ผลของการใช้แนวปฏิบัติทางการพยาบาลต่อพฤติกรรรมการดูแลตนเองเพื่อป้องกันการกลับมารักษาซ้ำ ของผู้ป่วยโรคหอบหืด ในแผนกอุบัติเหตุและฉุกเฉิน

บทคัดย่อ

โรคหอบหืด (asthma) เป็นโรคระบบทางเดินหายใจที่เกิดจากการอักเสบเรื้อรังของหลอดลม มีผลทำให้เยื่อบุผนังหลอดลมของผู้ป่วยมีปฏิกิริยาตอบสนองต่อสารก่อภูมิแพ้มากกว่าคนปกติและเกิดอาการหอบเฉียบพลันซึ่งภาวะฉุกเฉินเป็นสาเหตุที่นำผู้เข้ามารับการรักษา ดังนั้นถ้ามีแนวปฏิบัติการพยาบาลในการปฏิบัติพฤติกรรมการดูแลตนเอง โดยส่งเสริมให้มีความสามารถในการปฏิบัติพฤติกรรมการดูแลตนเอง จะทำให้ผู้ป่วยไม่ต้องกลับมารับการรักษาซ้ำ สามารถลดอัตราการเกิดภาวะหืดกำเริบเฉียบพลันได้ ลดระยะเวลานอนในโรงพยาบาล และลดค่าใช้จ่ายในการรักษา

            วัตถุประสงค์: เพื่อเปรียบเทียบค่าเฉลี่ยพฤติกรรรมการดูแลตนเองเพื่อป้องกันการกลับมารักษาซ้ำของผู้ป่วยโรคหอบหืด ในแผนกอุบัติเหตุและฉุกเฉินก่อนและหลังการใช้แนวปฏิบัติทางการพยาบาล

            วิธีการศึกษา: เป็นการวิจัยแบบกึ่งทดลองในผู้ป่วยโรคหอบหืดที่มีอาการเฉียบพลันเข้ารับการรักษาในแผนกอุบัติเหตุและฉุกเฉิน โรงพยาบาลมะการักษ์ จังหวัดกาญจนบุรี จำนวน 56 ราย เครื่องมือในการวิจัย คือ แนวปฏิบัติทางการพยาบาลต่อพฤติกรรรมการดูแลตนเองเพื่อป้องกันการกลับมารักษาซ้ำของผู้ป่วยโรคหอบหืด มีดัชนีความเที่ยงตรงของเนื้อหา (content validity index: CVI) เท่ากับ 0.65 เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล คือ แบบสอบถามข้อมูลทั่วไป แบบสอบถามพฤติกรรมการดูแลตนเองเพื่อป้องกันการกลับมารักษาซ้ำของผู้ป่วยโรคหอบหืด มีค่าความเชื่อมั่นสัมประสิทธิ์แอลฟาของครอนบาค เท่ากับ 0.79 โดยใช้สถิติพรรณนาและการทดสอบค่าทีแบบสัมพันธ์กัน (paired t test)

            ผลการศึกษา: ส่วนใหญ่เป็นเพศชาย ร้อยละ 53.6 มีอายุอยู่ระหว่าง 31-40 ปี ร้อยละ 37.5 การศึกษาระดับชั้นประถมศึกษา ร้อยละ 44.6 มีอาชีพเกษตรกรรม ร้อยละ 60.7 และไม่มีโรคร่วม ร้อยละ 87.5 และการเปรียบเทียบค่าเฉลี่ยพฤติกรรมการดูแลตนเองเพื่อป้องกันการกลับมารักษาซ้ำของผู้ป่วยโรคหอบหืด พบว่า กลุ่มตัวอย่างมีการปฏิบัติพฤติกรรมการดูแลตนเองเพื่อป้องกันการกลับมารักษาซ้ำของผู้ป่วยโรคหอบหืดมีคะแนนสูงขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p  .001)

สรุป: การรักษาผู้ป่วยโรคหืดกำเริบเฉียบพลันเมื่อมาถึงห้องฉุกเฉินของโรงพยาบาลทุกรายต้องได้รับการประเมินอย่างรวดเร็ว การบรรเทาอาการ การติดตามอาการอย่างใกล้ชิดและการให้ความรู้ในการปฏิบัติพฤติกรรมการดูแลตนเอง ทำให้ลดอัตราการเกิดภาวะหืดกำเริบเฉียบพลันได้และสามารถป้องกับทคัดย่อ

โรคหอบหืด (asthma) เป็นโรคระบบทางเดินหายใจที่เกิดจากการอักเสบเรื้อรังของหลอดลม มีผลทำให้เยื่อบุผนังหลอดลมของผู้ป่วยมีปฏิกิริยาตอบสนองต่อสารก่อภูมิแพ้มากกว่าคนปกติและเกิดอาการหอบเฉียบพลันซึ่งภาวะฉุกเฉินเป็นสาเหตุที่นำผู้เข้ามารับการรักษา ดังนั้นถ้ามีแนวปฏิบัติการพยาบาลในการปฏิบัติพฤติกรรมการดูแลตนเอง โดยส่งเสริมให้มีความสามารถในการปฏิบัติพฤติกรรมการดูแลตนเอง จะทำให้ผู้ป่วยไม่ต้องกลับมารับการรักษาซ้ำ สามารถลดอัตราการเกิดภาวะหืดกำเริบเฉียบพลันได้ ลดระยะเวลานอนในโรงพยาบาล และลดค่าใช้จ่ายในการรักษา