ปัจจัยเสี่ยงต่อการเสียชีวิตของทารกที่มีภาวะสูดสำลักขี้เทาเข้าปอด ในโรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศร

ผู้แต่ง

  • ไชยาวุฒิ สิทธินันท์

คำสำคัญ:

ปัจจัยเสี่ยงต่อการเสียชีวิตของทารก, ภาวะสูดสำลักขี้เทาเข้าปอด

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้เป็นการศึกษาแบบ prospective study  ในผู้ป่วยที่มีภาวะ MSAF (meconium stained amniotic fluid) ตั้งแต่ 1 มกราคม 2553  ถึง 31 ธันวาคม 2555 จำนวน 365 ราย จากการคลอดทั้งหมด 9,399 ราย คิดเป็น ร้อยละ 3.9. เกิดภาวะ MAS (meconium aspiration syndrome) 79  ราย คิดเป็น ร้อยละ 21.6 ของผู้ป่วย MSAF.  มีผู้ป่วยเสียชีวิต 7 ราย  คิดเป็นอัตราตาย ร้อยละ 8.9. ภาวะแทรกซ้อนที่เกิดขึ้นได้แก่ pneumouia ร้อยละ 51.9, Sepsis   ร้อยละ 29.1, PPHN ร้อยละ 11.4, pneumothorax  ร้อยละ 5.1, Convulsion ร้อยละ 2.5,  ปัจจัยเสี่ยงที่มีผลต่อการเสียชีวิตของทารกที่มีภาวะสูดสำลักขี้เทาอย่างมีนัยสำคัญ ได้แก่ ทารกที่มี Apgar score ที่ 1 และ 5 นาที น้อยกว่า 7 คะแนน (P=0.048, P=0.010)ตามลำดับ. ทารกที่ไม่ได้ทำ direct tracheal suction  เมื่อแรกเกิด (P=0.016). ทารกที่ใส่เครื่องช่วยหายใจ (P=0.024), ทารกที่มีภาวะความดันปอดสูง (PPHN) (P=0.008) และภาวะลมรั่วในปอด (pneumothorax) (P=0.001).

สรุป ปัจจัยเสี่ยงที่มีผลต่อการเสียชีวิตของทารกที่มีภาวะสูดสำลักขี้เทา ได้แก่ ทารกที่มีคะแนน Apgar ที่ 1 และ 5 นาที น้อยกว่า 7คะแนน (P=0.048, P=0.010) ตามลำดับ. ทารกไม่ได้ทำ direct tracheal suction เมื่อแรกเกิด (P=0.016). ทารกที่ใส่เครื่องช่วยหายใจ (P=0.024). ทารกที่มีภาวะความดันปอดสูง (PPHN) (P=0.008) และภาวะลมรั่วในปอด (pneumothorax) (P=0.001). การนำผลการศึกษาดังกล่าวมาประยุกต์ใช้ทางคลินิก โดยป้องกันและเฝ้าระวังการเกิดภาวะดังกล่าว จะช่วยลดอุบัติการณ์   การเสียชีวิตในทารกที่มีภาวะสูดสำลักขี้1 เทาลงได้

 

ว.ว.กุมารเวชศาสตร์ กลุ่มงานกุมารเวชกรรม โรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศร

เอกสารอ้างอิง

Groneck P, Speer CP. Meconium aspiration syndrome. IN:Z Geburtshiefe Neonatol 1996; 200(4) : 132-7.

เกรียงศักดิ์ จีระแพทย์. ภาวะสูดสำลักขี้เทาเข้าปอดใน : สาธิต โหตระกิตย์, ประพุทธ ศิริปุณย์, อนันต์ เตชะเวชฐ, บรรณาธิการ. ปัญหาที่พบบ่อยในทารกแรกเกิด: การดูแลรักษา. กรุงเทพมหานคร: บริษัทรวทรรศน์ จำกัด, กันยายน 2533 : 28-37.

ปรียาพันธ์ แสงอรุณ. Meconium aspiration syndrome. การประชุมวิชาการประจำปีชมรมเวชศาสตร์ทารกแรกเกิด : 137-143.

รุ่งฟ้า ตระกูลสัจจาวัตร. กลุ่มอาการสำลักขี้เทาในทารกแรกเกิดโรงพยาบาลภูมิพลอดุลยเดช นอ. แพทยสารทหารอากาศ 2536 ; 39 : 155-64.

Maiya PP, vishwanath D, Hegde S, Srinivas TP, et al. Mechanical ventilation of newborns : experience from a level II NICU. Indian Pediatr 1995 Dec; 32(12) : 1275-80.

Urbaniak KJ, McCowan LM, Townend KM. Risk factors for meconium-aspiration syndrome. Aust NZ J Obstet Hynaecol 1996 Nov; 36(4) : 401-6.

สรัสวดี รังกุพันธุ์, เดชบุญ สถิตศรีวงศ์ และพรรณวจี ถนอมสิงห์. ภาวะสูดสำลักขี้เทาเข้าปอดในโรงพยาบาลมหาราชนครราชสีมา. เวชสารโรงพยาบาลมหาราชนครราชสีมา 2538;19 : 343-352.

Carbonne B, Cudeville C, Sivan H, Cabrol D, Papiernik E. Fetal oxygen saturation measured by pulse oximetry during labour with clear or meconium stained amniotic fluid. Eur J Obstet Hynexol reprod Biol 1997 Mar ; 72 Suppl : S 51-5.

Gupta V, Bhatia BD, Mishra OP. Meconium stained amniotic fluid : antenatal, intrapartum and neonatal attributes. Indian Pediatr 1996 Apr ; 33(4) : 293-7.

มิรา โครานา. กลุ่มอาการสูดสำลักขี้เทา; ปัญหาทารกแรกเกิด. บรรณาธิการ วราภรณ์ แสงทวีสิน, วิบูลย์ กาญจนพัฒนกุล, สุนทร ฮ้อเผ่าพันธ์. สถาบันสุขภาพเด็กแห่งชาติมหาราชินี พิมพ์ครั้งที่ 1 มกราคม 2550. 121-132.

ชลธิศ นาคา. ปัจจัยเสี่ยงกับการเกิดภาวะสูดสำลักขี้เทาในโรงพยาบาลกาฬสินธุ์. วารสารโรงพยาบาลมหาสารคาม ปีที่ 3 ฉบับที่ 4 พฤษภาคม–กรกฎาคม 2550 : 2-8.

Jarmsirisakpong W., Yuthavisuthi P, Punavakul U. Incidence of early onset neounatal sepsis in preterm newborn and characteristic of maternal vaginal pathogen, Prapokklao Hospital. Journal Prapukklao Hospital clinical Medical Education Center 2007; 24 : 241-8.

พญ.อุไรวรรณ โชติเกียรติ. กลุ่มอาการสูดสำลักขี้เทาและภาวะความดันหลอดเลือดปอดสูงในทารก: การพยาบาลเด็กแรกเกิด ปี 2550. บรรณาธิการ. พัชรวาลย์ ตันติเศรษฐ และคณะ กลุ่มงานวิชาการพยาบาล กลุ่มภารกิจบริการวิชาการ. สถาบันสุขภาพเด็กแห่งชาติมหาราชินี กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข.O2-1- O2-10.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-04-17

รูปแบบการอ้างอิง

สิทธินันท์ ไ. . . (2025). ปัจจัยเสี่ยงต่อการเสียชีวิตของทารกที่มีภาวะสูดสำลักขี้เทาเข้าปอด ในโรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศร. วารสารโรงพยาบาลมหาสารคาม, 10(1), 7–14. สืบค้น จาก https://he02.tci-thaijo.org/index.php/MKHJ/article/view/274346

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย