ประสิทธิผลของโปรแกรมการดูแลตนเองร่วมกับระบบติดตามดูแลสุขภาพผ่านอุปกรณ์สื่อสารเคลื่อนที่ต่อผลลัพธ์ทางคลินิกในผู้ป่วยโรคหัวใจล้มเหลว: การทบทวนวรรณกรรมอย่างเป็นระบบ
คำสำคัญ:
โปรแกรมการดูแลตนเอง, ระบบติดตามดูแลสุขภาพผ่านอุปกรณ์สื่อสารเคลื่อนที่, ผลลัพธ์ทางคลินิก, การทบทวนวรรณกรรมอย่างเป็นระบบ, ผู้ป่วยโรคหัวใจล้มเหลวบทคัดย่อ
การทบทวนวรรณกรรมอย่างเป็นระบบครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อสังเคราะห์องค์ความรู้เกี่ยวกับลักษณะและผลลัพธ์ทางคลินิกของโปรแกรมการดูแลตนเองร่วมกับระบบติดตามดูแลสุขภาพผ่านอุปกรณ์สื่อสารเคลื่อนที่ สืบค้นจากฐานข้อมูลตั้งแต่ปี พ.ศ. 2557-2567 โดยใช้แนวทางการทบทวนวรรณกรรมอย่างเป็นระบบของสถาบันโจแอนนาบริกส์ พบงานวิจัยที่ผ่านเกณฑ์การคัดเลือก จำนวน 17 เรื่อง เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ประกอบด้วย แบบคัดกรองงานวิจัย แบบประเมินคุณภาพงานวิจัย และแบบสกัดข้อมูล วิเคราะห์ลักษณะโปรแกรมและผลลัพธ์ทางคลินิก ด้วยการวิเคราะห์เนื้อหา และการแสดงค่าความถี่และร้อยละ
ผลการศึกษาพบว่า ลักษณะโปรแกรมมี 3 ขั้นตอน ประกอบด้วย (1) การติดตั้งโปรแกรมลงในอุปกรณ์สื่อสารเคลื่อนที่ของผู้ป่วย (2) การสอนและสาธิตการใช้โปรแกรมผ่านแอปพลิเคชันให้กับผู้ป่วย และ (3) การกำกับติดตามการใช้โปรแกรมของผู้ป่วย โดยผสมผสานกับ 3 องค์ประกอบหลัก ได้แก่ การให้ความรู้เกี่ยวกับโรคหัวใจและการดูแลตนเอง การติดตามอาการ และการแจ้งเตือน ผลลัพธ์ทางคลินิก ประกอบด้วย ผลการศึกษาหลัก (primary outcomes) คือ (1) การกลับมารักษาซ้ำในโรงพยาบาล พบว่างานวิจัย 4 เรื่อง (ร้อยละ100) ไม่มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติระหว่างกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม และ (2) ความรู้เกี่ยวกับโรคหัวใจล้มเหลว พบความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติระหว่างกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม จำนวน 3 เรื่องจาก 6 เรื่อง (ร้อยละ 50.00) สำหรับผลการศึกษารอง (secondary outcomes) พบความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติระหว่างกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม ดังนี้ (1) การดูแลตนเอง จำนวน 9 เรื่องจาก 15 เรื่อง (ร้อยละ 60) (2) คุณภาพชีวิต จำนวน 6 เรื่องจาก 12 เรื่อง (ร้อยละ 50) และ (3) การรับรู้ความสามารถของตนเอง จำนวน 2 เรื่องจาก 3 เรื่อง (ร้อยละ 66.67) ดังนั้นควรนำโปรแกรมการดูแลตนเองร่วมกับระบบติดตามดูแลสุขภาพผ่านอุปกรณ์สื่อสารเคลื่อนที่ไปประยุกต์ใช้เพื่อส่งเสริมให้ผู้ป่วยโรคหัวใจล้มเหลวเพื่อให้มีความรู้ การดูแลตนเอง คุณภาพชีวิต และการรับรู้ความสามารถของตนเองที่ดีขึ้น ข้อเสนอแนะในการนำผลการวิจัยไปใช้คือ พัฒนาแนวปฏิบัติการพยาบาลเพื่อส่งเสริมให้ผู้ป่วยโรคหัวใจล้มเหลวมีผลลัพธ์ทางคลินิกที่ดีเพิ่มขึ้น
เอกสารอ้างอิง
Poungkaew A, Boontein P, Tongsai S, Charoenyos N, Tanutpokeenun L. Factors predicting quality of life among patients with heart failure. Thai J Cardio-Thorac Nurs 2020;31(1): 179-97. (in Thai)
Suthiwartnarueput P. Holistic care providing of chronic heart failure patients by establishing the heart failure clinic in standard (S)-Level Banpong Hospital. Region 4-5 Medical Journal 2022;41(1):645-56. (in Thai)
Morken IM, Storm M, Søreide JA, Urstad KH, Karlsen B, Husebø AM. Posthospitalization follow-up of patients with heart failure using eHealth solutions: restricted systematic review. J Med Internet Res 2022;24(2):e32946. doi: 10.2196/32946.
Martínez N, Connelly CD, Perez A. Calero P. Self-care: a concept analysis. Int J Nurs Sci 2021;8(4):418-25.
Matarese M, Lommi M, De Marinis MG, Riegel B. A systematic review and integration of concept analyses of self-care and related. J Nurs Scholarsh 2018;50(3):296–305.
Jaarsma T, Strömberg A, Gal TB, Cameron J, Driscoll A, Duengen HD, et al. Comparison of self-care behaviors of heart failure patients in 15 countries worldwide. Patient Educ Couns 2013;92(1):114-20.
Aghajanloo A, Negarandeh R, Janani L, Tanha K, Hoseini‐Esfidarjani SS. Self‐care status in patients with heart failure: systematic review and meta‐analysis. Nurs Open 2021;8(5): 2235-48.
Lopez KD, Chae S, Michele G, Fraczkowski D, Habibi P, Chattopadhyay, et al. Improved readability and functions needed for mHealth apps targeting patients with heart failure: an app store review. Res Nurs Health 2021;44(1):71–80.
Bakogiannis C, Tsarouchas A, Mouselimis D, Lazaridis C, Theofillogianakos EK, Billis A, et al. A Patient-Oriented App (ThessHF) to improve self-care quality in heart failure: from evidence-based design to pilot study. JMIR MHealth UHealth 2021;9(4):e24271. doi: 10.2196/24271.
Riegel B, Jaarsma T, Strömberg A. A middle-range theory of self-care of chronic illness. ANS Adv Nurs Sci 2012;35(3):194-204.
Liu S, Li J, Wan DY, Li R, Qu Z, Hu Y, et al. Effectiveness of eHealth self-management interventions in patients with heart failure: systematic review and meta-analysis. J Med Internet Res 2022;24(9):e38697. doi: 10.2196/38697.
Giordan LB, Tong HL, Atherton JJ, Ronto R, Chau J, Kaye D, et al. The use of mobile apps for heart failure self-management: systematic review of experimental and qualitative studies. JMIR Cardio 2022;6(1):e33839. doi: 10.2196/33839.
Kitsiou S, Vatani H, Paré G, Gerber BS, Buchholz SW, Kansal MM, et al. Effectiveness of mobile health technology interventions for patients with heart failure: systematic review and meta-analysis. Can J Cardiol 2021;37(8):1248-59.
Yancy CW, Jessup M, Bozkurt B, Butler J, Casey DE Jr, Drazner MH, et al. 2013 ACCF/AHA guideline for the management of heart failure: a report of the American College of Cardiology Foundation/American Heart Association Task Force on Practice Guidelines. J Am Coll Cardiol 2013;62(16):e147-239. doi: 10.1016/j.jacc.2013.05.019.
Joanna Briggs Institute [JBI]. JBI critical appraisal tools [Internet]. 2023 [cited 2023 Sep 24]. Available from: https://jbi.global/critical-appraisal-tools
Dorsch MP, Farris KB, Rowell BE, Hummel SL, Koelling TM. The effects of the ManageHF4Life mobile app on patients with chronic heart failure: randomized controlled trial. JMIR Mhealth Uhealth 2021;9(12): e26185. doi: 10.2196/26185.
Yanicelli LM, Goy CB, Gonzalez VDC, Palacios GN, Martínez EC, Herrera MC. Non-invasive home telemonitoring system for heart failure patients: a randomized clinical trial. J Telemed Telecare 2021;27(9):553-61.
Clays E, Puddu PE, Luštrek M, Pioggia G, Derboven J, Vrana M, et al. Proof-of-concept trial results of the HeartMan mobile personal health system for self-management in congestive heart failure. Sci Rep 2021;11(1):5663. doi: 10.1038/s41598-021-84920-4.
Wonggom P, Nolan P, Clark RA, Barry T, Burdeniuk C, Nesbitt K, et al. Effectiveness of an avatar educational application for improving heart failure patients’ knowledge and self‐care behaviors: A pragmatic randomized controlled trial. J Adv Nurs 2020;76(9):2401-15.
Dang S, Karanam C, Gómez-Marín O. Outcomes of a mobile phone intervention for heart failure in a minority county hospital population. Telemed J E Health 2017;23(6):473-84.
Hägglund E, Lyngå P, Frie F, Ullman B, Persson H, Melin M, et al. Patient-centred home-based management of heart failure: findings from a randomised clinical trial evaluating a tablet computer for self-care, quality of life and effects on knowledge. Scand Cardiovasc J 2015;49(4):193-9.
Choi EY, Park JS, Min D, Ahn S, Ahn JA. Heart failure-smart life: a randomized controlled trial of a mobile app for self-management in patients with heart failure. BMC Cardiovasc Disord 2023;23(1):7. doi: 10.1186/s12872-023-03039-8
Sahlin D, Rezanezad B, Edvinsson ML, Bachus E, Melander O, Gerward S. Self-care management intervention in heart failure (SMART-HF): a multicenter randomized controlled trial. J Card Fail 2022;28(1):3-12.
Piette JD, Striplin D, Marinec N, Chen J, Trivedi RB, Aron DC, et al. A mobile health intervention supporting heart failure patients and their informal caregivers: a randomized comparative effectiveness trial. J Med Internet Res 2015;17(6): e142. doi: 10.2196/jmir.4550.
Yokota T, Fukushima A, Tsuchihashi-Makaya M, Abe T, Takada S, Furihata T, et al. The AppCare-HF randomized clinical trial: a feasibility study of a novel self-care support mobile app for individuals with chronic heart failure. Eur Heart J Digit Health 2023;4(4):325-36.
Jiang Y, Koh KWL, Ramachandran HJ, Nguyen HD, Tay YK, Shorey S, et al. The effectiveness of a nurse-led home-based heart failure self-management programme (the HOM-HEMP) for patients with chronic heart failure: a three-arm stratified randomized controlled trial. Int J Nurs Stud 2021;122:104026. doi: 10.1016/j.ijnurstu.2021.104026.
Wagenaar KP, Broekhuizen BDL, Jaarsma T, Kok I, Mosterd A, Willems FF, et al. Effectiveness of the European Society of Cardiology/Heart Failure Association website 'heartfailurematters.org' and an e-health adjusted care pathway in patients with stable heart failure: results of the 'e-Vita HF' randomized controlled trial. Eur J Heart Fail 2019;21(2):238-46.
Kiyarosta N, Ghezeljeh T, Naghashzadeh F, Feizi M, Haghani S. The effect of using smartphone applications on self-care in patients with heart failure. Nursing Practice Today 2020;7(4):311-21.
Vuorinen AL, Leppanen J, Kaijanranta H, Kulju M, Helio T, van Gils M, et al. Use of home telemonitoring to support multidisciplinary care of heart failure patients in Finland: randomized controlled trial. J Med Internet Res 2014;16(12):e282. doi: 10.2196/jmir.3651.
Melin M, Hagglund E, Ullman B, Persson H, Hagerman I. Effects of a tablet computer on self-care, quality of life, and knowledge: a randomized clinical trial. J Cardiovasc Nurs 2018;33(4):336-43.
Davoudi M, Najafi Ghezeljeh T, Vakilian Aghouee F. Effect of a smartphone-based app on the quality of life of patients with heart failure: randomized controlled trial. JMIR Nurs 2020;3(1):e20747. doi: 10.2196/20747.
Johnson AE, Routh S, Taylor CN, Leopold M, Beatty K, McNamara DM, et al. Developing and implementing an mhealth heart failure self-care program to reduce readmissions: randomized controlled trial. JMIR Cardio 2022;6(1):e33286. doi: 10.2196/33286.
Ferreira JC, Patino CM. Types of outcomes in clinical research. J Bras Pneumol 2017;43(1):5.
Shaw JA, Stiliannoudakis S, Qaiser R, Layman E, Sima A, Ali A. Thirty-day hospital readmissions: a predictor of higher all-cause mortality for up to two years. Cureus 2020;12(7):e9308. doi: 10.7759/cureus.
Naderi N, Chenaghlou M, Mirtajaddini M, Norouzi Z, Mohammadi N, Amin A, et al. Predictors of readmission in hospitalized heart failure patients. J Cardiovasc Thorac Res 2022;14(1):11-17.
Lertpongpakpoom S, Phonphet C, Suwanno J. Predictors of readmission after one-year hospital discharge with acute decompensated heart failure. Thai J Cardio-Thorac Nurs 2019;30(2):127-40. (in Thai)
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2024 สถาบันการพยาบาลศรีสวรินทิรา สภากาชาดไทย
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เนื้อหาบทความหรือข้อคิดเห็นต่างๆ ในวารสารพยาบาลสภากาชาดไทยนี้ เป็นความคิดเห็นของผู้เขียนบทความ ไม่ใช่ความเห็นของกองบรรณาธิการ หรือสถาบันการพยาบาลศรีสวรินทิรา สภากาชาดไทย
