การเปรียบเทียบสภาพแวดล้อมในการทำงานและปัญหาสุขภาพของคนงานทออวนในระบบและนอกระบบ อำเภอหนองเรือ จังหวัดขอนแก่น

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบสภาพแวดล้อมในการทำงานและปัญหาสุขภาพของคนงานทออวนในระบบและนอกระบบ เขตพื้นที่อำเภอหนองเรือ  จังหวัดขอนแก่น โดยการสัมภาษณ์กลุ่มตัวอย่าง คือ กลุ่มคนงานทออวนในระบบและนอกระบบที่ทำงานทออวนในขั้นตอนการกรออีแปะเป็นระยะเวลา 1 ปีขึ้นไป จำนวน 134 คน ใช้แบบสำรวจสภาพแวดล้อมในการทำงานและตรวจวัดระดับเสียงดังและความเข้มแสงสว่าง ในโรงงาน 24 จุด และในครัวเรือน 59 ครัวเรือน วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และสถิติเชิงอนุมานสำหรับวิเคราะห์หาความสัมพันธ์คราวละหลายปัจจัยด้วยสถิติทดสอบ Multiple logistic regression นำเสนอค่าความสัมพันธ์ด้วย Odd ratio ช่วงเชื่อมั่น 95%

ผลการศึกษากลุ่มตัวอย่างคนงานทออวนในระบบ 54 คน และคนงานทออวนนอกระบบ 80 คน พบว่า คนงานทออวนในระบบทำงานวันละ 12 ชั่วโมง คนงานทออวนนอกระบบส่วนใหญ่ทำงานวันละ 9-12 ชั่วโมงและสูงสุด 15 ชั่วโมงต่อวัน การตรวจวัดสิ่งแวดล้อมในการทำงานของคนงานทออวนในระบบ พบว่า ความเข้มแสงสว่างอยู่ระหว่าง 340-1,600 lux (มาตรฐาน ≥ 300 lux) ระดับเสียงดังอยู่ระหว่าง76.2-83.6 dBA (TWA 12 hrs. ≤ 87dBA) ความเข้มแสงสว่างในการทำงานของคนงานทออวนนอกระบบต่ำกว่ามาตรฐานร้อยละ 35.60 สาเหตุมาจากเครื่องจักรไม่ได้ติดตั้งหลอดไฟและไม่มีการเปิดหลอดไฟขณะทำงาน ระดับเสียงดังอยู่ระหว่าง 60.9-74.8 dBA ปัญหาสุขภาพคนงานทออวนในรอบ 1ปี ที่ผ่านมา อาการเจ็บป่วยที่พบมากที่สุดคืออาการปวดข้อมือทั้ง 2 กลุ่ม การบาดเจ็บจากการทำงานที่พบมากที่สุดของคนงานทออวนในระบบคือบาดแผลจากการใช้กรรไกร ร้อยละ 42.59 คนงานทออวนนอกระบบคือการหกล้มจากสิ่งกีดขวางร้อยละ 57.25 การเปรียบเทียบปัญหาสุขภาพคนงานทออวน 2 กลุ่มตามค่าเฉลี่ยความถี่ของอาการเจ็บป่วย พบว่าอาการหูอื้อและอาการปวดกล้ามเนื้อขาแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ0.05 ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับปัญหาสุขภาพของคนงานทออวนในระบบ คือระยะเวลาทำงาน 5 ปี ขึ้นไป เสี่ยงต่อการเจ็บป่วยจากการทำงานเป็น 2.89 เท่าของคนที่ทำงานน้อยกว่า5ปี (95%CI = 1.87-3.89)  ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับปัญหาสุขภาพของคนงานทออวนนอกระบบ คือ จุดปฏิบัติงานที่ระดับความเข้มของแสงสว่างต่ำกว่ามาตรฐานเสี่ยงต่อการเกิดอาการตาพร่ามัวเป็น 1.69 เท่าของจุดที่แสงสว่างตามมาตรฐาน (95%CI = 0.40-2.49) คนงานทออวนนอกระบบที่ไม่เคยทำงานทออวนในโรงงาน มีโอกาสเกิดอุบัติเหตุจากการทำงานเป็น 2.42 เท่าของคนงานที่เคยทำงานทออวนในโรงงาน (95%CI = 1.62-4.92) และจุดปฏิบัติงานที่จัดไม่เป็นระเบียบ มีโอกาสเกิดอุบัติเหตุจากการทำงานเป็น 1.98 เท่าของจุดปฏิบัติงานที่จัดเป็นระเบียบ (95%CI = 1.39-3.92) ที่ระดับนัยสำคัญทางสถิติ 0.05