ประสิทธิผลของการใช้แรงสนับสนุนทางสังคม ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพ ในการควบคุมโรค ของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ในตำบลแพงพวย อำเภอดำเนินสะดวก จังหวัดราชบุรี

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์ : เพื่อเปรียบเทียบการสนับสนุนทางสังคมของครอบครัวในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพ และการควบคุมโรคของผู้ป่วยเบาหวาน ชนิดที่ 2

วิธีการวิจัย : การศึกษาครั้งนี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลอง แบบกลุ่มเดียววัดก่อนและหลังการทดลอง โดยศึกษาในผู้ป่วยเบาหวาน ที่อาศัยอยู่ในตำบลแพงพวย อำเภอดำเนินสะดวก จังหวัดราชบุรี  คัดเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง ในผู้ที่ไม่สามารถควบคุมโรคได้ตามเกณฑ์ จำนวน 35 ครอบครัว  จัดกิจกรรมปรับเปลี่ยนพฤติกรรมแก่ ผู้ป่วยและครอบครัว  ซึ่งมี 4 กิจกรรม  ประกอบด้วย 1) กิจกรรมสร้างความรู้ ความเข้าใจ  2) กิจกรรมสร้างทักษะในการสร้างเสริมสุขภาพ  3) กิจกรรมเยี่ยมบ้าน 4) กิจกรรมการแลกเปลี่ยนเรียนรู้   เก็บรวบรวมข้อมูลก่อน และหลังสิ้นสุดการทดลองโดยใช้แบบสอบถามข้อมูลทั่วไป แบบสอบถามพฤติกรรมการดูแลสุขภาพ และบันทึกผลการตรวจน้ำตาลในเลือด    วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ จำนวน ร้อยละ และสถิติทดสอบ Paired Simple t-test

ผลการศึกษา : พบว่าคะแนนเฉลี่ยของการสนับสนุนทางสังคมจากครอบครัว และคะแนนเฉลี่ยพฤติกรรมสุขภาพที่สัมพันธ์กับการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด  เพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ที่ระดับ <0.001 ขณะที่ค่าเฉลี่ยของระดับน้ำตาลในเลือดก่อนอาหาร และค่าเฉลี่ยของน้ำตาลเฉลี่ยสะสมลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ที่ระดับ 0.008 และ 0.026 ตามลำดับ

สรุป : การจัดกิจกรรมสร้างความรู้ ความเข้าใจ สร้างทักษะในการสร้างเสริมสุขภาพ กิจกรรมเยี่ยมบ้านและแลกเปลี่ยนเรียนรู้ สนับสนุนผู้ป่วยเบาหวาน ครอบครัว/ผู้ดูแล ช่วยให้ผู้ป่วยเบาหวานสามารถควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้เป็นอย่างดี

คำสำคัญ : การสนับสนุนทางสังคม, การควบคุมโรค, ผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2