ค่าใช้จ่ายยาต้านจุลชีพและผลการใช้นโยบายจำกัดการใช้ยาต้านจุลชีพ

บทคัดย่อ

การใช้ยาต้านจุลชีพไม่เหมาะสมก่อให้เกิดเชื้อดื้อยาหรือโรครุนแรงมากขึ้น ส่งผลต่อค่าใช้จ่ายด้านยาสูงขึ้น โรงพยาบาลจึงมีนโยบายการจำกัดและควบคุมการใช้ยาเพื่อให้มีการใช้ยาสมเหตุสมผล การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาค่าใช้จ่ายยาต้านจุลชีพ และประเมินผลการใช้นโยบายจำกัดการใช้ยาต้านจุลชีพ โรงพยาบาลมหาสารคาม ศึกษาข้อมูลเชิงพรรณนาแบบย้อนหลัง เก็บข้อมูลปีงบประมาณ 2554  – 2556 จากระบบสารสนเทศออนไลน์ ผลการศึกษาพบว่าในปีงบประมาณ 2554  – 2556  มูลค่าการใช้ยาต้านจุลชีพเป็น 50.68  ล้านบาท 65.18 ล้านบาท และ 55.35 ล้านบาท ตามลำดับ ในปีงบประมาณ 2555 มูลค่าการใช้ยาเพิ่มขึ้นร้อยละ 28.61 แต่ในปีงบประมาณ 2556 มูลค่าการใช้ยานี้ลดลงร้อยละ 15.08 จากปีงบประมาณ 2555 กลุ่มยา Cephalosporins, Cephamycins and other beta-lactams มีมูลค่าใช้สูงสุดตลอดสามปีเป็น 28.76 ล้านบาท (ร้อยละ 56.76) , 33.59 ล้านบาท (ร้อยละ 51.53 ) และ 28.12 ล้านบาท (ร้อยละ 50.80 ) มูลค่าการใช้ยากลุ่มนี้เพิ่มขึ้นในปีงบประมาณ 2555  ร้อยละ 16.77 แต่ลดลงในปีงบประมาณ 2556 ร้อยละ 16.29 ยาที่มีมูลค่าการใช้ยาสูงในกลุ่มนี้คือ Imipenem 0.5 g, cilastatin 0.5 g injection และ Sulbactam 0.5 g, cefoperazone  1g injection  ผู้ป่วยในมีมูลค่าการใช้ยาต้านจุลชีพแต่ละปี ร้อยละ 92.40 , 94.30 และ  93.30 ของมูลค่ายาต้านจุลชีพทั้งหมด  ผลการประเมินการใช้นโยบายจำกัดการใช้ยาในปีงบประมาณ 2556 มียาจำนวน 19 รายการที่นำมาควบคุมการใช้ยา พบ 4 รายการที่มีปริมาณการใช้เพิ่มขึ้น มูลค่าใช้ยาเพิ่มขึ้นร้อยละ 16.86  มียาจำนวน 11 รายการมีปริมาณการใช้ลดลง มูลค่าใช้ยาลดลงร้อยละ 34.82 ( 10,176,075.24 บาท ) ยาจำนวน 3 รายการมี ปริมาณการใช้เพิ่มขึ้นแต่มูลค่าใช้ยาลดลงร้อยละ 18.58 มียารายการเดียวที่มีปริมาณการใช้ลดลงแต่มูลค่าใช้ยาเพิ่มขึ้น การเปลี่ยนจากยาต้นแบบเป็นยาสามัญจำนวนสามรายการสามารถลดค่าใช้จ่ายได้ 6,586,482.40 บาท คิดเป็นร้อยละ 11.90 ของมูลค่ายาต้านจุลชีพในปีงบประมาณ 2556 โดยสรุปการนำนโยบายจำกัดการใช้ยาไปสู่การปฏิบัติที่ชัดเจน มีการทบทวนการสั่งใช้ยาและกำกับติดตามผลอย่างสม่ำเสมอสามารถลดปริมาณการใช้ยาและค่าใช้จ่ายยาต้านจุลชีพ