Health Sci 2016;25(6). (in Thai)
8. Kocak ND, Sasak G, Akturk UA, Akgun M, Boga S, Sengul A, et al. Serum uric acid levels and uric acid/
creatinine ratios in stable chronic obstructive pulmonary disease (COPD) patients: are these parameters effcient
predictors of patients at risk for exacerbation and/or severity of disease?. Med Sci Monit 2016;22:4169-76.
9. Roy SC. The Roy adaption model. 3rd, ed. New Jersey:Pearson; 2009.
10. Braido F, Baiardini I, Menoni S, Bagnasco AM, Balbi F, Bocchibianchi S, et al. Disability in COPD and its relationship to clinical and patient-reported outcomes. Curr Med Res Opin 2011;27(5):981-6.
11. Smits D, Brigis G, Pavare J, Maurina B, Barengo NC. Factors related to good asthma control using different medical adherence scales in Latvian asthma patients: an observational study. NPJ Prim Care Respir Med
2017;27(1):39.
12. Korpershoek Y, Vervoort S, Nijssen L, Trappenburg J,Schuurmans MJ. Factors influencing exacerbationrelated self-management in patients with COPD: a qualitative study. Int J Chron Obstruct Pulmon Dis 2016;11:2977-90.
13. Wattanakitkrilert D, Jarusombat L, Rattanamongkolkul J, Pokasiri V, Pratumsri. Depression and factors influencing
depression in elderly patients with chronic obstructive pulmonary disease. J Nurs Sci 2010;28(2):67-76.(in Thai)
14. Yohannes AM, Mülerová H, Lavoie K, Vestbo J, Rennard SI, Wouters E, et al. The association of depressive
symptoms with rates of acute axacerbations in patients with COPD: Results from a 3-year longitudinal
follow-up of the ECLIPSE cohort. J Am Med Dir Assoc 2017;18(11):955-9.e6.
15. Rogliani P, Calzetta L, Coppola A, Cavalli F, Ora J, Puxeddu E, et al. Optimizing drug delivery in COPD: The role of inhaler devices. Respir Med 2017;124:6-14.
16. Pothirat C, Pothirat T, Liwsrisakun C, Bumroongkit C, Deesomchok A, Theerakittikul T, et al. Risk factors
of severe acute exacerbation of chronic obstructive pulmonary disease among patients regularly managed by pulmonologists. J Med Assoc Thai 2017;100(2).
17. Sehatzadeh S. Influenza and pneumococcal vaccinations for patients with chronic obstructive pulmonary disease
(COPD): An Evidence-Based Review. Ont Health Technol Assess Ser 2012;12(3):1-64.
18. Haque A, Ameer A, Ananthanarayanan R, Padmanabhan A. Effcacy of influenza and pneumococcal vaccination
in preventing COPD exacerbation. Open Forum Infect Dis 2017;4(1).
19. Montserrat-Capdevila J, Godoy P, Marsal JR, Barbé F, Galván L. Risk of exacerbation in chronic obstructive
pulmonary disease: a primary care retrospective cohort study. BMC Fam Pract 2015;16(1):173.90
20. Brodaty H, Pond D, Kemp NM, Berman K, Witwatersrand, Huppert FA. The GPCOG: a new screening test for
dementia designed for general practice. J Am Geriatr Soc 2002;50(3):530-4.
21. Griffths J, Puttinoi S, Pongsaksri M. The general practitioner assessment of cognition; GPCOG (Thai
Version): Validity and Reliability. In: 9th Pan-Pacifc Conference on Rehabilitation cum 21st Annual Congress
of Gerontology; 2014 Nov 29-30; Hongkong. Kowloon: The Hong Kong Polytechnic University; 2014. p.B65
(in Thai).
22. Nau DP, Ellis JJ, Kline-Rogers EM, Mallya U, Eagle KA, Erickson SR. Gender and perceived severity
of cardiac disease: evidence that women are “tougher”. Am J Med. 2005;118(11):1256-61.
23. Radloff LS. The CES-D Scale: a self-report depression scale for research in the general population. Appl Psychol Meas 1977;1(3):385–401.
24. Kuptniratsaikul V, Pekuman P. The study of the Center for Epidemiologic Studies-Depression scale (CES-D)
in Thai people. Siriraj Medical Journal. 1997;49(5):442-8 (in Thai).
25. Local Pharmaceutical Committee NHS Liverpool. Inhaler technique checklist [Internet]. England; NHS
Liverpool Clinical Commissioning Group; 2016 [cited 2017 May 1]. Available from: https://psnc.org.uk/
liverpool-lpc/wp-content/uploads/sites/117/ 2016/06/Inhaler_Technique_Checklist.pdf.
26. Boonreung J, Suwanno J, Phonphet C, Petsirasan R, Thiamwong. Association of illness, health status, and
personal characteristics with acute exacerbations in patients with COPD. J Health Sci 2016;25(6). (In Thai)
27. Pothirat C, Liwsrisakun C, Bumroongkit C, Deesomchok A, Theerakittikul T, Limsukon A. Comparative study
on health care utilization and hospital outcomes of severe acute exacerbation of chronic obstructive pulmonary
disease managed by pulmonologists vs internists. Int J Chron Obstruct Pulmon Dis 2015;10:759-66.
28. Han MK, Muellerova H, Curran-Everett D, Dransfeld MT, Washko GR, Regan EA, et al. GOLD 2011 disease
severity classifcation in COPDGene: a prospective cohort study. Lancet Respir Med 2013;1(1):43-50.
28. Kessler R, Partridge MR, Miravitlles M, Cazzola M, Vogelmeier C, Leynaud D, et al. Symptom variability
in patients with severe COPD: a pan-European crosssectional study. Eur Respir J 2011;37(2):264-72.
29. Du YJ, Yang CJ, Li B, Wu X, Lv YB, Jin HL, et al. Association of pro-inflammatory cytokines, cortisol
and depression in patients with chronic obstructive pulmonary disease. Psychoneuroendocrinology
2014;46:141-52.
30. Kokturk N, Polatli M, Oguzulgen IK, Saleemi S, Al Ghobain M, Khan J, et al. Adherence to COPD treatment
in Turkey and Saudi Arabia: results of the ADCARE study. Int J Chron Obstruct Pulmon Dis 2018;13:
1377-88.
31. Torres JPd, Casanova C, Marín JM, Pinto-Plata V, Divo M, Zulueta JJ, et al. Prognostic evaluation of COPD patients: GOLD 2011 versus BODE and the COPD comorbidity index COTE. Thorax. 2014;
69(9):799-804.
32. van Boven JFM, Tommelein E, Boussery K, Mehuys E,
Vegter S, Brusselle GGO, et al. Improving inhaler
adherence in patients with Chronic Obstructive
Pulmonary Disease: a cost-effectiveness analysis.
Respir Res 2014;15(1):66.
33. Yohannes AM, Mülerová H, Lavoie K, Vestbo J,
Rennard SI, Wouters E, et al. The association of
depressive symptoms with rates of acute exacerbations
in patients with COPD: results from a 3-year
longitudinal follow-up of the ECLIPSE cohort. J Am
Med Dir Assoc 2017;18(11):955-9. e6.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
2019-06-28
รูปแบบการอ้างอิง
1.
คงทน ว, วัฒนกิจไกรเลิศ ด, พงศ์ถาวรกมล ค, ฤทธิ์ทยมัย น. ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่ออาการกำเริบเฉียบพลันในผู้ป่วยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง: การศึกษาไปข้างหน้า. J Thai Nurse Midwife Counc [อินเทอร์เน็ต]. 28 มิถุนายน 2019 [อ้างถึง 30 ธันวาคม 2025];34(3):76-90. available at: https://he02.tci-thaijo.org/index.php/TJONC/article/view/176837
ฉบับ
ประเภทบทความ
Research Articles
