ผลของโปรแกรมการจัดการรายกรณีโดยพยาบาลสำหรับผู้ป่วยมะเร็งตับระยะท้ายต่อการรับรู้ ความทุกข์ทรมานจากอาการและผลลัพธ์การดูแลแบบประคับประคอง
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
ผู้ป่วยมะเร็งตับระยะท้ายมีความทุกข์ทรมานทั้งร่างกายและจิตใจ การจัดการรายกรณีโดยพยาบาลสามารถใช้เพื่อพัฒนาคุณภาพการดูแลผู้ป่วยมะเร็งระยะท้ายได้ การวิจัยกึ่งทดลองแบบกลุ่มเดียววัดผลก่อนและหลังการทดลองนี้เพื่อศึกษาเปรียบเทียบการรับรู้ความทุกข์ทรมานจากอาการและผลลัพธ์การดูแลแบบประคับประคองของผู้ป่วยมะเร็งตับระยะท้ายก่อนและภายหลังได้รับโปรแกรมการจัดการรายกรณีโดยพยาบาลฯ กลุ่มตัวอย่างคือ ผู้ป่วยมะเร็งตับระยะท้ายในหอผู้ป่วยอายุรกรรม โรงพยาบาลตติยภูมิแห่งหนึ่ง รวม 36 ราย กลุ่มตัวอย่างได้รับโปรแกรมฯ รวม 5 วัน มี 5 ขั้นตอน คือ (1) ค้นหาและคัดเลือกผู้ป่วย (2) ประเมินและวินิจฉัยปัญหา (3) วางแผนการดูแลผู้ป่วยเฉพาะราย (4) ดำเนินการตามแผน และ (5) ประเมินผลลัพธ์ เครื่องมือวิจัย คือ 1) แบบวัดการรับรู้ความทุกข์ทรมานจากอาการใช้ Edmonton Symptom Assessment และ 2) แบบวัดผลลัพธ์การดูแลแบบประคับประคอง ใช้ Palliative Care Outcome Scale เครื่องมือฉบับภาษาไทย ทั้ง 2 ชุด มีค่าความเชื่อมั่นโดยสัมประสิทธิ์แอลฟาของครอนบาคเท่ากับ 0.78 และ 0.75 ตามลำดับ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติทีคู่ ผลการวิจัย พบว่า หลังเข้าโปรแกรมฯ (1) กลุ่มตัวอย่างมีคะแนนเฉลี่ยการรับรู้ความทุกข์ทรมานจากอาการต่ำกว่าก่อนเข้าร่วมโปรแกรมฯ อย่างมีนัยสำคัญ (t = 10.49, p < 0.001) และ (2) กลุ่มตัวอย่างมีคะแนนเฉลี่ยผลลัพธ์การดูแลแบบประคับประคองต่ำกว่าก่อนเข้าร่วมโปรแกรมฯอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (t =17.90, p<0.001) โปรแกรมการจัดการรายกรณีโดยพยาบาล สามารถนำไปใช้เพื่อลดความทุกข์ทรมานจากอาการของผู้ป่วยมะเร็งตับระยะท้าย ซึ่งควรศึกษาในกลุ่มตัวอย่างขนาดใหญ่และติดตามในระยะยาว ผู้ป่วยมะเร็งตับระยะท้ายมีความทุกข์ทรมานทั้งร่างกายและจิตใจ การจัดการรายกรณีโดยพยาบาลสามารถใช้เพื่อพัฒนาคุณภาพการดูแลผู้ป่วยมะเร็งระยะท้ายได้ การวิจัยกึ่งทดลองแบบกลุ่มเดียววัดผลก่อนและหลังการทดลองนี้เพื่อศึกษาเปรียบเทียบการรับรู้ความทุกข์ทรมานจากอาการและผลลัพธ์การดูแลแบบประคับประคองของผู้ป่วยมะเร็งตับระยะท้ายก่อนและภายหลังได้รับโปรแกรมการจัดการรายกรณีโดยพยาบาลฯ กลุ่มตัวอย่างคือ ผู้ป่วยมะเร็งตับระยะท้ายในหอผู้ป่วยอายุรกรรม โรงพยาบาลตติยภูมิแห่งหนึ่ง รวม 36 ราย กลุ่มตัวอย่างได้รับโปรแกรมฯ รวม 5 วัน มี 5 ขั้นตอน คือ (1) ค้นหาและคัดเลือกผู้ป่วย (2) ประเมินและวินิจฉัยปัญหา (3) วางแผนการดูแลผู้ป่วยเฉพาะราย (4) ดำเนินการตามแผน และ (5) ประเมินผลลัพธ์ เครื่องมือวิจัย คือ 1) แบบวัดการรับรู้ความทุกข์ทรมานจากอาการใช้ Edmonton Symptom Assessment และ 2) แบบวัดผลลัพธ์การดูแลแบบประคับประคอง ใช้ Palliative Care Outcome Scale เครื่องมือฉบับภาษาไทย ทั้ง 2 ชุด มีค่าความเชื่อมั่นโดยสัมประสิทธิ์แอลฟาของครอนบาคเท่ากับ 0.78 และ 0.75 ตามลำดับ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติทีคู่ ผลการวิจัย พบว่า หลังเข้าโปรแกรมฯ (1) กลุ่มตัวอย่างมีคะแนนเฉลี่ยการรับรู้ความทุกข์ทรมานจากอาการต่ำกว่าก่อนเข้าร่วมโปรแกรมฯ อย่างมีนัยสำคัญ (t = 10.49, p < 0.001) และ (2) กลุ่มตัวอย่างมีคะแนนเฉลี่ยผลลัพธ์การดูแลแบบประคับประคองต่ำกว่าก่อนเข้าร่วมโปรแกรมฯอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (t =17.90, p<0.001) โปรแกรมการจัดการรายกรณีโดยพยาบาล สามารถนำไปใช้เพื่อลดความทุกข์ทรมานจากอาการของผู้ป่วยมะเร็งตับระยะท้าย ซึ่งควรศึกษาในกลุ่มตัวอย่างขนาดใหญ่และติดตามในระยะยาว
Downloads
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
Mokdad AH, Dwyer-Lindgren L, Fitzmaurice C, Stubbs RW, Bertozzi-Villa A, Morozoff C, et al. Trends and patterns of disparities in cancer mortality among US counties, 1980-2014. JAMA 2017; 317(4):388-406.
Kumar M, Panda D. Role of supportive care for terminal stage hepatocellular carcinoma. J Clin Exp Hepatol 2014;4(Suppl 3):130-9.
Somboon K, Siramolpiwat S, Vilaichone RK. Epidemiology and survival of hepatocellular carcinoma in the central region of Thailand. Asian Pac J Cancer Prev 2014;15(8):3567-70.
Brennan F. Palliative care as an international human right. J Pain Symptom Manage 2007;33(5): 494-9.
World Health Organization . Integrating palliative care and symptom relief into primary health care: a WHO guide for planners, implementers and managers. [Internet]. 2018 [cited 2020 March 10]. Available from https://apps.who.int/iris/handle/10665/274559.
Pairojkul S. Importance of service system development palliative care. In: Nagaviroj K, editor. Terminal ill care and family. Bangkok: Association for the Terminal Ill Care Workers;2016.p.3-8. (In Thai)
Luckett T, Phillips J, Agar M, Virdun C, Green A, Davidson PM. Elements of effective palliative care models: a rapid review. BMC Health Serv Res 2014;14:136. doi:10.1186/1472-6963-14-136
Utthiya P, Amnatsatsue K, Kedmongkol P, Chansriwong C. Effects of case management program for older adults with end stage cancer in the community. J Public Health 2018;48(3):371-84. (In Thai)
Nilmanat K, Sae-Chit K. Effects of a case-based management nursing programme for terminally ill patients on their perception of symptom-induced suffering and terminal care quality. Thai J Nurs Council 2018;33(3):52-66.(In Thai)
Nantachaipan P. Case management in the care for patients at the end of life. Nurs J 2015; 42(1):153-8. (In Thai)
Thomas RE, Wilson DM, Birch S, Woytowich B. Examining end-of-life case management: systematic review. Nurs Res Pract 2014;2014:651681. doi:10.1155/2014/651681
Lemeslow S, Hosmer WD, Klar J, Lwanga KS. Adequacy of sample size in health studies. [Internet]. 1990 John wiley & Sons Ltd: England [cited 2018 March 15]. Available from http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/41607/1/0471925179_eng.pdf
Chewaskulyong B, Sapinun L, Downing GM, Intaratat P, Lesperance M, Leautrakul, S, et al. Reliability and validity of the Thai translation (Thai PPS Adult Suandok) of the Palliative Performance Scale (PPSv2). J Palliat Med 2012;26(8):1034-41.
Watanabe SM, Nekolaichuk C, Beaumont C, Johnson L, Myers J, Strasser F. A multicenter study comparing two numerical versions of the Edmonton Symptom Assessment System in palliative care patients. J Pain Symptom Manage 2011;41(2):456-68.
Hearn J, Higginson IJ. Development and validation of a core outcome measure for palliative care: the palliative care outcome scale. Palliative Care Core Audit Project Advisory Group. Qual Health Care 1999;8(4): 219-27.
Anseekaew P, Matchim Y, Ratanabunjerdkul H. The effects of an end of life care program on the Palliative Care Outcome and perceived peaceful end of life among end stage cancer patients. J Royal Thai Army Nurs 2020;21(2):315-22. (In Thai)
Nakawiro P. The palliative care outcome in palliative cancer patients in Phra Nakhon Si Ayutthaya Hospital. J Preven Med Society Thailand 2017;7(1): 11-22. (In Thai)
