ประสบการณ์การเรียนรู้ด้วยตนเองในรายวิชาภาคปฏิบัติของนักศึกษาพยาบาล

บทคัดย่อ

บทนำ การเรียนการสอนวิชาปฏิบัติการพยาบาล นักศึกษาพยาบาลจำเป็นต้องนำทักษะการเรียนรู้แบบชี้นำตนเอง มาใช้ในการแสวงหาความรู้เพิ่มเติมเกี่ยวกับความรู้ทางการพยาบาลและทักษะทางคลินิก เพื่อนำมาใช้ในการวางแผน และให้การพยาบาลแก่ผู้ป่วยในระหว่างการฝึกปฏิบัติได้อย่างถูกต้อง อย่างไรก็ตาม การค้นหาคำตอบเกี่ยวกับการเรียน รู้ด้วยตนเองต้องอาศัยมุมมองที่หลากหลาย การเข้าใจกระบวนการเรียนรู้ด้วยตนเองจากมุมมองของผู้เรียนจะสามารถ ช่วยปรับแผนการเรียนการสอนให้มีเหมาะสมกับผู้เรียนในแต่ละราย จึงนำไปสู่การศึกษาวิจัยในครั้งนี้ 

วัตถุประสงค์การวิจัย เพื่อศึกษาประสบการณ์การเรียนรู้ด้วยตนเองของนักศึกษาพยาบาลในรายวิชาภาคปฏิบัติ 

การออกแบบวิจัย การวิจัยเชิงคุณภาพแบบพรรณนา 

การดำเนินการวิจัย ผู้ให้ข้อมูล คือ นักศึกษาพยาบาลชั้นปีที่ 3 ของสถาบันการศึกษาพยาบาลแห่งหนึ่ง ในกรุงเทพมหานคร ที่ผ่านประสบการณ์เรียนวิชาปฏิบัติการพยาบาลผู้ใหญ่และผู้สูงอายุ 2 การคัดเลือกผู้ให้ข้อมูล แบบเฉพาะเจาะจงตามเกณฑ์คัดเลือก เก็บข้อมูลโดยการสนทนากลุ่มและการสัมภาษณ์เชิงลึกแบบรายบุคคล ผู้เข้าร่วมสนทนากลุ่ม จำนวน 12 คน แบ่งเป็น 2 กลุ่ม ๆ ละ 6 คน และ ผู้ให้สัมภาษณ์เชิงลึกเป็นรายบุคคลจำนวน 19 คน วิเคราะห์ข้อมูลแบบวิเคราะห์เชิงเนื้อหา ความน่าเชื่อถือของข้อมูลวิจัยดำเนินการตามเกณฑ์ของลินคอน และกูบา 

ผลการวิจัย สาระประสบการณ์การเรียนรู้ด้วยตนเองของนักศึกษาพยาบาลในการเรียนภาคปฏิบัติ จัดเป็น 3 กลุ่มใหญ่ คือ เริ่มที่ตัวเอง ฝ่าฟันกับเวลาที่จำกัด และผลที่ได้ การเริ่มต้นที่ตัวเองเป็นความสนใจที่จะเรียนรู้ และมีแรงกระตุ้นจากสถานการณ์ที่เผชิญ การฝ่าฟันกับเวลาที่จำกัด ประกอบไปด้วย การฝึกทักษะล่วงหน้า การค้นหาแหล่งความรู้ใกล้ตัว ต้องทำหลายอย่างในเวลาเดียวกัน และต้องทำให้สำเร็จ ผลที่ได้จากการเรียนรู้ ในภาคปฏิบัติ คือ ความรู้สึกภาคภูมิใจ และทักษะใหม่ที่ค้นพบ ความรู้สึกภูมิใจอธิบายถึงประสบการณ์ความสำเร็จ ที่เกิดจากความพยายามของตนเองหลังมีความรู้เพิ่มขึ้น มีความมั่นใจ พร้อมที่จะฝึกฝนจนมีผลการเรียนดีขึ้นในที่สุด ทักษะที่ค้นพบใหม่เป็นสิ่งที่ค้นพบหลังผ่านกระบวนการเรียนรู้ด้วยตนเองโดยผู้เรียน ทั้งในด้านการจัดระเบียบ ที่เกี่ยวข้องกับทักษะและการจัดการงานประจำวัน ตลอดจนการตระหนักถึงความรับผิดชอบที่มีต่อหลายด้าน ของชีวิตตนเอง 

ข้อเสนอแนะ ผลการศึกษาแสดงให้เห็นถึงความจำเป็นในการพัฒนาหลักสูตรและแผนการจัดการเรียนการสอน สำหรับรายวิชาภาคปฏิบัติของนักศึกษาพยาบาลเพื่อเพิ่มผลลัพธ์สูงสุดของกระบวนการเรียนรู้ด้วยตนเองของผู้เรียน และเป้าหมายที่พึงประสงค์ของหลักสูตร นักศึกษาต้องการเวลาที่เหมาะสมและเพียงพอสำหรับการเตรียมตัวก่อนการ ปฏิบัติทางคลินิก และลดภาระงานทางคลินิกที่มากเกินไประหว่างการฝึกปฏิบัติที่มีช่วงเวลาจำกัด ข้อเสนอแนะ ต่อการวิจัยในอนาคต คือการพัฒนาเครื่องมือวัดการเรียนรู้ด้วยตนเองที่มีความจำเฉพาะสำหรับภาคปฏิบัติโดยตรง โดยนำผลการศึกษาที่ได้ในครั้งนี้ไปประยุกต์ รวมไปถึงการทดสอบความสามารถในการนำไปใช้อย่างแพร่หลาย ของเครื่องมือที่พัฒนาขึ้น