ผลการประยุกต์ใช้ทฤษฎีการเรียนรู้แบบมีส่วนร่วมในการพัฒนาศักยภาพผู้ประกอบการร้านอาหารและแผงลอยจำหน่ายอาหาร ในเขตเทศบาลตำบลบ้านใหม่ไชยพจน์ อำเภอบ้านใหม่ไชยพจน์ จังหวัดบุรีรัมย์

บทคัดย่อ

          การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความรู้ การปฏิบัติตามเกณฑ์มาตรฐานด้านสุขาภิบาลอาหารของผู้ประกอบการร้านอาหารและแผงลอยจำหน่ายอาหาร  และผลการตรวจตามเกณฑ์มาตรฐานด้านสุขาภิบาลอาหาร ของร้านอาหารและแผงลอยจำหน่ายอาหาร ก่อนและหลังการดำเนินงาน โดยใช้กระบวนการเรียนรู้แบบมีส่วนร่วมของผู้ประกอบการร้านอาหารและแผงลอยจำหน่ายอาหาร  คัดเลือกกลุ่มประชากรเป็นกลุ่มตัวอย่าง โดยวิธีแบบเจาะจง คือ    ผู้ประกอบการร้านอาหารและแผงลอยจำหน่ายอาหารทั้งหมดในเขตเทศบาลตำบลบ้านใหม่ไชยพจน์ อำเภอบ้านใหม่ไชยพจน์ จังหวัดบุรีรัมย์ ประกอบด้วย เจ้าของร้านและสัมผัสอาหารทุกคน ร้านอาหารจำนวน  12 ร้าน จำนวน 40 คน และแผงลอยจำหน่ายอาหาร จำนวน 30 แผง จำนวน 42 คน รวมทั้งสิ้น 82 คน เป็นวิจัยแบบกึ่งทดลอง (Quasi Experimental Research) แบบกลุ่มเดียว วัด 2 ครั้ง (One-Group Pre – Post Test Design) เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม การวิเคราะห์ข้อมูลใช้ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานและ Paired t-test

          ผลการวิจัยพบว่า ความรู้และการปฏิบัติด้านสุขาภิบาลอาหารของผู้ประกอบการร้านอาหารและแผงลอยจำหน่ายอาหารโดยภาพรวมอยู่ในระดับดี สูงกว่าก่อนการดำเนินงาน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value < 0.001) เมื่อแบ่งเป็นรายด้าน 5 ด้าน ได้แก่ ด้านสถานที่ปรุงประกอบอาหาร ด้านตัวอาหาร ด้านภาชนะอุปกรณ์ ด้านผู้สัมผัสอาหาร และด้านสัตว์และแมลงนำโรค หลังการดำเนินงานเพิ่มขึ้นสูงกว่าก่อนการดำเนินงาน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value <0.001, <0.001, <0.001, <0.001 และ <0.001 ตามลำดับ) ร้านอาหารผ่านเกณฑ์มาตรฐานสุขาภิบาลอาหาร มากกว่า ร้อยละ 80 หลังการดำเนินงาน (ร้อยละ 91.67) เพิ่มขึ้นสูงกว่าก่อนการดำเนินงาน (ร้อยละ 58.33) การทดสอบการปนเปื้อนของจุลินทรีย์ในอาหาร ภาชนะอุปกรณ์และมือผู้สัมผัสอาหารหลังการดำเนินงาน  มีจำนวนโคลิฟอร์มแบคทีเรียลดลง (ร้อยละ 8.33, 8.33 และ 3.75 ตามลำดับ) แผงลอยจำหน่ายอาหารผ่านเกณฑ์มาตรฐานสุขาภิบาลอาหาร หลังการดำเนินงาน (ร้อยละ 93.33) เพิ่มขึ้นสูงกว่าก่อนการดำเนินงาน (ร้อยละ 58.33) การปนเปื้อนโคลิฟอร์มแบคทีเรียในอาหาร ภาชนะอุปกรณ์และมือผู้สัมผัสอาหาร หลังการดำเนินงานมีจำนวนโคลิฟอร์มแบคทีเรียลดลง (ร้อยละ 9.33, 8.89 และ 5.95 ตามลำดับ)