ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการดูแลตนเองเพื่อป้องกัน โรคกระดูกพรุนในผู้สูงอายุโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง
คำสำคัญ:
ปัจจัย, ผู้สูงอายุ, พฤติกรรมการดูแลตนเอง , โรคกระดูกพรุน , โรคปอดอุดกั้นเรื้อรังบทคัดย่อ
การวิจัยเชิงพรรณนาแบบหาความสัมพันธ์นี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพฤติกรรมการดูแลตนเองเพื่อป้องกันโรคกระดูกพรุน และปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการดูแลตนเองเพื่อป้องกันโรคกระดูกพรุนในผู้สูงอายุโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง กลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้สูงอายุโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังที่มารับบริการที่แผนกผู้ป่วยนอก โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย จำนวน 88 คน คัดเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเฉพาะเจาะจงตามเกณฑ์ เก็บข้อมูลด้วยแบบสอบถามข้อมูลทั่วไป แบบสอบถามการได้รับการสนับสนุนทางครอบครัว แบบสอบถามการรับรู้โอกาสเสี่ยงต่อการเกิดกระดูกพรุน แบบสอบถามความรอบรู้ด้านสุขภาพเกี่ยวกับโรคกระดูกพรุน และแบบสอบถามพฤติกรรมการดูแลตนเองเพื่อป้องกันโรคกระดูกพรุน ได้รับการตรวจความตรงตามเนื้อหาจากผู้ทรงคุณวุฒิจำนวน 3 คน ค่าดัชนีความตรงเชิงเนื้อหา เท่ากับ 1.00, 1.00, 0.94 และ 1.00 ตามลำดับ และค่าสัมประสิทธิ์แอลฟ่าของครอนบาค เท่ากับ .86, .80, .81 และ .88 ตามลำดับ วิเคราะห์ผลด้วยสถิติสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ของเพียร์สัน
ผลการวิจัยพบว่า ผู้สูงอายุโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังมีพฤติกรรมการดูแลตนเองเพื่อป้องกันโรคกระดูกพรุนส่วนใหญ่อยู่ในระดับปานกลาง คะแนนเฉลี่ย 77.38 คะแนน (SD = 8.76) การรับรู้ความเสี่ยงการเกิดโรคกระดูกพรุนมีความสัมพันธ์ทางบวกในระดับต่ำกับพฤติกรรมการดูแลตนเองเพื่อป้องกันโรคกระดูกพรุนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (r = .256, p = .016) ความรอบรู้ด้านสุขภาพเกี่ยวกับโรคกระดูกพรุนมีความสัมพันธ์ทางบวกในระดับปานกลางกับพฤติกรรมการดูแลตนเองเพื่อป้องกันโรคกระดูกพรุน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (r = .410, p < .001) ส่วนการสนับสนุนของครอบครัวไม่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการดูแลตนเองเพื่อป้องกันโรคกระดูกพรุน (r = .094, p = .396)
ผลการศึกษาเสนอแนะการจัดบริการสุขภาพด้านการส่งเสริมพฤติกรรมการดูแลตนเองในการป้องกันโรคกระดูกพรุนในผู้สูงอายุโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง โดยการให้ข้อมูลเพื่อการรับรู้ความเสี่ยงและส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพเกี่ยวกับโรคกระดูกพรุน
เอกสารอ้างอิง
Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease. Pocket guide to COPD diagnosis, management, and prevention: a guide for health care professionals [Internet]. 2021 [cited2021 Dec 1]. Available from: https://goldcopd.org/wp-content/uploads/2020/11/GOLD-2021-POCKET-GUIDE-v1.0-16Nov20_WMV.pdf
Department of Medicine, Institute of Thoracic Disease, Ministry of Public Health. Chronic obstructive pulmonary disease [Internet]. 2019 [cited 2022 Feb 1]. Available from:
https://dhes.moph.go.th/wp-content/uploads/2019/01/8.-one-page-COPD-edit-8-10-61.pdf (in Thai)
Okazaki R, Watanabe R, Inoue D. Osteoporosis associated with chronic obstructive pulmonary disease. J Bone Metab 2016;23(3):111-20. doi: 10.11005/jbm.2016.23.3.111.
Majid H, Kanbar-Agha F, Sharafkhaneh A. COPD: osteoporosis and sarcopenia. COPD Res Pract 2016;2(1):3. doi.org/10.1186/s40749-016-0019-0
Nimitphong H. Osteoporosis. Bangkok: Ramathibodi Textbook Project Faculty of Medicine Ramathibodi Hospital Mahidol University; 2018. (in Thai)
Kingkaew P, Pongchaiyakul C, Somphitak S, Busbaolai T, Teerawatananon Y. Economic evaluation of screening and treatment options for postmenopausal osteoporosis. Khon Kaen: Department of Internal Medicine. Faculty of Medicine Khon Kaen University; 2013. (in Thai)
Aramwirot M, Chaikulwatana A, Chaikulwatana C. The relationship between the patient's level of knowledge about the risk and severity of osteoporosis and preventive behaviors osteoporosis in at-risk groups in 5 provinces in the northeastern region. Chula Med J 2014;58(5):497-510. (in Thai)
Kara Kasikçi M, Alberto J. Family support, perceived self-efficacy and self-care behaviour of Turkish patients with chronic obstructive pulmonary disease. J Clin Nurs 2007;16(8):1468-7
Ginggeaw S, Prasertsri N. The relationship between health literacy and health behaviors among older adults who have multi-morbidity. NJPH 2016;25(3):43-54. (in Thai)
Orem DE, Taylor SG, Renpenning KM. Nursing concepts of practice. 6th ed. St. Louis: Mosby; 2001.
Polit DF, Beck CT. Nursing research: principles and methods. 7th ed. Philadelphia: Lippincott
Williams & Wilkins; 2004.
Aree-Ue S, Youngcharoen P. The 6 item cognitive function test-Thai version: psychometric
property testing. Rama Nurs J 2020;26(2):188-202. (in Thai)
Chitaphankul S. Principles of geriatric medicine. 3rd ed. Bangkok: Chulalongkorn University
Printing House; 2001. (in Thai)
Japha M. Factors predicting osteoporosis prevention behavior in professional nurses [Thesis]. Bangkok: Mahidol University; 2007. (in Thai)
Malathum P. A model of factors contributing to perceived abilities for health- promoting self-
care of community-dwelling Thai older adults [Dissertation]. Texas: The University of Texas at Austin; 2001.
Ngamampornnara P. Health knowledge of type 2 diabetes patients in Bangkok and surrounding areas [Thesis]. Bangkok; Chulalongkorn University; 2017. (in Thai)
Tabachnick BG, Fidell LS. Using multivariate statistics. 6th ed. Boston, MA: Pearson; 2013.
Chanchanakij K. Food and nutrition for the elderly. Mahidol R2R e-Journal 2016;3(2):1-11. (in Thai)
Poomwiset P. Self-care behaviors of the elderly Nonthaburi Province [Internet]. 2011 [cited
Dec 1]. Available from: http://research.rpu.ac.th/wp-content/uploads/2017/08/Pulsak-Pumwiset_2011.pdf (in Thai)
Thapsee S. Factors related to self-care behavior of elderly in Amphoe Kaeng Krachan,
Phetchaburi Province. Journal of King Mongkut's College of Nursing Phetchaburi Province
;3(1):14-30. (in Thai)
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2022 สถาบันการพยาบาลศรีสวรินทิรา สภากาชาดไทย
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เนื้อหาบทความหรือข้อคิดเห็นต่างๆ ในวารสารพยาบาลสภากาชาดไทยนี้ เป็นความคิดเห็นของผู้เขียนบทความ ไม่ใช่ความเห็นของกองบรรณาธิการ หรือสถาบันการพยาบาลศรีสวรินทิรา สภากาชาดไทย
