ผลของโปรแกรมการเรียนรู้แบบมีส่วนร่วมโดยแกนนำชุมชนต่อพฤติกรรมการป้องกันโรคเบาหวานของกลุ่มเสี่ยงโรคเบาหวานโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านสนามชัย ตำบลเหล่าหลวง อำเภอเกษตรวิสัย จังหวัดร้อยเอ็ด

ผู้แต่ง

  • ภทรพร บุตรวาปี
  • น้ำผึ้ง ดุงโคกกรวด
  • ศุภวดี แถวเพีย

คำสำคัญ:

โปรแกรมการเรียนรู้แบบมีส่วนร่วม, การรับรู้, การปฏิบัติตัว, กลุ่มเสี่ยงโรคเบาหวาน

บทคัดย่อ

                   โรคเบาหวานเป็นโรคไม่ติดต่อที่มีอัตราผู้ป่วยเพิ่มขึ้นทุกปี แต่โรคนี้สามารถป้องกันการเกิดโรคได้ด้วยโปรแกรมการเรียนรู้แบบมีส่วนร่วมโดยแกนนำชุมชน ซึ่งเป็นวิธีที่สามารถหลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยงที่มีอยู่ในชีวิตประจำวันได้  การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมการเรียนรู้แบบมีส่วนร่วมโดยแกนนำชุมชนต่อพฤติกรรมการป้องกันโรคเบาหวานของกลุ่มเสี่ยงโรคเบาหวานโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านสนามชัย  ตำบลเหล่าหลวง  อำเภอเกษตรวิสัย  จังหวัดร้อยเอ็ด  รูปแบบการศึกษาเป็นการศึกษาแบบกึ่งทดลอง (Quasi-Experimental Research)  กลุ่มตัวอย่างเป็นกลุ่มเสี่ยงโรคเบาหวาน จำนวน 80 คน ซึ่งได้มาจากการเลือกแบบเฉพาะเจาะจง (Purposive Sampling)    แบ่งเป็นกลุ่มทดลองและกลุ่มเปรียบเทียบ กลุ่มละ  40  คน 

                ผลการวิจัยพบว่า  ภายหลังการทดลอง  กลุ่มทดลองมีค่าคะแนนเฉลี่ยการรับรู้และการปฏิบัติตัวเพื่อการป้องกันโรคเบาหวานมากกว่าก่อนการทดลองและมากกว่ากลุ่มเปรียบเทียบอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ  (p = 0.001)  และค่าระดับน้ำตาลในเลือดพบว่าภายหลังการทดลองกลุ่มทดลองมีค่าระดับน้ำตาลลดลง <100  mg./dl.  (=92.20)  

              โดยสรุป  โปรแกรมการเรียนรู้แบบมีส่วนร่วม โดยเฉพาะการสร้างให้แกนนำในชุมชนมีบทบาทในการทำกิจกรรม ส่งผลให้กลุ่มเสี่ยงเกิดการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมการป้องกันโรคเบาหวานในด้านการรับรู้และการปฏิบัติตัวที่ถูกต้อง ดังนั้นหน่วยงานที่เกี่ยวข้องจึงควรนำไปประยุกต์ใช้ในการสร้างเสริมสุขภาพกลุ่มเสี่ยงโรคอื่นๆ ต่อไป

References

สำนักนโยบายและยุทธศาสตร์ กระทรวงสาธารณสุข. รายงานสถานการณ์โรคเบาหวาน. กรุงเทพฯ : ม.ป.พ. ,2546.

วิชัย เอกพลากร. รายงานการสำรวจสุขภาพประชาชนไทยโดยการตรวจร่างกายครั้งที่ 4 พ.ศ.2551 – 2552. : เดอะ กราฟิโก ซิสเต็มส์ จำกัด . นนทบุรี, 2553.

สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดร้อยเอ็ด. สถานการณ์โรคเรื้อรังจังหวัดร้อยเอ็ด. ศูนย์ระบาดวิทยา. 29 ธันวาคม 2554.

โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านสนามชัย. ทะเบียนผู้ป่วยเบาหวานโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านสนามชัย ตำบลเหล่าหลวง อำเภอเกษตรวิสัย จังหวัดร้อยเอ็ด, 2555.

กระทรวงสาธารณสุข. ความรู้เรื่องโรคเบาหวาน. พิมพ์ครั้งที่ 4. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก, 2538.

โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านสนามชัย. ทะเบียนคัดกรองกลุ่มเสี่ยงโรคเรื้อรังรพ.สต.บ้านสนามชัย ตำบลเหล่าหลวง อำเภอเกษตรวิสัย จังหวัดร้อยเอ็ด, 2555.

ชูชัย ศุภวงศ์และคณะ คู่มือการให้บริการของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล พิมพ์ครั้งที่ 2 กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก, 2552.

เกษร กิ่งโพธิ์. ผลของการให้คำแนะนำแบบมีส่วนร่วมต่อความเชื่อด้านสุขภาพและพฤติกรรมการป้องกันโรคเบาหวานในประชากรกลุ่มเสี่ยง ตำบลบ้านเหลื่อม อำเภอบ้านเหลื่อม จังหวัดนครราชสีมา. วิทยานิพนธ์ ส.ม. มหาสารคาม, 2548.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2021-07-19