การศึกษาสถานการณ์ และการใช้แนวทางการรักษาผู้สัมผัสหรือสงสัยสัมผัส โรคพิษสุนัขบ้า กรณีศึกษา โรงพยาบาลมหาสารคาม

บทคัดย่อ

 วัตถุประสงค์ : เพื่อศึกษาสถานการณ์ผู้สัมผัสหรือสงสัยสัมผัสโรคพิษสุนัขบ้า 2) เพื่อทบทวนหาแนวทางการรักษาผู้สัมผัสหรือสงสัยสัมผัสโรคพิษสุนัขบ้าที่มารับบริการแผนก ผู้ป่วยนอก ห้องฉุกเฉิน และศูนย์สุขภาพชุมชนสามัคคี โรงพยาบาลมหาสารคาม

วิธีการศึกษา :  เป็นการศึกษาแบบย้อนหลัง กลุ่มที่ใช้ในการศึกษา ประกอบด้วย ผู้ได้รับการฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้า 1,679 คน ผู้ที่ได้สัมผัสสัตว์เลี้ยงที่เป็นโรคพิษสุนัขบ้า 28 คน  และทีมสหวิชาชีพ 10 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ประกอบด้วย เวชระเบียนผู้ป่วย แบบฟอร์ม สอบสวนโรค แนวคำถามในการสนทนากลุ่ม วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณโดยใช้ สถิติ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย  และวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพโดยใช้การวิเคราะห์เนื้อหา

ผลการศึกษา : 1)ผู้ที่มารับบริการฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้า ส่วนใหญ่จะถูกกัด และข่วนเป็นแผลมีเลือดออก ร้อยละ 96.12 รองลงมาถูกงับเป็นรอยช้ำไม่มีเลือดออก ร้อยละ 1.85  ตำแหน่งที่ถูกกัด แขน ขา ร้อยละ 41.39 ใบหน้า ร้อยละ 1.55 ผู้ป่วยส่วนใหญ่ได้ล้างแผลก่อนมา โรงพยาบาล ร้อยละ 65.75 ไม่ได้ล้างแผล ร้อยละ 34.25 ได้วัคซีนฉีดเข้าใต้ผิวหนัง + RIG มากที่สุด  ร้อยละ 30.14 รองลงมาคือฉีดเข้ากล้ามเนื้อ + RIG ร้อยละ 29.12 2) ผู้สัมผัสสัตว์เลี้ยงที่เป็นโรค พิษสุนัขบ้า โดยมีรอยขีดข่วนแต่ไม่มีเลือดออก จำนวน 6 คน สัมผัสโดยการให้อาหารและเลี้ยงดู  จำนวน 22 คน การได้รับวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้า ครบ 3 เข็มภายใน 7 วัน จำนวน 4 คน ได้รับวัคซีนป้องกันครบ 3 เข็มแต่เกิน 7 วัน จำนวน 24 คน 3) ผลการทบทวนแนวทางการรักษา ผู้สัมผัสโรคพิษสุนัขบ้า พบปัญหาดังนี้ (1) กระบวนการรักษา และการสั่งยาไม่เป็นไปตามแนวทาง การรักษาเดียวกัน (2) ขั้นตอนการรักษามากเกินไป ทำให้เกิดความสับสน (3) แนวทางยังไม่ชัดเจน  ทำให้ผู้ป่วยต้องเสียเวลาและล้าช้าในการรักษา

สรุป : ผลการศึกษาแสดงให้เห็นว่าการทบทวนแนวทางการรักษาผู้สัมผัสโรคพิษสุนัขบ้า มีความสำคัญเป็นอย่างยิ่่งที่จะให้บุคคลากรได้ใช้อย่างถูกต้องและมีประโยชน์แก่ผู้มารับบริการ       ได้อย่างรวดเร็วและถูกต้อง

คำสำคัญ : แนวทางการรักษา, โรคพิษสุนัขบ้า