ความสัมพันธ์ของความเครียดและภาวะซึมเศร้าต่อการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ของศูนย์สุขภาพชุมชนเมืองสามัคคี จังหวัดมหาสารคาม

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์ : เพื่อหาความสัมพันธ์ระหว่างความเครียดและภาวะซึมเศร้าต่อการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2

วิธีการศึกษา : การศึกษานี้เป็นการศึกษาเชิงวิเคราะห์ภาคตัดขวาง โดยเก็บตัวอย่างผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ที่มารับบริการที่ศูนย์สุขภาพชุมชนเมืองสามัคคี ระหว่างเดือนเมษายน – กรกฎาคม 2564 จำนวน 280 คน โดยใช้แบบสอบถามซึ่งประกอบไปด้วย 4 ส่วน ได้แก่ แบบสอบถามข้อมูลทั่วไป แบบสอบถามเกี่ยวกับพฤติกรรมการดูแลสุขภาพ แบบวัดความเครียดของกรมสุขภาพจิต (5-ST) และ แบบประเมินภาวะซึมเศร้าของกรมสุขภาพจิต (2Q9Q) วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติวิเคราะห์ถดถอยพหุโลจิสติก (Multiple logistic regression) โดยกําหนดระดับนัยสําคัญทางสถิติไว้ที่น้อยกว่า 0.05 (p < 0.05)

ผลการศึกษา : กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง ร้อยละ 59.6 มีอายุเฉลี่ย 60 ปี มีพฤติกรรมการดูแลสุขภาพอยู่ในระดับปานกลาง กลุ่มตัวอย่างร้อยละ 68.9 มีระดับน้ำตาลในเลือดสูง(HbA1C≥7 mg%) มีความเครียดระดับน้อย ร้อยละ 70.9 ส่วนใหญ่ไม่มีภาวะซึมเศร้าร้อยละ 88.9 พบภาวะซึมเศร้าระดับน้อย ร้อยละ 11.6 จากการวิเคราะห์ความสัมพันธ์ พบว่า กลุ่มตัวอย่างที่มีภาวะซึมเศร้ามีโอกาสเสี่ยงที่จะควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดไม่ได้ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (OR = 0.404, 95%CI = 0.188-0.870, p-value = 0.022) ส่วนความเครียดไม่พบความสัมพันธ์ต่อระดับน้ำตาลในเลือด (p-value = 0.648)

สรุปผลการศึกษา : ภาวะซึมเศร้ามีความสัมพันธ์กับระดับน้ำตาลสะสมในเลือดอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ส่วนความเครียดไม่พบความสัมพันธ์กับระดับน้ำตาลสะสมในเลือด แต่อย่างไรก็ตามควรให้ความสำคัญในการคัดกรองความเครียดและภาวะซึมเศร้าในผู้ป่วยเบาหวานทุกราย เพื่อป้องกันภาวะรุนแรงของโรคซึมเศร้า