ปัจจัยเสี่ยงของการเกิดภาวะขาดออกซิเจนในทารกแรกเกิด ในโรงพยาบาลฝาง

ผู้แต่ง

  • บดินทร์ จักรแก้ว

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์ :  เพื่อศึกษาปัจจัยเสี่ยงต่อภาวะขาดออกซิเจนของทารกแรกเกิด และหาสมการทำนาย โอกาสการเกิดภาวะขาดออกซิเจนในทารกแรกเกิด

วิธีการศึกษา : เป็นการวิจัยเชิงวิเคราะห์แบบย้อนหลัง (Retrospective Case Control Study)เก็บข้อมูลจากแบบบันทึกรายละเอียดการฝากครรภ์ในเวชระเบียนและสมุดบันทึกการคลอดของสตรีจำนวน 450 คนโดยใช้การสุ่มแบบ consecutive selection ตามลำดับเวลาที่คลอดในช่วงวันที่ 1 มกราคม 2555 ถึง 31 ธันวาคม 2556 จำนวน 405 คนแบ่งเป็น 2 กลุ่มคือ กลุ่มศึกษา (APGAR ≤ 7) 135 ราย และกลุ่มควบคุม (APGAR > 7) 270 ราย

ผลการศึกษา : พบปัจจัยเสี่ยงกับการเกิดภาวะขาดออกซิเจนในทารกแรกเกิดได้แก่ ภาวะความดันโลหิตสูงขณะตั้งครรภ์ การใช้เครื่องมือช่วยคลอด การคลอดด้วยวิธีผ่าตัดคลอดทางหน้าท้อง ภาวะส่วนนำเป็นก้น ภาวะขี้เทาในน้ำคร่ำ มารดาจบการศึกษาระดับประถมศึกษา ทารกมีน้ำหนักน้อยกว่า 2,500 กรัม   มารดามีภาวะติดเชื้อในน้ำคร่ำ ทารกคลอดก่อน 37 สัปดาห์ การส่งต่อรักษาจากโรงพยาบาลอื่น

ผลการวิเคราะห์หาตัวแปรที่มีความสัมพันธ์ สามารถจำแนกภาวะแทรกซ้อนที่จอประสาทตาได้สมการที่เหมาะสม คือ Logit (ภาวะขาดออกซิเจนในทารกแรกเกิด) = -6.92+2.72(ภาวะความดันโลหิตสูงขณะตั้งครรภ์) +1.41 (ใช้เครื่องมือช่วยคลอด(V/E,F/E) + 1.98 (การคลอดด้วยวิธีผ่าตัดคลอดทางหน้าท้อง) + 1.45 (ภาวะส่วนนำเป็นก้น) + 1.23 (ภาวะส่วนนำเป็นก้น) + 1.76 (มารดาจบการศึกษาระดับประถมศึกษา) +0.92 (ทารกมีน้ำหนักน้อยกว่า 2,500 กรัม) + 0.56 (มารดามีภาวะติดเชื้อในน้ำคร่ำ) + 1.12 (ทารกคลอดก่อน 37 สัปดาห์) + 0.25 (การส่งต่อรักษาจากโรงพยาบาลอื่น)

 สรุป : จากผลการศึกษา พบปัจจัยเสี่ยงที่สัมพันธ์กับภาวะขาดออกซิเจนในทารกแรกเกิด ส่วนใหญ่เป็นปัจจัยที่สามารถป้องกันได้ ดังนั้น การวินิจฉัยที่ถูกต้องรวดเร็ว และให้การดูแลรักษาที่เหมาะสมสามารถลดภาวะการขาดออกซิเจนในทารกแรกเกิดได้

เอกสารอ้างอิง

เกรียงศักดิ์ จีระแพทย์. Perinatal Asphyxia. การดูแลระบบทางเดินหายใจในทารกแรกเกิด.กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์เรือนแก้ว, 2536: 1-22.

สุนทร ฮ้อเผ่าพันธุ์. Defining the scope of perinatal asphyxia. Neonatology 2007. กรุงเทพฯ: ธนาเพรส จำกัด; 2550. หน้า 76-97.

กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข. ข้อมูลอนามัยแม่และเด็กประเทศไทย 2552. กรุงเทพฯ: กระทรวงสาธารณสุข; 2552.

ชญาศักดิ์ พิศวง และ ปริศนา พานิชกุล .ปัจจัยเสี่ยงที่สัมพันธ์กับภาวะขาดออกซิเจนของทารกแรกเกิด ในโรงพยาบาลพระมงกุฎเกล้า.เวชสารแพทย์ทหารบก ปีที่ 64 ฉบับที่ 3 กรกฎาคม-กันยายน 2554

สุธิต คุณประดิษฐ์. ปัจจัยเสี่ยงต่อภาวะขาดออกซิเจนในทารกแรกเกิด โรงพยาบาลลำพูน.วารสารแพทย์เขต 8 2546 ; 11: 131-43.

Chandra S, Romji S, Thirupurum S. Perinatal asphyxia : multivariate analysis of risk factor in hospital births. Indian Pediatr 1997 ; 34: 206-12.

Praditsathawong S, Nimitsurachat S. Risk factors associated with low Apgar scores of newborn at one minute. Thai J Obstet Gynecol 2000 ; 12: 277-82.

สุพรรณี ประดิษฐสัตวงศ์ และสุกัลยา นิมิตสุรฉัตร. Risk factors associated with low Apgar scores of newborn at one minute. วารสารสูตินรีเวชแห่งประเทศไทย 2543 ;12:277-82.

นวรัตน์ วนาพันธพรกุล. ปัจจัยเสี่ยงต่อการคลอดทารกที่มีค่าคะแนนแอปการ์ที่ 1 นาที น้อยกว่าหรือเท่ากับ 7. วารสารวิชาการสาธารณสุข 2547;13:567-78.

ชาญ พานิชวัฒนะ, สุจินต์ ธรรมดี, เต็มดวง เข้มแข็ง, ประภาภรณ์ เลี้ยงเชื้อ. ปัจจัยที่ส่งผลต่อภาวะขาดออกซิเจนของทารกแรกคลอด ในโรงพยาบาลอุตรดิตถ์. วารสารแพทย์เขต 8 2543 ; 2-3 : 53-66.

อรสา รัชตพันธนากร และคณะ.Factors associated with birth asphyxia ในโรงพยาบาลปัตตานี สงขลานครินทร์เวชสาร ปีที่ 23 ฉบับที่ 1 ม.ค.-ก.พ. 2548

รุ่งเรือง รัศมีทอง การผ่าตัดคลอดทางหน้าท้องและผลต่อภาวะการขาดออกซิเจนขณะคลอดของทารกในโรงพยาบาลยโสธร; ยโสธรเวชสาร 2544;3:126-131.

Chen Z, He R, Peng Q, Guo K. Prenatal risk factors for neonatal asphyxia: how risk for each? Zhongguo Dang Dai Er Ke Aa Zhi. 2009;11:161-5.

ณัฐพร วงศ์สังข์. การศึกษาภาวะขาดออกซิเจนของทารกแรกเกิดในโรงพยาบาลสมุทรปราการ.วารสารกรมการแพทย์. 2543; 25(2):78-86.

อรรถพล เกิดอรุณศรี. ความชุกและปัจจัยที่สัมพันธ์กับการเกิดภาวการณ์ขาดออกซิเจนในทารกแรกเกิด ในโรงพยาบาลราชพิพัฒน์. วชิรเวชสาร 2547 ;48:79-86.

Hannah ME, Hannah WJ, Hewson SA. Planned caesarean section versus planned vaginal birth for breech presentation at term: a randomised multicentre trial. Term Breech Trial Collaborative Group. Lancet 2000;356(9239):1375-83.

Gifford DS, Morton SC, Fiske M, Kahn K. A meta-analysis of infant outcomes after breech delivery. Obstet Gynecol 1995;85:1047-54.

Su M, McLeod L, Ross S et al. Factors associated with adverse perinatal outcome in the Term Breech Trial. Am J Obstet Gynecol 2003;189:740-5.

Anne L, Luke C, James M. Risk Factors for Neonatal Mortality Due to Birth Asphyxia in Southern Nepal: A Prospective Community-Based Cohort Study. American Academy of Pediatric 2008;121:1381-90.

ธีระพันธ์ ทวีธรรมสถิตย์. ปัจจัยเสี่ยงของการคลอดทารกคะแนนแอปการ์ที่ 1 นาที น้อยกว่าหรือเท่ากับ 7 ในโรงพยาบาลมุกดาหาร. สรรพสิทธิเวชสาร. 2547;25:273-82.

ศราวุฒิ ตั้งศรีสกุล. ปัจจัยเสียงของการคลอดทารกคะแนนแอบการ์ที่ 1 นาที เท่ากับ 7 หรือน้อยกว่า ในโรงพยาบาลเจ้าพระยายมราช จังหวัดสุพรรณบุรี.วารสารกรมการแพทย์ 2544 ; 26: 458-65.

ปทุมมา กังวานตระกูล, เมธา ทรงธรรมรัตน์, ศรีสุดา ไทยเลิศ. ทารกขาดออกซิเจนแรกคลอดใน โรงพยาบาลอุดรธานี. วารสารแพทย์เครือข่าย 6/2 2540 ; 7: 451-61.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-02-28

รูปแบบการอ้างอิง

จักรแก้ว บ. (2025). ปัจจัยเสี่ยงของการเกิดภาวะขาดออกซิเจนในทารกแรกเกิด ในโรงพยาบาลฝาง . วารสารโรงพยาบาลมหาสารคาม, 11(2), 20–27. สืบค้น จาก https://he02.tci-thaijo.org/index.php/MKHJ/article/view/273939

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย