ความสัมพันธ์ของความรู้ ความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมป้องกันโรคในกลุ่มเสี่ยงโรคหลอดเลือดหัวใจ

บทคัดย่อ

บทนำ โรคหลอดเลือดหัวใจเป็นสาเหตุสำคัญของการเสียชีวิตก่อนวัยอันควร การลดพฤติกรรมเสี่ยง ต่อการเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจ โดยการส่งเสริมพฤติกรรมสุขภาพเพื่อป้องกันโรคหลอดเลือดหัวใจในกลุ่มเสี่ยงโรคหลอดเลือดหัวใจจึงมีความสำคัญ 

วัตถุประสงค์การวิจัย เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยด้านลักษณะประชากร ความรู้เกี่ยวกับโรคหลอดเลือด หัวใจ ความรอบรู้ด้านสุขภาพ และพฤติกรรมป้องกันโรคหลอดเลือดหัวใจในกลุ่มเสี่ยงโรคหลอดเลือดหัวใจ 

การออกแบบวิจัย การศึกษาครั้งนี้เป็นแบบบรรยายเชิงวิเคราะห์ความสัมพันธ์ โดยใช้แนวคิดความรอบรู้ ด้านสุขภาพของนัทบีม 

วิธีดำเนินการวิจัย กลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้ที่มีปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจจำนวน 226 คน ที่มารับบริการที่โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล 3 แห่ง ในจังหวัดแห่งหนึ่งทางภาคกลาง คัดเลือกแบบเฉพาะเจาะจง เก็บข้อมูลด้วยการตอบแบบสอบถามด้วยตนเอง โดยใช้แบบสอบถามข้อมูลทั่วไป แบบประเมินความรู้เกี่ยวกับ โรคหลอดเลือดหัวใจ แบบประเมินความรอบรู้ด้านสุขภาพ และแบบสอบถามพฤติกรรมป้องกันโรคหลอดเลือดหัวใจ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติบรรยาย สัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์แบบเพียร์สัน และสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์พอยท์ไบซีเรียล 

ผลการวิจัย กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง (ร้อยละ 70.8) อายุเฉลี่ย 63.6 ปี (SD = 9.7) สถานภาพสมรสคู่ (ร้อยละ 61.5) ศึกษาในระดับประถมศึกษา (ร้อยละ 83.2) ได้รับการวินิจฉัยโรคความดันโลหิตสูง (ร้อยละ 75.7) ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมป้องกันโรคหลอดเลือดหัวใจอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ได้แก่ เพศ (rpb= .351, p <.001) ความรู้เกี่ยวกับการป้องกันโรคหลอดเลือดหัวใจ (r =.153, p =.022) และความรอบรู้ด้านสุขภาพขั้นวิจารณญาณ (r = .194, p = .003) อย่างไรก็ตาม ความรอบรู้ด้านสุขภาพขั้นพื้นฐาน และความรอบรู้ด้านสุขภาพขั้นปฏิสัมพันธ์ ไม่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมป้องกันโรคหลอดเลือดหัวใจอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ 

ข้อเสนอแนะ ผลการศึกษาครั้งนี้ชี้ให้เห็นความสำคัญของการดูแลกลุ่มเสี่ยงโรคหลอดเลือดหัวใจโดยเฉพาะ กลุ่มเสี่ยงเพศชาย โดยการให้ความรู้ การส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพระดับวิจารณญาณ ซึ่งจะช่วยพัฒนาการคิดอย่างมีวิจารณญาณและการตัดสินใจ นำไปสู่การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการป้องกันโรคหลอดเลือดหัวใจได้ดีขึ้น