ผลของโปรแกรมส่งเสริมการรับรู้ความเชื่อด้านสุขภาพผ่านการพยาบาลทางไกลต่อพฤติกรรมการป้องกันโรคหลอดเลือดสมองในผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงที่ควบคุมความดันโลหิตไม่ได้

บทคัดย่อ

บทนำ โรคความดันโลหิตสูงเป็นสาเหตุที่สำคัญของโรคหลอดเลือดสมอง การส่งเสริมความเชื่อ ด้านสุขภาพผ่านการพยาบาลทางไกลเป็นวิธีการหนึ่งที่จะช่วยให้ผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงที่ควบคุม ความดันโลหิตไม่ได้ มีพฤติกรรมการป้องกันการเกิดโรคหลอดเลือดสมองที่เหมาะสม 

วัตถุประสงค์การวิจัย เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมส่งเสริมการรับรู้ความเชื่อด้านสุขภาพผ่าน การพยาบาลทางไกลต่อพฤติกรรมการป้องกันโรคหลอดเลือดสมองในผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงที่ควบคุม ความดันโลหิตไม่ได้ 

การออกแบบวิจัย การวิจัยเชิงทดลองแบบสองกลุ่ม วัดผลก่อนและหลังทดลอง ประยุกต์ใช้ แบบแผนความเชื่อด้านสุขภาพเป็นกรอบแนวคิดของการศึกษา 

วิธีดำเนินการวิจัย กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูง 30 คนที่ควบคุมความดันโลหิต ไม่ได้ในคลินิกโรคความดันโลหิตสูง โรงพยาบาลชุมชนแห่งหนึ่งของจังหวัดทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือ สุ่มตัวอย่างแบบง่ายแล้วจัดเข้ากลุ่มโดยการสุ่ม แบ่งเป็นกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุมกลุ่มละ 15 คน กลุ่มทดลองได้รับโปรแกรมส่งเสริมการรับรู้ความเชื่อด้านสุขภาพผ่านการพยาบาลทางไกล และกลุ่มควบคุม ได้รับการพยาบาลตามปกติ เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบสอบถามพฤติกรรม การป้องกันโรคหลอดเลือดสมอง มีค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ .83 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติพรรณนา การทดสอบทีอิสระ และการทดสอบทีคู่ 

ผลการวิจัย ภายหลังการทดลอง กลุ่มทดลองมีคะแนนเฉลี่ยพฤติกรรมการป้องกันโรคหลอดเลือดสมอง (M = 3.51, SD = 0.54) สูงกว่ากลุ่มควบคุม (M = 2.46, SD = 0.54) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (t = 7.937, p <. 001) และสูงกว่าก่อนการทดลอง อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (M = 2.67, SD = 0.26, t = 5.005, p <. 001) เมื่อพิจารณารายด้าน พบว่า กลุ่มทดลองมีคะแนนเฉลี่ยด้านการรับประทานอาหาร (M = 3.17, SD = 0.86) ด้านการจัดการความเครียด (M = 3.52, SD = 1.08) ด้านการใช้สารเสพติดหรือสิ่งกระตุ้น ต่าง ๆ (M = 4.03, SD = 0.92) และด้านการรับประทานยาลดความดันโลหิต (M = 4.53, SD = 0.47) สูงกว่า กลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสาคัญทางสถิติ ( ํ p < .05) อย่างไรก็ตามด้านการออกกำลังกายระหว่างกลุ่มควบคุม (M = 1.37, SD = 1.01) และกลุ่มทดลอง (M = 1.90, SD = 1.25) ไม่แตกต่างกัน (Z = -1.383, p >.05) 

ข้อเสนอแนะ ทีมสุขภาพควรนำโปรแกรมส่งเสริมการรับรู้ความเชื่อด้านสุขภาพผ่านการพยาบาล ทางไกลไปประยุกต์ใช้ในคลินิกความดันโลหิตสูงเพื่อการส่งเสริมการรับรู้ความเชื่อด้านสุขภาพของผู้ป่วย โรคความดันโลหิตสูงและติดตามพฤติกรรมการป้องกันโรคหลอดเลือดสมองอย่างต่อเนื่อง