การพัฒนาหลักสูตรออนไลน์แบบเปิดสำหรับมหาชน รายวิชาการพยาบาลสุขภาพจิตและจิตเวชศาสตร์ในนักศึกษาพยาบาล

ผู้แต่ง

  • อรวรรณ ฆ้องต้อ ภาควิชาสุขภาพจิตและการพยาบาลจิตเวชศาสตร์ วิทยาลัยพยาบาลกองทัพเรือ กรุงเทพมหานคร ประเทศไทย 10600
  • อุบล วรรณกิจ สาขาการพยาบาลสุขภาพจิตและจิตเวช คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี ปัตตานี ประเทศไทย 94000 https://orcid.org/0000-0001-7886-6312
  • นภาพร เอี่ยมละออ สาขาการพยาบาลสุขภาพจิตและจิตเวช คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยพะเยา พะเยา ประเทศไทย 56000
  • พาตีเมาะ นิมา สาขาการพยาบาลสุขภาพจิตและจิตเวช คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี ปัตตานี ประเทศไทย 94000
  • พิมพิมล วงศ์ไชยา สาขาการพยาบาลสุขภาพจิตและจิตเวช คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยพะเยา พะเยา ประเทศไทย 56000
  • ไผโรส มูฮัมหมัดสกุล สาขาการพยาบาลสุขภาพจิตและจิตเวช คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ สงขลา ประเทศไทย 90110
  • มุสลินท์ โตะแปเราะ สาขาวิชาการพยาบาลสุขภาพจิตและจิตเวช คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยนราธิวาสราชนครินทร์ นราธิวาส ประเทศไทย 96000
  • วัชรี น้อยผา สาขาการพยาบาลสุขภาพจิตและจิตเวช คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยทักษิณ พัทลุง ประเทศไทย 93210
  • สงวน ธานี สาขาการพยาบาลสุขภาพจิตและจิตเวช คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี อุบลราชธานี ประเทศไทย 34000
  • สุกัญญา สุรังษี สาขาการพยาบาลสุขภาพจิตและจิตเวช วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี ชลบุรี คณะพยาบาลศาสตร์ สถาบันพระบรมราชชนก ชลบุรี ประเทศไทย 20000
  • กันตพร ยอดใชย สาขาการพยาบาลสุขภาพจิตและจิตเวช คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ สงขลา ประเทศไทย 90110

DOI:

https://doi.org/10.64767/trcn.2025.276667

คำสำคัญ:

หลักสูตรออนไลน์แบบเปิดสำหรับมหาชน, การพยาบาลสุขภาพจิตและจิตเวชศาสตร์, นักศึกษาพยาบาล

บทคัดย่อ

การวิจัยและพัฒนาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อพัฒนาหลักสูตรออนไลน์แบบเปิดสำหรับมหาชน รายวิชาการพยาบาลสุขภาพจิตและจิตเวชศาสตร์ และเพื่อศึกษาประสิทธิผลของหลักสูตรดังกล่าว ผู้พัฒนาหลักสูตร คือ อาจารย์พยาบาล จำนวน 10 คน ซึ่งมีประสบการณ์ในการสอนมากกว่า 6 ปีขึ้นไป กลุ่มตัวอย่างคือ นักศึกษาพยาบาลชั้นปีที่ 3 จากสถาบันการศึกษา 3 แห่ง จำนวน 174 คน สุ่มอย่างง่าย เครื่องมือวิจัยประกอบด้วย แบบทดสอบความรู้ แบบสอบถามพฤติกรรมการเรียนออนไลน์ และแบบสอบถามความพึงพอใจต่อหลักสูตรออนไลน์บนแพลตฟอร์ม Thai MOOC ซึ่งมีค่าดัชนีความสอดคล้องของข้อคำถามระหว่าง 0.67–1.00 และค่าความเที่ยง เท่ากับ 0.74, 0.94 และ 0.96 ตามลำดับ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนาและการทดสอบอันดับเครื่องหมายของวิลคอกซัน ผลการวิจัย พบว่า หลักสูตรออนไลน์แบบเปิดรายวิชาการพยาบาลสุขภาพจิตและจิตเวชศาสตร์ ประกอบด้วย บทเรียนจำนวน  7 บท มีสื่อการสอนในรูปแบบวีดิทัศน์และเอกสารประกอบการเรียนออนไลน์ คะแนนความรู้ภายหลังเรียน (มัธยฐาน = 35, IQR = 7) สูงกว่าก่อนเรียน (มัธยฐาน = 22, IQR = 10.50) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (Z = –11.09, p < 0.001) นักศึกษามีพฤติกรรมการเรียนในระดับบ่อยครั้ง (𝑥̅ = 4.12, S.D. = 0.65) และมีความพึงพอใจในระดับมากที่สุด (𝑥̅ = 4.47, S.D. = 0.58) สรุปได้ว่า หลักสูตรออนไลน์แบบเปิดสำหรับมหาชนบนแพลตฟอร์ม Thai MOOC สามารถเพิ่มพูนความรู้ ส่งเสริมพฤติกรรมการเรียนที่เหมาะสม และสร้างความพึงพอใจในระดับสูงให้แก่นักศึกษาพยาบาลจึงควรนำหลักสูตรดังกล่าวไปใช้ร่วมกับการจัดการเรียนการสอนตามปกติเพื่อเพิ่มผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน

เอกสารอ้างอิง

Khanuengphian T, Mulalin T, Jiramanuswong A, Klaraeng W, Surathaworn R. The development of a blended learning model in mental health and psychiatric nursing for student nurses. The Journal of Boromarajonani College of Nursing, Suphanburi 2024;7(1):147-164. (in Thai)

Singhard S, Meenakate P, Suriya A. The effect of myCourseville as a tool for teaching and learning to promote the development of 21st century learning skills, in gerontological nursing subject of nursing students, Faculty of Nursing, Ubon Ratchathani University. Journal of Rangsit University: Teaching & Learning 2019;13(2):164-179. (in Thai)

Chaimin C. MOOC: life long learning in the 21st century. Journal of Humanities and Social Sciences, CMRU 2019;1(1):46-70. (in Thai)

Thai Cyber University Project, Office of the Higher Education Commission. Information on Thai MOOC Project [Internet]. 2017 [cited 2025 Jul 19]. Available from: https://share.google/NKRvbULGV5f85UbEk (in Thai)

Peixoto NMDSM, Peixoto TADSM. Reflective practice among nursing students in clinical teaching. Revista de Enfermagem Referência Journal of Nursing 2016;4(11):121-31. DOI: https://doi.org/10.12707/RIV16030

Sanitwong Na Ayuttaya K, Phuphet K. New E-learning lessons for teaching the mental health and psychiatric nursing course to the 4th-year students at the Songkhla College of Nursing. The Southern College Network Journal of Nursing and Public Health 2022;9(1):135-48. (in Thai)

Wongtim S. The development of massive open online course (MOOC) innovation on “mental health enhancement of the elder with integrative techniques for elderly caregivers”. Journal of The Royal Thai Army Nurses 2023;24(3):223-31. (in Thai)

Yang L, Zou J, Gao J, Fan X. Assessing the effectiveness of massive open online courses on improving clinical skills in medical education in China: a meta-analysis. Heliyon 2023;9(8):e19263. DOI: https://doi.org/10.1016/j.heliyon.2023.e19263

Pungchompoo W, Suwankruhasn N, Saengru B. Developing of innovation in nursing education: a massive open online course (MOOC) in gerontological nursing. Nursing Journal 2017;44(Suppl 2):103-10.

Leaudnakrob N, Muangkaew P, Yottavee W, Thepthongkam D, Khrutmuang W, Muenya S, et al. Using massive open online courses (MOOCs) to develop dialogue reflective thinking and deep listening process among nursing students. Boromarajonani College of Nursing, Uttaradit Journal 2019;11(2):201-12. (in Thai)

Kirkpatrick DL. Techniques for evaluating training programs. Journal of the American Society of Training Directors 1959;13:21-6.

Kirkpatrick DL, Kirkpatrick JD. Evaluating training programs: the four levels. 3rd ed. San Francisco: Berrett-Koehler; 2006.

Wang R, Cao J, Xu Y, Li Y. Learning engagement in massive open online courses: a systematic review. Front Educ 2022;7:10744351. DOI: https://doi.org/10.3389/feduc.2022.1074435

Gleason KT, Commodore-Mensah Y, Wu AW, Kearns R, Pronovost P, Aboumatar H, et al. Massive open online course (MOOC) learning builds capacity and improves competence for patient safety among global learners: a prospective cohort study. Nurse Educ Today 2021;104:104984. DOI: https://doi.org/10.1016/j.nedt.2021.104984

Jiatianand D, Changhan L. Evaluation of the effectiveness of MOOC-based flipped learning in college mental health curriculum. International Journal of Sociologies and Anthropologies Science Reviews 2024;4(5):555-64. DOI: https://doi.org/10.60027/ijsasr.2024.4798

Longhini J, De Colle B, Rossettini G, Palese A. What knowledge is available on massive open online courses in nursing and academic healthcare sciences education? A rapid review. Nurse Educ Today 2021;99:104812. DOI: https://doi.org/10.1016/j.nedt.2021.104812

Kizilcec RF, Perez-Sanagustín M, Maldonado JJ. Self-regulated learning strategies predict learner behavior and goal attainment in Massive Open Online Courses. Computers & Education 2017;104:18-33. DOI: https://doi.org/10.1016/j.compedu.2016.10.001

Liu Z, Kong X, Liu S, Yang Z, Zhang C, et al. Looking at MOOC discussion data to uncover the relationship between discussion pacings, learners’ cognitive presence and learning achievements. Educ Inf Technol (Dordr) 2022;27(6):8265-88. DOI: https://doi.org/10.1007/s10639-022-10943-7

Jansen RS, van Leeuwen A, Janssen J, Conijn R, Kester L. Supporting learners’ self-regulated learning in Massive Open Online Courses. Computers & Education 2020;146:103771. DOI: https://doi.org/10.1016/j.compedu.2019.103771

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-12-29

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย