การระบาดของโรคพิษเมทานอลจากยาดองเถื่อนใน 3 ชุมชน จังหวัดชลบุรี ประเทศไทย
คำสำคัญ:
การระบาด, เมทานอล, ชลบุรี, ยาดองบทคัดย่อ
วัตถุประสงค์ : วันที่ 20 ตุลาคม 2562 กองระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค ได้รับรายงานว่าพบผู้ป่วยด้วยอาการแน่นหน้าอก อาเจียนเป็นเลือดหลังดื่มยาดอง มาโรงพยาบาลชลบุรี จำนวน 14 ราย เสียชีวิต 1 ราย ทีมสอบสวนโรคได้ดำเนินการสอบสวนในวันที่ 21-22 ตุลาคม 2562 เพื่อยืนยันการวินิจฉัยและการระบาดของโรค ศึกษาระบาดวิทยาของการเกิดโรค ค้นหาปัจจัยเสี่ยงของการเกิดความรุนแรงของโรค และให้คำแนะนำมาตรการในการควบคุมป้องกันโรค
รูปแบบและวิธีวิจัย : ศึกษาเชิงพรรณนาโดยทบทวนเวชระเบียน ตรวจหาสารพิษในยาดองที่เกี่ยวข้อง ศึกษาเชิงวิเคราะห์เพื่อระบุปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับความรุนแรงของผู้ป่วย ตรวจสอบแหล่งผลิตยาดอง และกระบวนการผลิต
ผลการศึกษา : จากผู้ดื่มยาดอง 25 ราย ใน 3 ชุมชน พบผู้ที่มีอาการ 22 ราย (ร้อยละ 88.0) เสียชีวิต 5 ราย ผู้ป่วยร้อยละ 50.0 เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาล จำเป็นต้องฟอกเลือด ร้อยละ 31.8 มัธยฐานอายุเท่ากับ 42 ปี (IQR=16.3) มัธยฐานระยะเวลาแฝง (latent period) เท่ากับ 17 ชั่วโมง อาการที่พบมากที่สุด คือ สับสน (ร้อยละ 40.9) รองลงมา คือ คลื่นไส้/อาเจียน (ร้อยละ 36.4) และการมองเห็นผิดปกติ (ร้อยละ 18.2) ผู้ป่วยส่วนใหญ่ตรวจเลือดพบ High anion gap ระดับเมทานอลในตัวอย่างยาดองมีค่าสูงเกินมาตรฐาน (36.2 g/dl) การดื่มสุราในปริมาณสูงมีความสัมพันธ์อย่างมีนัยสำคัญกับความรุนแรงของผู้ป่วย (Coefficient 833.4, 95%CI 207.9-1459.0) ในด้านกระบวนการผลิตผู้ขายผสมยาดองขึ้นเองแล้วเดินหาบเร่ขายตามแต่ละบ้าน อย่างไรก็ตามทีมสอบสวนโรคไม่สามารถระบุส่วนประกอบของยาดองโดยละเอียดได้เนื่องจากผู้ผลิตหลบหนี
สรุปผลการศึกษา : พบผู้ป่วยจากการดื่มยาดองปนเปื้อนเมทานอล โดยอัตราการตายของผู้ป่วยอยู่ในเกณฑ์เฉลี่ยใกล้เคียงกับเหตุการณ์อื่น ๆ และยังพบความบกพร่องทางสายตาถาวร ปริมาณการดื่มยาดองส่งผลต่อความรุนแรงของอาการอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ มาตรการที่ดำเนินการในพื้นที่ ได้แก่ แนะนำให้ให้ความรู้ด้านสุขภาพเกี่ยวกับพิษของเมทานอลและเสริมสร้างการบังคับใช้กฎหมายเกี่ยวกับการขายสุราเถื่อน
References
Yadong. Thai herbs, why not make it legal? [Internet]. OKNATIONBLOG. [cited 2019 Dec 10]. Available from: http://oknation.nationtv.tv/blog/yadong/2012/07/26/entry-2
Alcoholic Beverage Control Act B.E. 2551 (A.D. 2008) [Internet]. [cited 2019 Dec 10]. Available from: https://ddc.moph.go.th/uploads/files/14020220209072300.pdf
Jaruwan Viriyahirunpiboon. Illegal liqour [Internet]. Poison center. 1994 [cited 2019 Dec 10]. Available from: http://webdb.dmsc.moph.go.th/ifc_toxic/a_tx_1_001c.asp?info_id=151
PubChem. METHANOL | CH4OH [Internet]. National Center for Biotechnology Information. 2004 [cited 2019 Dec 10]. Available from: https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/methanol#section=Top
Michael Peterson. Small Animal Toxicology. 3rd ed. OR, USA: ELSEVIER; 2012. 928 p.
Moon CS. Estimations of the lethal and exposure doses for representative methanol symptoms in humans. Vol. 29, Annals of Occupational and Environmental Medicine. BioMed Central Ltd.; 2017.
Kasper DL. Harrison’s Principles of Internal Medicine. 20th ed. 2018.
Formic Acid, Serum - Asante Lab Test Catalog [Internet]. [cited 2019 Dec 14]. Available from: https://asantelab.testcatalog.org/show/FORAC
Google Maps [Internet]. [cited 2019 Dec 14]. Available from: https://www.google.co.th/maps/@18.3170581,99.3986862,17z?hl=th
History [Internet]. [cited 2019 Dec 14]. Available from: http://www.chonburimots.go.th/en/about-us/chonburi-info/history/83-english/chonburi-info.html
Naraqi S, Dethlefs RF, Slobodniuk RA, Sairere JS. An Outbreak of Acute Methyl Alcohol Intoxication. Aust N Z J Med. 1979;9(1):65–8.
Becker C. Medical Staf Conference Refer to: Becker CE: Acute methanol poisoning-’The blind drunk’-Medical Staff Acute Methanol Poisoning “The Blind Drunk.” Vol. 135, West J Med. 1981.
Hovda KE, Hunderi OH, Tafjord AB, Dunlop O, Rudberg N, Jacobsen D. Methanol outbreak in Norway 2002-2004: Epidemiology, clinical features and prognostic signs. J Intern Med. 2005 Aug;258(2):181–90.
Adil Zainal Abidin M, Zawani Jalaluddin N, Abd Halim H, Rao G, Nasir Habib M, Suli Z. Methanol outbreak in the district of Hulu Langat, 2018.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2024 วารสารโรงพยาบาลมหาสารคาม
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
วารสารนี้เป็นลิขสิทธิ์ของโรงพยาบาลมหาสารคาม
