ปัจจัยที่มีผลต่อการได้รับควันบุหรี่มือสองของนักศึกษาในมหาวิทยาลัยแห่งหนึ่ง
Article Sidebar
Main Article Content
Abstract
Factors affected to avoidance behavior of secondhand smoke among students in the University
The purpose of this research was to investigate factors affected to avoidance of secondhand smoke among students in the University. And applying the health belief model to research framework. This study gathers data through questionnaires to get the opinions of a sample of students 4th at a university in the northern of Thailand. They were taken through a multi-stage sampling to get 351 peoples. Data were analyzed using descriptive statistics, chi-square, and binary logistic regression analysis.
The results showed that 32.2% of students were exposed to secondhand smoke from a toilet in the building, parking area, and a sidewalk in the university. Most of the students had a high level of avoidance of secondhand smoke exposure at 59.5%. The independent variables that significantly affected to behavior of avoiding secondhand smoke were statistically significant at the level of 59.5% 0.05 contains: female (ORAdj = 1.747, 95% CI: 1.056-2.890), smoking in the past 6 months (ORAdj = 6.554, 95% CI: 1.348-31.877), had a knowledge concerning Non-Smokers Health Protection Act, B.E. 2535 at high level (ORAdj = 1.965, 95% CI: 1.112-3.473), and perceived the benefits of avoiding secondhand smoke at high level (ORAdj = 1.647, 95% CI: 1.026-2.643). The independent variables have a predictive value of 15.2 percent in the behavior of avoiding secondhand smoke of students in the university. From this finding proposed to the university should be developed measures to enhance knowledge and behavior of avoiding secondhand smoke and should be monitored and law enforcement of the Non-Smokers Health Protection Act, B.E. 2535 with strictly.
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อการได้รับควันบุหรี่มือสองของนักศึกษาในมหาวิทยาลัยแห่งหนึ่ง โดยประยุกต์ใช้ทฤษฎีแบบแผนความเชื่อด้านสุขภาพเป็นกรอบแนวคิดการวิจัย กลุ่มตัวอย่างคือ นักศึกษาชั้นปีที่ 4 ในมหาวิทยาลัยแห่งหนึ่งในเขตภาคเหนือของประเทศไทย จำนวน 351 คน ที่ได้จากการสุ่มตัวอย่างแบบหลายขั้นตอน เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม และวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา สถิติไคสแควร์ และสถิติวิเคราะห์การถดถอยโลจิสติคทวิ
ผลการวิจัย พบว่า มีนักศึกษาเคยได้รับควันบุหรี่มือสองภายในมหาวิทยาลัย ร้อยละ 32.2 และสถานที่ที่ได้รับควันบุหรี่มือสองในมหาวิทยาลัยมากที่สุดคือ ห้องน้ำบนอาคารเรียน บริเวณที่จอดรถ และบริเวณทางเท้า นักศึกษาส่วนใหญ่มีพฤติกรรมหลีกเลี่ยงการได้รับควันบุหรี่มือสองอยู่ในระดับมาก ร้อยละ 59.5 โดยพบว่าตัวแปรที่มีผลต่อพฤติกรรมการหลีกเลี่ยงการได้รับควันบุหรี่มือสองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 ประกอบด้วย เพศหญิง (ORAdj=1.747, 95% CI: 1.056-2.890) ไม่เคยมีการสูบบุหรี่ในรอบ 6 เดือนที่ผ่านมา (ORAdj=6.554, 95% CI: 1.348-31.877) มีความรู้เรื่องพระราชบัญญัติคุ้มครองสุขภาพของผู้ไม่สูบบุหรี่ พ.ศ. 2535 ในระดับมาก (ORAdj=1.965, 95% CI: 1.112-3.473) และมีการรับรู้ประโยชน์ของการหลีกเลี่ยงการได้รับควันบุหรี่มือสองในระดับมาก (ORAdj= 1.647, 95% CI: 1.026-2.643) โดยร่วมกันทำนายพฤติกรรมหลีกเลี่ยงการได้รับควันบุหรี่มือสองของนักศึกษาในมหาวิทยาลัยได้ร้อยละ 15.2 ดังนั้น จึงเสนอให้ มหาวิทยาลัยควรมีมาตรการเสริมสร้างความรู้และพฤติกรรมการหลีกเลี่ยงการได้รับควันบุหรี่มือสองพร้อมๆ กับเฝ้าระวังและบังคับใช้กฎหมายตามพระราชบัญญัติคุ้มครองสุขภาพของผู้ไม่สูบบุหรี่ พ.ศ. 2535 อย่างเคร่งครัด
Article Details
References
2. WHO Tobacco Free Initiative. International Consultation on Environmental Tobacco Smoke (ETS) and Child Health. Geneva: WHO; 1999.
3. Windham GC, Eaton A, Hopkins B. Evidence for an association between environmental tobacco smoke exposure and birthweight: a meta-analysis and new data. Paediatr Perinat Epidemiol 1999;13(1):35-57.
4. Enstrom JE, Kabat GC. Environmental tobacco smoke and tobacco related mortality in a prospective study of Californians, 1960-98. BMJ 2003; 326(7398):1057.
5. World health organization. Tobacco free initiative. WHO/Non communicable disease and mental health. World no tobacco day 2007: smoke free inside: create and enjoy 100% smoke-free environment. France: World health organization; 2007.
6. World Health Organization. WHO Framework Convention on Tobacco Control. Geneva: World Health Organization; 2003.
7. ศิริวรรณ พิทยรังสฤษฏ์, อรุณรักษ์ คูเปอร์ มีใย, สาลินี แจ่มจ้า, จินตนา ปีสิงห์, ศัญชญา ภูแล่นสูง, ประภาพรรณ เอี่ยมอนันต์ และคณะ. FCTC เพื่อสังคมไทยไร้ควันบุหรี่: เอกสารการประชุมวิชาการบุหรี่กับสุขภาพแห่งชาติ ครั้งที่ 10. ศูนย์วิจัยและจัดการความรู้เพื่อการควบคุมยาสูบ (ศจย.). กรุงเทพฯ: เจริญดีมั่นคงการพิมพ์; 2554.
8. ศูนย์วิจัยและจัดการความรู้เพื่อการควบคุมยาสูบ. (2554). สรุปสถานการณ์การบริโภคยาสูบรายจังหวัด พ.ศ.2554. กรุงเทพฯ: เจริญดีมั่นคงการพิมพ์; 2554.
9. ศรัณญา เบญจกุล, มณฑา เก่งการพาณิช และณัฐพล เทศขยัน. (2554). คู่มือข้อถามยาสูบและตัวชี้วัดมาตรฐานสำหรับการควบคุมยาสูบตามยุทธศาสตร์ MPOWER. สำนักควบคุมการบริโภคยาสูบ. นนทบุรี: ไนซ์ เอิร์ธ ดีไซน์; 2554.
10. พัชมณ ใจสะอาด และเบญจวรรณ ธรรมรัตน์. มาตรการกฎหมายในการควบคุมการสูบบุหรี่ในสถานศึกษา. วารสารจันทรเกษมสาร, 2557; 20(39): 11-18.
11. Wang WL, Herting JR, & Tung YY. Adolescents' avoidance of secondhand smoke exposure: Model testing. Western Journal of Nursing Research, 2008; 30(7), 836−851.
12. Thrasher JF, Boado M, Sebrie EM, & Bianco E. Smoke-free policies and the social acceptability of smoking in Uruguay and Mexico: Findings from the International Tobacco Control Policy Evaluation Project. Nicotine & Tobacco Research, 2009; 11(6):591−99.
13. Willemsen MC, & De Vries H. Saying “no” to environmental tobacco smoke: Determinants of assertiveness among nonsmoking employees. Preventive Medicine, 1996; 25(5), 575−582.
14. รุ่งราวี ทองกันยา และ สุนิดา ปรีชาวงษ์. ปัจจัยทำนายพฤติกรรมการหลีกเลี่ยงการ ได้รับควันบุหรี่มือสองของผู้ป่วยโรคเรื้อรังในกรุงเทพมหานคร. วารสารพยาบาลทหารบก, 2557: 15(2):331-38.
15. สนอง คล้ำฉิม. ความสัมพันธ์ระหว่างการรับรู้อันตรายจากควันบุหรี่มือสองกับพฤติกรรมสุขภาพของสมาชิกครอบครัวที่มีผู้สูบบุหรี่ (การศึกษาค้นคว้าด้วยตัวเอง หลักสูตรวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต) มหาวิทยาลัยศิลปากร; 2551.
16. เพ็ญนภา บุญแก้ววรรณ. การหลีกเลี่ยงควันบุหรี่ในหญิงตั้งครรภ์ (วิทยานิพนธ์พยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต สาขาการพยาบาลอนามัยชุมชน) มหาวิทยาลัยมหิดล; 2550.
17. อนุศฎา นุราภักดิ์ และคณะ. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการปกป้องสิทธิของตนเองจากควันบุหรี่มือสองของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้นในกรุงเทพมหานคร. วารสารวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี, 2557; 30(2), 37-47.
18. Comrey AL, Lee HB. A first course in factor analysis (2nded.). Hillsdale: Lawrence Erlbaum Associates; 1992.
19. Polit D, Beck C. The content validity index: Are you sure you know what’s being reported?. Research in Nursing & Health 2006;29:489-97.
20. George D, Mallery P. SPSS for windows step by step: A simple guied& reference 11.0 update (4th ed.) Boston: Allyn & Bacon; 2003.
21. Becker MH, & Maiman LA. The health Belief Model: Origins and Correlation in Psychological Theory. Health Education Monography, 1975; 2: 336-385.
22. Glanz K, Rimer BK, and Viswanath K. Health behavior and health education: theory, research, and practice. San Francisco, CA, Jossey-Bass; 2008.
23. Watkins CM, Sandeep M, Kaur Thind H, Gokarakonda SB, Lartey G and Chahal M. Second-Hand Smoke in a University Campus: Attitudes and Perceptions of Faculty, Staff and Students. International Journal of Health Research, 2011; 4(1), 21-27.
24. Skinner CS, Tiro J & Champion VL. The Health Belief Model. In Health behavior: Theory, research, and practice (5th ed). San Francisco, CA, US: Jossey-Bass; 2015.
25. Li MF and Wang RH. Factors related to avoidance of environmental tobacco smoke among adolescents in southern Taiwan. J Nurs Res, 2006; 14(2), 103-12.
26. Schwartz et al.: An examination of exposure and avoidance behavior related to second-hand cigarette smoke among adolescent girls in Canada. BMC Public Health, 2014: 14:468
27. Maziak W, Ward KD, Eissenberg T. Measuring exposure to environmental tobacco smoke (ETS): a developing country’s perspective. Prev Med. 2006;42(6):409–414.
28. Champion V, Skinner CS. The Health Belief Model. In: Glanz K, Rimer B, Viswanath K, editors. Health behavior and health education. 4. San Francisco, CA: Jossey-Bass; 2008. pp. 45–65.