การใช้สมุนไพรอย่างสมเหตุผล
บทคัดย่อ
การเลือกใช้สมุนไพรอย่างสมเหตุผลควรคำนึงถึงประสิทธิผล ความปลอดภัย และความคุ้มค่า โดยเฉพาะเมื่อใช้สำหรับบรรเทาหรือรักษาโรคเรื้อรังหรือโรคที่รุนแรง เช่น โรคไขมันพอกตับ หรือโรคมะเร็ง แนวทางการพิจารณาประสิทธิผลของสมุนไพรบนหลักฐานเชิงประจักษ์ คือ ประเมินจากงานวิจัยทางคลินิกเป็นหลัก รวมทั้งสายพันธุ์ของสมุนไพร รูปแบบ ขนาดและระยะเวลาที่ใช้ต้องสอดคล้องกับผลการวิจัย ด้านความปลอดภัยควรระวังการใช้สมุนไพรในกลุ่มที่มีความเสี่ยงที่จะเกิดอันตราย ได้แก่ เด็ก หญิงตั้งครรภ์ หญิงให้นมบุตร ผู้สูงอายุ ผู้ที่รับประทานยาวาร์ฟาริน ผู้ที่มีการทำงานของตับและไตบกพร่อง หลักฐานเชิงประจักษ์ด้านความปลอดภัยส่วนใหญ่พิจารณาจากกรณีศึกษา (case report) หรืองานวิจัยในสัตว์ทดลอง และควรคำนึงถึงราคาเทียบกับประโยชน์ที่ได้รับว่าคุ้มค่าหรือไม่ บทความนี้นำเสนอข้อมูลสมุนไพรบนหลักฐานเชิงประจักษ์ที่มีการใช้อย่างแพร่หลายในประชาชน เช่น ฟ้าทะลายโจรกับโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (Coronavirus disease 2019; COVID-19) สารสกัดเห็ดหลินจือกับโรคมะเร็ง หรือ แปะก๊วยกับการป้องกันสมองเสื่อม และสมุนไพรที่ควรระวังการใช้ในผู้ที่ได้รับยาวาร์ฟาริน หรือผู้ที่มีการทำงานของตับหรือไตบกพร่อง
References
Popović Z, Matić R, Bojović S, Stefanović M, Vidaković V. Ethnobotany and herbal medicine in modern complementary and alternative medicine: an overview of publications in the field of I&C medicine 2001-2013. J Ethnopharmacol 2016;181:182-92.
Zhou X, Yao Y. Unexpected nephrotoxicity in male ablactated rats induced by Cordyceps militaris: the involvement of oxidative changes. Evid Based Complement Alternat Med 2013;2013:Article ID 786528.
Shimizu K, Ozeki M, Tanaka K, Itoh K, Nakajyo S, Urakawa N, et al. Suppression of glucose absorption by extracts from the leaves of Gymnema inodorum. J Vet Med Sci 1997;59(9):753-7.
Bespinyowong R. Effect of Gymnema inodorum tea on blood sugar in type 2 diabetic out-patients at Lerdsin
Hospital. Bangkok: Chulalongkorn University; 2012.
Puttarak P, Sawangjit R, Chaiyakunapruk N. Efficacy and safety of Derris scandens (Roxb.) Benth. for musculoskeletal pain treatment: a systematic review and metaanalysis of randomized controlled trials. J Ethnopharmacol 2016;194:316-23.
Zhang HW, Lin ZX, Tung YS, Kwan TH, Mok CK, Leung C, et al. Cordyceps sinensis (a traditional Chinese medicine) for treating chronic kidney disease. Cochrane Database Syst Rev 2014;12:CD008353.
Sahoo M, Jena L, Rath SN, Kumar S. Identification of suitable natural inhibitor against influenza A (H1N1) neuraminidase protein by molecular docking. Genomics Inform 2016;14(3):96-103.
Cinatl J, Morgenstern B, Bauer G, Chandra P, Rabenau H, Doerr HW. Glycyrrhizin, an active component of liquorice roots, and replication of SARS-associated coronavirus. Lancet 2003;361(9374):2045-6.
Hu XY, Wu RH, Logue M, Blondel C, Lai LYW, Stuart B, et al. Andrographis paniculata (Chuān Xīn Lián) for symptomatic relief of acute respiratory tract infections in adults and children: a systematic review and meta-analysis. PLoS One 2017;12(8):e0181780-e.
Saxena RC, Singh R, Kumar P, Yadav SC, Negi MPS, Saxena VS, et al. A randomized double blind placebo controlled clinical evaluation of extract of Andrographis paniculata (KalmCold™) in patients with uncomplicated upper respiratory tract infection. Phytomedicine 2010;17(3-4):178-85.
Cáceres DD, Hancke JL, Burgos RA, Wikman GK. Prevention
of common colds with Andrographis paniculata dried extract. a pilot double blind trial. Phytomedicine 1997;4(2):101-4.
WebMD. Andrographis. [Internet] 2020 [cited 2020 March 2];
Available from: URL: https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-973/andrographis
Suwankesawong W, Saokaew S, Permsuwan U, Chaiyakunapruk N. Characterization of hypersensitivity reactions reported among Andrographis paniculata users in Thailand using Health Product Vigilance Center (HPVC) database. BMC Complement Altern Med 2014;14:515.
Jiao J, Yang Y, Wu Z, Li B, Zheng Q, Wei S, et al. Screening cyclooxygenase-2 inhibitors from Andrographis paniculata to treat inflammation based on bio-affinity ultrafiltration coupled with UPLC-Q-TOF-MS. Fitoterapia 2019;137:104259.
Zhang WX, Zhang ZM, Zhang ZQ, Wang Y, Zhou W. Andrographolide induced acute kidney injury: analysis of 26 cases reported in Chinese Literature. Nephrology (Carlton) 2014;19(1):21-6.
Lissiman E, Bhasale AL, Cohen M. Garlic for the common cold. Cochrane Database Syst Rev 2014;2014(11):CD006206
Segal R, Pilote L. Warfarin interaction with Matricaria chamomilla. CMAJ 2006;174(9):1281-2.
Jin X, Ruiz Beguerie J, Sze DM, Chan GC. Ganoderma lucidum (Reishi mushroom) for cancer treatment. Cochrane Database Syst Rev 2016;4:CD007731.
Chua YT, Ang XL, Zhong XM, Khoo KS. Interaction between warfarin and Chinese herbal medicines. Singapore Med J 2015;56(1):11-8.
Velickovic-Radovanovic RM, Mitic B, Kitic D, Kostic S, Cvetkovic T, Djordjevic V. Acute renal failure after licorice ingestion: a case report. Cent Eur J Med 2011;6(1):113-6.
Tassinari D, Bergamaschi R, Corsini I, Landini S, Romanin B, Ballarini E, et al. Posterior reversible encephalopathy syndrome associated with licorice consumption: a case report in a 10-year-old boy. Pediatr Neurol 2015;52(4):457-9.
Kunnaja P, Wongpalee SP, Panthong A. Evaluation of anti-inflammatory, analgesic, and antipyretic activities of the ethanol extract from Murdannia loriformis (Hassk.) Rolla Rao et Kammathy. Bioimpacts 2014;4(4):183-9.
Zhu B, Zou L, Qi L, Zhong R, Miao X. Allium vegetables and garlic supplements do not reduce risk of colorectal cancer, based on meta-analysis of prospective studies. Clin Gastroenterol Hepatol 2014;12(12):1991-2001.
Nicastro HL, Ross SA, Milner JA. Garlic and onions: their cancer prevention properties. Cancer Prev Res 2015;8(3):181-9.
El-Kenawy AELM, Hassan SMA, Mohamed AMM, Mohammed HMA. Chapter 3.43 - Tumeric or Curcuma longa Linn. In: Nabavi SM, Silva AS, editors. Nonvitamin and nonmineral nutritional supplements. London: Academic Press; 2019:447-53.
Carroll RE, Benya RV, Turgeon DK, Vareed S, Neuman M, Rodriguez L, et al. Phase IIa clinical trial of curcumin for the prevention of colorectal neoplasia. Cancer Prev Res (Phila) 2011;4(3):354-64.
Jermini M, Dubois J, Rodondi PY, Zaman K, Buclin T, Csajka C, et al. Complementary medicine use during cancer treatment and potential herb-drug interactions from a cross-sectional study in an academic centre. Sci Rep 2019;9(1):5078.
Kandiah N, Ong PA, Yuda T, Ng LL, Mamun K, Merchant RA, et al. Treatment of dementia and mild cognitive impairment with or without cerebrovascular disease: Expert consensus on the use of Ginkgo biloba extract, EGb 761. CNS Neurosci Ther 2019;25(2):288-98.
Dziwenka M, Coppock RW. Chapter 49: Ginkgo biloba. In: Gupta RC, editor. Nutraceuticals. 1st ed. London: Academic Press; 2016:681-91.
Bent S, Goldberg H, Padula A, Avins AL. Spontaneous bleeding associated with ginkgo biloba: a case report and systematic review of the literature: a case report and systematic review of the literature. J Gen Intern Med 2005;20(7):657-61.
Kongkeaw C, Dilokthornsakul P, Thanarangsarit P, Limpeanchob N, Scholfield CN. Meta-analysis of randomized controlled trials on cognitive effects of Bacopa monnieri extract. J Ethnopharmacol 2014;151:528-35.
Kean JD, Downey LA, Stough C. A systematic review of the Ayurvedic medicinal herb Bacopa monnieri in child and adolescent populations. Complement Ther Med 2016;29:56-62.
WebMD. Bacopa [Internet] 2020 [cited 2020 February 25]; Available from: URL: https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-761/bacopa
Askari F, Rashidkhani B, Hekmatdoost A. Cinnamon may have therapeutic benefits on lipid profile, liver enzymes, insulin resistance, and high-sensitivity C-reactive protein in nonalcoholic fatty liver disease patients. Nutr Res 2014;34(2):143-8.
Iwata N, Kainuma M, Kobayashi D, Kubota T, Sugawara N, Uchida A, et al. The relation between hepatotoxicity and the total coumarin intake from traditional Japanese medicines containing cinnamon bark. Front Pharmacol 2016;7:174.
Blahová J, Svobodová Z. Assessment of coumarin levels in ground cinnamon available in the Czech retail market. Sci World J 2012;2012:263851.
Hajiaghamohammadi AA, Ziaee A, Samimi R. The efficacy of licorice root extract in decreasing transaminase activities in non-alcoholic fatty liver disease: a randomized controlled clinical trial. Phytother Res 2012;26(9):1381-4.
WebMD. Licorice [Internet] 2018 [cited 2018 September 25]; Available from: URL: https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-881/licorice
Ben MD, Polimeni L, Baratta F, Pastori D, Angelico F. The role of nutraceuticals for the treatment of non-alcoholic fatty liver disease. Br J Clin Pharmacol 2017;83(1):88-95.
Wijarnpreecha K, Thongprayoon C, Ungprasert P. Coffee consumption and risk of nonalcoholic fatty liver disease: a systematic review and meta-analysis. Eur J Gastroenterol Hepatol 2017;29(2):e8-e12.
Yu D, Shu XO, Xiang YB, Li H, Yang G, Gao YT, et al. Higher dietary choline intake is associated with lower risk of nonalcoholic fatty liver in normal-weight Chinese women. J Nutr 2014;144(12):2034-40.
Yang HN, Kim DJ, Kim YM, Kim BH, Sohn KM, Choi MJ, et al. Aloe-induced toxic hepatitis. J Korean Med Sci 2010;25:492-5.
Jimenez-Saenz M, Martinez-Sanchez MdC. Camellia sinensis liver toxicity. J Hepatol 2007;47:295-302.
Swaminathan V. The study of hepatotoxicity effect of Momordica charantia on rat’s liver. Biochem Anal Biochem 2016;5(3Suppl):20.
Vanderperren B, Rizzo M, Angenot L, Haufroid V, Jadoul M, Hantson P. Acute liver failure with renal impairment related to the abuse of senna anthraquinone glycosides. Ann Pharmacother 2005;39(7-8):1353-7.
Shalan NAAM, Mustapha NM, Mohamed S. Chronic toxicity evaluation of Morinda citrifolia fruit and leaf in mice. Regul Toxicol Pharmacol 2017;83:46-53.
Wanmuang H, Leopairut J, Kositchaiwat C, Wananukul W, Bunyaratvej S. Fatal fulminant hepatitis associated with Ganoderma lucidum (Lingzhi) mushroom powder. J Med Assoc Thai 2007;90(1):179-81.
de Ataide EC, Perales SR, de Oliveira PMA, da Costa LBE, Quarella F, Valerini FG, et al. Acute liver failure induced by Carthamus tinctorius oil: case reports and literature review. Transplant Proc 2018;50:476-7.
Andrade RJ, Aithal GP, Björnsson ES, Kaplowitz N, Kullak-Ublick GA, Larrey D, et al. EASL Clinical Practice Guidelines: drug-induced liver injury. J Hepatol 2019;70(6):1222-61.
Edwards JA, Bellion P, Beilstein P, Rümbeli R, Schierle J. Review of genotoxicity and rat carcinogenicity investigations with astaxanthin. Regul Toxicol Pharmacol 2016;75:5-19.
Osborne CS, Overstreet AN, Rockey DC, Schreiner AD. Drug-induced liver injury caused by Kratom use as an alternative pain treatment amid an ongoing opioid epidemic. J Investig Med High Impact Case Rep 2019;7:2324709619826167.
Lin K, Lin AN, Linn S, Hlaing PP, Vasudevan V, Reddy M. Ginseng-related drug-induced liver injury. Case Rep Gastroenterol 2018;12:439-46.
Langrand J, Regnault H, Cachet X, Bouzidi C, Villa AF, Serfaty L, et al. Toxic hepatitis induced by a herbal medicine:
Tinospora crispa. Phytomedicine 2014;21:1120-3.
Jorge OA, Jorge AD. Hepatotoxicity associated with the ingestion of Centella asiatica. Rev Esp Enferm Dig 2005;97(2):115-24.
Wnitsriphinyo S, Tangkiatkumjai M. Herbal and dietary supplements related to diarrhea and acute kidney injury: a case report. J Complement Integr Med 2017;14(1).
Gamberini MT, Gamberini MC, Nasello AG. Involvement of dopaminergic and cholinergic pathways in the induction of yawning and genital grooming by the aqueous extract of Saccharum officinarum L. (sugarcane) in rats. Neurosci Lett 2015;584:270-5.
Mehmood MH, Anila N, Begum S, Syed SA, Siddiqui BS, Gilani AH. Pharmacological basis for the medicinal use of Carissa carandas in constipation and diarrhea. J Ethnopharmacol
;153(2):359-67.
Luyckx VA, Ballantine R, Claeys M, Cuyckens F, Van den Heuvel H, Cimanga RK, et al. Herbal remedy-associated acute renal failure secondary to Cape aloes. Am J Kidney Dis 2002;39(3):E13-7.
วิรวรรณ วิสิฐพงศ์พันธ์, วีระวรรณ เรืองยุทธิการณ์, ไชยยงรุจจนเวท, อำไพ ปั้นทอง, อุษณีย์ วินิจเขตคำนวณ, นิรัชร์ เลิศประเสริฐสุข. การทดสอบความเป็นพิษของน้ำสกัดใบรางจืด (Thunbergia laurifolia Linn.) ในหนูขาว. วารสารสมุนไพร 2546;10(2):23-36.
Rubel R, Santa HSD, Tararthuch AL, Fan L, Filho HCL, Figueiredo BC, et al. Renal function in mice after long-term intake of Ganoderma lucidum (Leyss:Fr) Karst mycelium produced
by solid-state cultivation. J Chin Med Res 2012;1(1):1-7.
Daily JW, Yang M, Park S. Efficacy of turmeric extracts and curcumin for alleviating the symptoms of joint arthritis: a systematic review and meta-analysis of randomized clinical trials. J Med Food 2016;19(8):717-29.
Hanprasertpong N, Teekachunhatean S, Chaiwongsa R, Ongchai S, Kunanusorn P, Sangdee C, et al. Analgesic, anti-Inflammatory, and chondroprotective activities of Cryptolepis buchanani extract: In vitro and In vivo studies. BioMed Res Int 2014;2014:978582.
Tangkiatkumjai M, Janma J, Changsirikulchai S. A case report on the probable herb-drug interaction between Stevia products and etoricoxib relating to declined kidney function. J Med Assoc Thai 2019;102:100-4.
Lin YC, Chen YC, Chen TH, Chen HH, Tsai WJ. Acute kidney injury associated with hepato-protective Chinese herb - Pien Tze Huang. J Exp Clin Med 2011;3(4):184-6.
Tangkiatkumjai M, Kreepala C, Chen LC. Chapter 7: Efficacy and safety of CAM in kidney diseases. In: Tangkiatkumjai M, Casarin A, Chen LC, Walker DM, editors. Complementary and alternative medicine and kidney health. Hershey: IGI Global; 2017:156-200.
Mishra G, Srivastava S, Nagori BP. Pharmacological and therapeutic activity of Cissus quadrangularis: an overview. Int J PharmTech Res 2010;2(2):1298-310.
Tangkiatkumjai M, Boardman H, Praditpornsilpa K, Walker DM. Prevalence of herbal and dietary supplement usage in Thai outpatients with chronic kidney disease: a cross-sectional survey. BMC Complement Altern Med 2013;13:153.
Wechwithan S, Sriphiromya P, Suwankesawong W. Report of potential signals from Thaivigibase during year 2007-2008. Drug Saf 2010;33(10):954.
Saokaew S, Suwankesawong W, Permsuwan U, Chaiyakunapruk N. Safety of herbal products in Thailand: an analysis of reports in the Thai health product vigilance center database from 2000 to 2008. Drug Saf 2011;34(4):339-50.
ประกาศคณะกรรมการพัฒนาระบบยาแห่งชาติ. บัญชียาหลักแห่งชาติ พ.ศ. 2562. [อินเทอร์เน็ต] 2562 [เข้าถึงเมื่อ 2562 พฤษภาคม 15]; เข้าถึงได้จาก: URL: http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2562/E/095/T_0008.PDF?fbclid=IwAR1c1w2EvTb9-J17S6rq6xIr3QDCWj1lCVRaGKRXBviHzwftc5dQlU0PZoY.
WebMD. Jiaogulan [Internet] 2019 [cited 2019 May 15]; Available from: URL: https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-265/jiaogulan
Li Q-Q, Wang K, Marcucci MC, Sawaya ACHF, Hu L, Xue X-F, et al. Nutrient-rich bee pollen: A treasure trove of active natural metabolites. J Funct Foods 2018;49:472-84.
Guo X, Mei N. Aloe vera: A review of toxicity and adverse clinical effects. J Environ Sci Health C Environ Carcinog Ecotoxicol Rev 2016;34(2):77-96.
Norwood DA, Parke CK, Rappa LR. A comprehensive review of potential warfarin-fruit interactions. J Pharm Pract 2015;28(6):561-71.
de Almeida Lopes MM, Sanches AG, de Sousa JA, de Oliveira Silva E. Exotic Fruits Reference Guide. Oxford: Elsevier; 2018.
WebMD. Royal jelly [Internet] 2018 [cited 2018 October 16]; Available from: URL: https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-503/royal-jelly
Behrouzian F, Razavi SMA, Phillips GO. Cress seed (Lepidium sativum) mucilage, an overview. Bioact Carbohydr Dietary Fibre 2014;3:17-28.
Taylor JR, Wilt VM. Probable antagonism of warfarin by green tea. Ann Pharmacother 1999;33(4):426-8.
Ge B, Zhang Z, Zuo Z. Updates on the clinical evidenced herb-warfarin interactions. Evid Based Complement Alternat Med 2014;2014:957362.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ตีพิมพ์ลงใน Thai JPEN วารสารโภชนบำบัด ถือเป็นข้อคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรงซึ่งกองบรรณาธิการวารสารไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยหรือร่วมรับผิดชอบใด ๆ
บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ใน Thai JPEN วารสารโภชนบำบัด ถือเป็นลิขสิทธิ์ของ Thai JPEN วารสารโภชนบำบัด หากบุคคลหรืหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนใดส่วนหนึ่งไปเผยแพร่หรือเพื่อกระทำการใด จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักษณ์อักษรจาก Thai JPEN วารสารโภชนบำบัด ก่อนเท่านั้น
