การพัฒนารูปแบบการเฝ้าระวังป้องกันและควบคุมโรคไข้เลือดออกในหมู่บ้านโดยทีม SRRT ระดับตำบล บ้านหนองหญ้าปล้อง ตำบลบ่อใหญ่ อำเภอบรบือ จังหวัดมหาสารคาม

บทคัดย่อ

บทนำ : โรคไข้เลือดออก (Dengue Hemorrhagic Fever : DHF) เป็นโรคติดต่อนำโดยแมลงที่เป็นปัญหาสาธารณสุขในพื้นที่ประเทศเขตร้อน

วัตถุประสงค์ : เพื่อศึกษาการพัฒนารูปแบบการเฝ้าระวังป้องกันและควบคุมโรคไข้เลือดออกในหมู่บ้านโดยทีม SRRT ระดับตำบล  บ้านหนองหญ้าปล้อง  หมู่ที่ 4  ตำบลบ่อใหญ่  อำเภอบรบือ   จังหวัดมหาสารคาม

รูปแบบและวิธีการวิจัย : การศึกษาวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยปฏิบัติการ  (Action   Researchกลุ่มตัวอย่างในการศึกษาวิจัยครั้งนี้ คือ ผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องที่มีความสำคัญในการดำเนินในระดับหมู่บ้านโดยคัดเลือกแบบเจาะจง (Purposive Sampling)มาทำการการสุ่มอย่างง่าย (Simple random sampling)  ได้กลุ่มตัวอย่าง  จำนวน 88 คนแบ่งการวิจัยเป็น 4 ขั้นตอน คือ วางแผน ปฏิบัติสังเกตการณ์และสะท้อนผลการปฏิบัติงาน วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณ โดยใช้ Paired  sample t- test ที่ระดับการมีนัยสำคัญทางสถิติที่ 0.05และวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพ ตามความเป็นเหตุเป็นผล (Content  Analysis) 

ผลการศึกษา : พบว่า กระบวนการพัฒนารูปแบบการเฝ้าระวังป้องกันและควบคุมโรคไข้เลือดออกในหมู่บ้านโดยทีม SRRT ระดับตำบล รวม  9  ขั้นตอน  ประกอบด้วย1)จัดทำแผนงานโครงการแก้ไขปัญหาร่วมกัน 2) สร้างเครือข่ายทีม SRRT ระดับตำบล  ในหมู่บ้าน  3)อบรมภาคีเครือข่ายทีม SRRT 4) จัดทำโครงสร้างการทำงานของทีมเฝ้าระวังโรคที่ชัดเจน  5)รณรงค์กำจัดแหล่งเพาะพันธุ์ยุงลาย6)ประชาสัมพันธ์ให้ความรู้โรคไข้เลือดออก 7) เครือข่ายทีม SRRT ระดับตำบล การสำรวจประเมินความชุกลูกน้ำยุงลาย8) ทีมพี่เลี้ยงติดตามประเมินผลการดำเนินงาน  9) จัดเวทีแลกเปลี่ยนเรียนรู้สรุปผลการดำเนินงานและผลเปรียบเทียบคะแนนเฉลี่ยความรู้  การปฏิบัติตัว และการมีส่วนร่วมของผู้เกี่ยวข้องในการพัฒนารูปแบบการเฝ้าระวังป้องกันและควบคุมโรคไข้เลือดออกในหมู่บ้านก่อนและหลัง มีความแตกต่างกัน มีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05

โดยสรุป : ปัจจัยแห่งความสำเร็จ คือ 1) ผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย มีส่วนร่วมในการดำเนินงานทุกขั้นตอน 2) มีการแบ่งปันและใช้ทรัพยากรร่วมกัน  3) มีการจัดระบบในการเฝ้าระวังโรคในหมู่บ้าน  4)การทำงานเป็นทีม ผู้เกี่ยวข้องทุกภาคส่วน มีการประสานการทำงานร่วมกันอย่างเป็นเอกภาพ

คำสำคัญ : การพัฒนารูปแบบการเฝ้าระวังป้องกันและควบคุมโรค,ไข้เลือดออก