อุบัติการณ์การเกิดภาวะเม็ดเลือดขาวต่ำจากการใช้ยาโคลซาปีนในผู้ป่วยจิตเภท โรงพยาบาลร้อยเอ็ด

บทคัดย่อ

การศึกษาการใช้ยา Clozapine ซึ่งเป็นยารักษาโรคจิตที่ใช้ได้ผลดีในการรักษาผู้ป่วยจิตเภทที่มีอยู่ประมาณร้อยละ 30-60 ที่ดื้อต่อการรักษาด้วยยารักษาโรคจิตกลุ่มพื้นฐาน ผลข้างเคียงที่สำคัญจากยานี้คือ ภาวะ agranulocytosis ซึ่งอาจทำให้ผู้ป่วยเสียชีวิตจากการติดเชื้อได้ อีกทั้งยังไม่มีข้อมูลที่แสดงถึงอุบัติการณ์ของการเกิดภาวะเม็ดเลือดขาวต่ำจากการใช้ยาโคลซาปีนในโรงพยาบาลร้อยเอ็ด จึงมีวัตถุประสงค์ที่จะศึกษาอุบัติการณ์ภาวะเม็ดเลือดขาวต่ำจากการใช้ยาโคลซาปีนโดยการทบทวนเก็บข้อมูลย้อนหลังจากเวชระเบียนที่แผนกผู้ป่วยในโรงพยาบาลร้อยเอ็ด ที่ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นผู้ป่วยจิตเภท ที่ได้รับยาโคลซาปีน ในช่วงระหว่างวันที่ 1 มิถุนายน 2551 ถึง 31 พฤษภาคม 2552 โดยเก็บรวบรวมข้อมูลทางด้านสังคมประชากร ปัจจัยที่เกี่ยวข้อง บันทึกการตรวจเลือดดูจำนวนเม็ดเลือดขาว อุบัติการณ์และความหนาแน่นของอุบัติการณ์ในการเกิดภาวะเม็ดเลือดขาวต่ำจากการใช้ยาโคลซาปีนผลการศึกษา พบว่ามีจำนวนผู้ป่วย 58 รายที่ศึกษาและพบมีเพียง 1 รายที่เกิดภาวะ leukopenia และ neutropenia ซึ่งอุบัติการณ์ที่เกิดขึ้นเท่ากับร้อยละ 1.72 และความหนาแน่นของอุบัติการณ์การเกิดภาวะclozapine-induced leukopenia/neutropenia  คือ 0.04/ปี ไม่พบภาวะ agranulocytosis ในการศึกษานี้ นอกจากนี้ความถี่ของการเจาะเลือดไม่ได้ทำอย่างสม่ำเสมอเนื่องจากปัญหาการมาติดตามการรักษาของผู้ป่วยเองและการพิจารณาของแพทย์ที่ดูแลผู้ป่วย ปัจจัยด้านเพศ อายุ อาชีพ สถานภาพ การศึกษา การใช้ยาอื่นร่วมนอกจากยาโคลซาปีนไม่ได้มีความสัมพันธ์กับการเกิดภาวะเม็ดเลือดขาวต่ำจากการใช้ยาอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ผลการศึกษาครั้งนี้แสดงให้เห็นว่าอุบัติการณ์การเกิดภาวะเม็ดเลือดขาวต่ำของผู้ป่วยจิตเภทที่ได้รับยาโคลซาปีนอยู่ในอัตราที่พบได้ แม้ไม่พบภาวะ agranulocytosis แต่จำเป็นต้องศึกษาต่อไปเพื่อให้ได้ข้อมูลมากพอที่จะหาความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับภาวะเม็ดเลือดขาวต่ำ ซึ่งสามารถกระทำได้โดยการบันทึกข้อมูลต่างๆของผู้ได้รับยาโคลซาปีนอย่างครบถ้วนและถ้าผู้ใช้ยานี้ได้รับการตรวจเลือดตามข้อกำหนดความปลอดภัยการใช้ยา อาจจะช่วยลดอุบัติการณ์นี้ได้