สถานการณ์การให้บริการการดูแลแบบประคับประคองของพยาบาลที่ทำหน้าที่ดูแลแบบประคับประคองประจำหอผู้ป่วยในโรงพยาบาลศรีนครินทร์

ผู้แต่ง

  • ปาริชาติ เพียสุพรรณ์ โรงพยาบาลศรีนครินทร์ คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น
  • คำผล สัตยวงษ์ โรงพยาบาลศรีนครินทร์ คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น
  • เรวัฒน์ เอกวุฒิวงศา โรงพยาบาลศรีนครินทร์ คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น
  • พรนภา บุญตาแสง โรงพยาบาลศรีนครินทร์ คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น
  • บุญส่ง หาทวายการ โรงพยาบาลศรีนครินทร์ คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น
  • ศรีเวียง ไพโรจน์กุล คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น
  • บำเพ็ญจิต แสงชาติ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น

DOI:

https://doi.org/10.60099/jtnmc.v39i04.268881

คำสำคัญ:

การดูแลแบบประคับประคอง , การจัดบริการการดูแลแบบประคับประคอง , พยาบาลที่ทำหน้าที่ดูแลแบบประคับประคองประจำหอผู้ป่วย , ปัญหาและความต้องการ

บทคัดย่อ

บทนำ การศึกษาสถานการณ์การให้บริการการดูแลแบบประคับประคองที่นำโดยพยาบาลที่ทำหน้าที่ดูแลแบบประคับประคองประจำหอผู้ป่วย จะนำไปสู่การพัฒนาคุณภาพในการดูแลแบบประคับประคองให้มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น 

วัตถุประสงค์ของการวิจัย เพื่อศึกษาสถานการณ์การให้บริการการดูแลแบบประคับประคองของพยาบาลที่ทำหน้าที่ดูแลประคับประคองประจำหอผู้ป่วย ฝ่ายการพยาบาล โรงพยาบาลศรีนครินทร์ 

การออกแบบการวิจัย การศึกษาแบบตัดขวางเชิงบรรยาย 

การดำเนินการวิจัย กลุ่มตัวอย่างเป็นพยาบาลที่ทำหน้าที่ดูแลแบบประคับประคองประจำหอผู้ป่วย จำนวน 103 คน ที่มีคุณสมบัติตามเกณฑ์คัดเข้า ผู้วิจัยรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามที่พัฒนาจากแนวคิดรูปแบบประสิทธิภาพของบทบาทพยาบาล ของ Lukewich และคณะ ประกอบด้วยคำถาม 3 ด้าน คือ 1) ด้านโครงสร้าง ได้แก่ ข้อมูลทั่วไป และข้อมูลองค์กรในเรื่องนโยบาย การได้รับการสนับสนุนจากผู้บริหารในการฝึกอบรมและให้บริการตามบทบาท/หน้าที่ 2) ด้านกระบวนการ ได้แก่ ข้อมูลด้านปัญหาและความต้องการ ในการให้บริการการดูแลแบบประคับประคองตามบทบาทหลักของพยาบาล และ 3) ด้านผลลัพธ์ ได้แก่ ข้อมูลผลลัพธ์ในการดูแล ตามบทบาทของพยาบาลที่ทำหน้าที่ดูแลแบบประคับประคองประจำหอผู้ป่วยในการช่วยให้ผู้ป่วยและครอบครัวได้เข้าถึงการดูแล แบบประคับประคอง การกำหนดตัวชี้วัดด้านการดูแลแบบประคับประคอง อาทิ การจัดการความปวดและอาการไม่สุขสบาย และ ความพึงพอใจของผู้ป่วยและครอบครัว ตรวจสอบเครื่องมือวิจัยโดยผู้ทรงคุณวุฒิ 3 ท่าน ได้ค่าดัชนีความสอดคล้องของข้อคำถาม กับวัตถุประสงค์เท่ากับ .85 ผู้วิจัยส่งแบบสอบถามให้ผู้เข้าร่วมการวิจัยตอบด้วยตนเอง เก็บรวบรวมข้อมูลตั้งแต่เดือนธันวาคม พ.ศ. 2565 ถึง เดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2566 วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณด้วยสถิติบรรยาย ข้อมูลเชิงคุณภาพวิเคราะห์ด้วยการวิเคราะห์เนื้อหาอย่างง่าย 

ผลการวิจัย กลุ่มตัวอย่างเกือบครึ่งหนึ่งมีอายุ 31-40 ปี (47.5%) เป็นพยาบาลระดับปฏิบัติการ (ร้อยละ 57) ส่วนใหญ่ปฏิบัติงาน พยาบาลมากกว่า 10 ปี (81.6%) และทำหน้าที่ดูแลแบบประคับประคองประจำหอผู้ป่วยมาแล้ว 7-10 ปี (40.8%) ผ่านการอบรม การดูแลแบบประคับประคอง 6 สัปดาห์ (51.5%) ข้อมูลองค์กรได้แก่ 1) นโยบาย/การสนับสนุนจากผู้บริหารในการฝึกอบรม กลุ่มตัวอย่าง รับทราบว่ามีนโยบายในการดูแลแบบประคับประคอง (90.3%) รับทราบนโยบายผ่านหัวหน้าหอผู้ป่วยและรับทราบว่าศูนย์การุณรักษ์เป็นหน่วยงานหลักในการฝึกอบรมให้บุคลากรในโรงพยาบาล 2) การให้บริการของพยาบาลที่ทำหน้าที่ดูแลแบบประคับประคองประจำหอผู้ป่วยตามบทบาทหน้าที่ แต่ละหอผู้ป่วยมีจำนวนเฉลี่ย 1-2 คน (61.2%) โดยให้บริการผู้ป่วยแบบประคับประคอง 3-5 คนต่อเดือน (43.7%) ด้านกระบวนการพบว่า ปัญหาและอุปสรรคในการทำหน้าที่ของพยาบาลดูแลแบบประคับประคองประจำหอผู้ป่วย คือ 1) ด้านการสนับสนุนของผู้บริหาร ได้แก่ การสนับสนุนที่จำกัด การระบุบทบาทหน้าที่และจัดทำระเบียบปฏิบัติไม่ชัดเจน และขาดการอบรม เพื่อเพิ่มพูนทักษะอย่างต่อเนื่อง 2) ด้านการสนับสนุนจากเพื่อนร่วมงานทุกวิชาชีพ ได้แก่ ขาดความรู้ ทักษะและความเข้าใจแนวคิดการดูแล แบบประคับประคอง และข้อจำกัดในการทำงานร่วมกันเป็นทีม 3) ด้านภาระงาน ได้แก่ ภาระงานประจำที่หนักมากและต้องใช้เวลา และ ไม่สามารถจัดการภาระงานได้ และ 4) ด้านผู้ป่วยและครอบครัว ขาดการเตรียมความพร้อมและทัศนคติต่อการดูแลแบบประคับประคอง ขาดผู้ดูแลหลักและความมั่นใจในการดูแล และความเข้าใจผิดเกี่ยวกับแนวคิดการดูแล สำหรับความต้องการของกลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ 1) แนวทางในการพัฒนาให้การบริการดีขึ้น คือ ควรเพิ่มจำนวนพยาบาลดูแลแบบประคับประคองประจำหอผู้ป่วย การอบรมแนวคิดการดูแล แบบประคับประคองสำหรับแพทย์ แพทย์และพยาบาลควรได้แลกเปลี่ยนเรียนรู้กรณีศึกษาและทำงานร่วมกันเป็นทีม 2) ความต้องการได้รับการสนับสนุนช่วยเหลือในการทำงาน ควรจัดให้พยาบาลที่ทำหน้าที่ดูแลแบบประคับประคองประจำหอผู้ป่วยได้รับการทบทวนความรู้เพิ่มพูนทักษะอย่างต่อเนื่อง ผู้บริหารควรกำหนดบทบาทหน้าทีของพยาบาลที่ทำหน้าที่ดูแลแบบประคับประคองประจำหอผู้ป่วยให้ชัดเจน รวมทั้งสนับสนุนการจัดหาเครื่องมือและสื่อการสอนสำหรับการดูแลผู้ป่วยและครอบครัว ตลอดจนการประชุมปรึกษารายกรณีในการดูแล แบบประคับประคองและการสนับสนุนการพัฒนางานคุณภาพและงานวิจัย ด้านผลลัพธ์ พบว่า 1) กลุ่มตัวอย่างมีการคัดกรอง ช่วยให้ผู้ป่วย และครอบครัวได้เข้าถึงการดูแลแบบประคับประคอง (47.0 2%) มีการกำหนดตัวชี้วัดด้านการดูแลแบบประคับประคอง (50.7%) และ 3) ผู้ป่วยและครอบครัวมีความพึงพอใจ 83.3 - 97.9% 

ข้อเสนอแนะ ผลจากการศึกษาครั้งนี้ สามารถนำไปใช้ในการปรับปรุงพัฒนารูปแบบการดูแลผู้ป่วยแบบประคับประคอง โดยพยาบาลประจำหอผู้ป่วย เป็นต้นแบบการดูแลที่นำโดยพยาบาล ซึ่งจะช่วยให้ผู้ป่วยระยะท้ายและครอบครัวได้รับการคัดกรอง เข้าถึงการดูแลมากขึ้น ตลอดจนได้รับการจัดการความปวดและอาการทุกข์ทรมานได้ดี และพึงพอใจต่อการบริการที่ได้รับ

Downloads

Download data is not yet available.

เอกสารอ้างอิง

The National Health Commission office Thailand. Operational definition of Palliative care. [Internet]. 2020 [cited 2023 Jan 15]. Available from: http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2563/E/261/T_0003.PDF

Puengrasamee T. Palliative Care in Thailand and the Palliative Care Network in Medical school. In: Chewsakulyong B et al., editors. Chiang Mai: Klang Wiang Publishing Press; 2013. p.1-12. (in Thai)

Ninbodee K. Development of a hospice care model, Mae Wang Hospital, Chiang Mai Province. [Internet]. 2023 [cited 2024 Jan 12]. Available from: https://www.chiangmaihealth.go.th/document/230804169114585227.pdf

Sawasdeenaruna V. The Development of Palliative Care Model for Terminal Cancer Patients at Maharaj Nakhon Si Thammarat Hospital. NJPH [Internet]. 2015 [cited 2024 Jan 13];25(1):144-56. Available from: https://he02.tcithaijo.org/index.php/tnaph/article/view/36245

Tawong P. Development of Palliative Care Model for end of life patient Non Sa-at Hospital Udon Thani Province. 2023 [cited 2024 July 14]. Available from: https://backoffice.udpho.org/openaccess/control/download.php?id=MTY3

Karunruk Palliative Care Center. Annual Report 2019-2022. Khon Kaen: Srinagarind Hospital Faculty of Medicine Khon Kaen University; 2022.

Kulruttanamas S, Wisesrith W. Experiences of Nurses in Care Management of End of Life Patients. J Royal Thai Army Nurses [Internet]. 2017 Oct 19 [cited 2024 Feb 24];18(suppl.2):76-84. Available from: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/JRTAN/article/view/101595

Nupinit W. Relationships between selected factors and ICU nurses’ competency for caring of patients at the end of life. [Thesis]. Songkla: Prince of Songkla University; 2016.

Pairojkul S, Thongkhumcharoen R, Raksasattaya A, et al. Point prevalent survey of 14 hospitals in Thailand. Journal of Public Health Nursing 2019; 32(2):96-114. (in Thai)

Pairojkul S, et al. Srinagarind Hospital, Point prevalent survey palliative care patients at Faculty of Medicine Khon Kaen University. Khon Kaen International Conference in Palliative Care; 2022 August 18-19, Khon Kaen, Thailand; Khon Kaen: Karunruk Palliative Care Center, Srinagarind Hospital Faculty of Medicine, Khon Kaen University; 2022.

Karunruk Palliative Care Center. Annual Report 2015-2018. Khon Kaen: Srinagarind Hospital Faculty of Medicine Khon Kaen University; 2018.

Pairojkul S, Piasupun P. Operational guidelines for hospital palliative care program : Khonkaen Klung Nanatham Company; 2017.

Lukewich J, Tranmer J, Kirkland L, Walsh B. The Nursing Role Effectiveness Model: A framework for evaluating the impact of nursing on patient outcomes. J Nurs Manag. 2019;27(8):1578-1586.

Pattniboon W, Pratunon J, Kaewmafai J. Model Development of Palliative care for elderly with end Stage chronic illnesses at Medical Unit II, Loi et Hospital. Journal of nurses’ association of thailand, north-eastern division. [Internet]. 2012 Jul [cited 2024 Jan. 22]; 30(3):68-77. Available from: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/jnat-ned/article/view/3366/2940

Maeroh N. Nurses’ Experience in Palliative Care in Intensive Care Units. [Thesis]. Songkla: Prince of Songkla University; 2016.

Tasprasit T, Phimdee P, Mongkolchai S, Jullapan P, Puttatum Y. The Development of the Palliative Care System for End of Life Patients at Udonthani Hospital. NJPH [Internet]. 2013 Jul 2 [cited 2024 Feb 25. 4];23(1):80-9. Available from: https://he02.tci-thaijo.org/index.php/tnaph/article/view/9822

Luangphimai S. Development of Home Care for Terminally Patients Supportive Don Chan Hospital Kalasin Province. AJNHS [Internet]. 2023 [cited 2024 Feb. 10];3(1): 44-53. Available from: https://he04.tcithaijo.org/index.php/AJNHS/article/view/193/91

Rotpenpian P, Bunnug P, Tengrunsun S. Knowledge, Experiences and Barriers in Advance Care Plan for Terminal Cancer Patients of Family Medicine Residents. SRIMEDJ [Internet]. 2021 Aug 20 [cited 2024 Jan 15]; 36(4):460-8. Available from: https://li01.tci-thaijo.org/index.php/SRIMEDJ/article/view/251822

Likhitpanya K. Office of the National Health Commission. Thai doctors still lack understanding about palliative care. Seminar on the power of driving Section 12 rights towards the palliative service system - problems and solutions of palliative care National Health Commission Office (NHCO) [Internet]. 2020 [cited 2024 Feb 28]. Available from: https://peacefuldeath.co/สร้างสุขปลายทาง-3/

Foundation of the Thai Gerontology Research and Development Institute. Care for terminally ill patients, part 4: Dissecting the problem - moving forward to improve the quality of dying: Information to develop policy proposals. Issue - Organizing a palliative care system for terminally ill patients (Palliative care). [Internet]. 2020 [cited 2024 Feb 28]. Available from: https://thaitgri.org/?p=39042

Kultap T. Problems and obstacles of nurses in providing palliative care in hospitals in the Suphanburi Province network [Internet]. 2015 [cited 2024 Feb 28]. Available from: https://anyflip.com/envhy/evju/basic

Meekrongtham W. Patient Care for the Terminally Ill Standard in the Hospital, Health District: A case study of Banglen District, Nakhon Pathom Province. Public Health & Health Laws Journal [Internet]. 2017 Aug [cited 2024 Feb 15]; 3(2): 135-147. Available from: https://phad.ph.mahidol.ac.th/journal_law/3-2/06-Worrarat%20Meekrongtham.pdf

Thunyawan S, Boonsongsup U, Jaichai P. Development of Discharge Plan Model for Palliative Care Patients at Loei Hospital. Mahasarakham Hospital Journal [Internet]. 2023 Sep [cited 2024 Feb 25]; 20(3): 163-176. Available from: https://he02.tci-thaijo.org/index.php/MKHJ/article/view/262636/181849

Rittisak S. Summary of operating results for fiscal year, palliative care, Phatthalung Provincial Public Health Office [Internet]. 2020 [cited 2024 March 1]. Available from: http://www.rh12.moph.go.th/wp-content/uploads/2019/01/7_bookall.pdf

Office of the National Health Commission. Handbook for the Public: Palliative care. Bangkok: Office of Printing Affairs of the War Veterans Organization: Under Royal Patronage; 2013.

Maneetapo N, Choosri P, Jedsadayanmetha S, Tuandeang P, Sittisart V. Development of a palliative nursing care system. J Nurs Health Care. 2022;40(4): 1-12. Available from: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/jnat-ned/article/view/260167

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2024-10-15

รูปแบบการอ้างอิง

1.
เพียสุพรรณ์ ป, สัตยวงษ์ ค, เอกวุฒิวงศา เ, บุญตาแสง พ, หาทวายการ บ, ไพโรจน์กุล ศ, แสงชาติ บ. สถานการณ์การให้บริการการดูแลแบบประคับประคองของพยาบาลที่ทำหน้าที่ดูแลแบบประคับประคองประจำหอผู้ป่วยในโรงพยาบาลศรีนครินทร์. J Thai Nurse Midwife Counc [อินเทอร์เน็ต]. 15 ตุลาคาม 2024 [อ้างถึง 31 ธันวาคม 2025];39(04):473-91. available at: https://he02.tci-thaijo.org/index.php/TJONC/article/view/268881

ฉบับ

ประเภทบทความ

Research Articles