ผลของการเสริมสร้างพลังควบคู่กับการสนับสนุนทางสังคมต่อพฤติกรรมการดูแลตนเองของผู้ติดเชื้อ เอชไอวีและผู้ป่วยเอดส์ที่รับยาต้านไวรัส ณ โรงพยาบาลสันทราย จังหวัดเชียงใหม่

บทคัดย่อ

สังคมบางส่วน ยังมีการรังเกียจผู้ติดเชื้อเอชไอวีและผู้ป่วยเอดส์ ซึ่งส่งผลต่อพฤติกรรมสุขภาพ งานวิจัยนี้เป็นการวิจัยและพัฒนา มีจุดมุ่งหมายเพื่อพัฒนารูปแบบกิจกรรมการเสริมสร้างพลังควบคู่กับการสนับสนุนทางสังคมและศึกษาผลของกิจกรรมนี้ต่อพฤติกรรมการดูแลตนเองของผู้ติดเชื้อเอชไอวีและผู้ป่วยเอดส์ที่รักษาด้วยยาต้านไวรัส แบ่งการวิจัยเป็น 3 ระยะ ได้แก่ ระยะประเมินสถานการณ์ ระยะดําเนินการและระยะประเมินผล กลุ่มตัวอย่างได้แก่ ผู้ติดเชื้อเอชไอวีและผู้ป่วยเอดส์จํานวน 25 คน เป็นชายทั้งหมด คัดเลือกแบบเจาะจง กิจกรรมประกอบด้วยการจัดอบรมเชิงปฏิบัติการเพื่อให้ความรู้เกี่ยวกับโรคเอดส์และการใช้ยา   ต้านไวรัส ฝึกทักษะการออกกําลังกายผ่อนคลายความเครียด จัดกิจกรรมกลุ่ม และให้การสนับสนุนทางสังคม ศึกษาทั้งข้อมูลเชิงปริมาณและข้อมูลเชิงคุณภาพโดยใช้แบบสอบถาม การสนทนากลุ่มและการสัมภาษณ์เชิงลึกผลลัพธ์ได้แก่ความรู้เกี่ยวกับโรคเอดส์และการใช้ยาต้านไวรัส การดูแลตนเอง การเห็นคุณค่าในตนเองและความคาดหวังในผลลัพธ์ของกิจกรรม ทดสอบความแตกต่างค่าเฉลี่ยของคะแนนก่อนและหลังการดําเนินการ  ด้วยสถิติ Paired T-test ข้อมูลเชิงคุณภาพใช้เทคนิคการวิเคราะห์เนื้อหาผลการศึกษา พบว่า ระยะวิเคราะห์สถานการณ์พบกลุ่มตัวอย่างมีปัญหาสุขภาพทางกายจิตสังคม เศรษฐกิจ พฤติกรรมการดูแลตนเองไม่เหมาะสม และได้รับการสนับสนุนทางสังคมไม่เพียงพอระยะดําเนินการ พบว่าอาสาสมัครส่วนใหญ่พอใจต่อกิจกรรม และเห็นว่าเป็นประโยชน์ระยะประเมินผลพบว่าผู้ติดเชื้อและผู้ป่วยเอดส์มีความรู้เกี่ยวกับโรคเอดส์และการใช้ยา   ต้านไวรัสเพิ่มขึ้น ความคาดหวังในผลลัพธ์ของการปฏิบัติเพิ่มขึ้น รู้ว่าตนเองมีคุณค่า มีพฤติกรรมการดูแลสุขภาพที่เหมาะสมและสอดคล้องกับวิถีชีวิตมากขึ้น สุขภาพแข็งแรงขึ้นและพึงพอใจในการแก้ไขปัญหาด้วยตนเอง สรุปได้ว่ากิจกรรมการสนับสนุนทาง สังคมและการเสริมสร้างพลังช่วยให้ผู้ติดเชื้อเอชไอวีและผู้ป่วยเอดส์มีพฤติกรรมการดูแลตนเองที่เหมาะสม มีสัมพันธภาพที่ดีในครอบครัวและชุมชน และสามารถนําไป   ประยุกต์ใช้กับผู้ป่วยโรคเรื้อรังอื่นๆ ต่อไป