ปัจจัยที่มีผลต่อความตั้งใจรับสารไอโอดีนในหญิงตั้งครรภ์ที่มาฝากครรภ์ในสถานบริการสาธารณสุข จังหวัดอุดรธานี
คำสำคัญ:
ความตั้งใจ, การได้รับสารไอโอดีน, หญิงตั้งครรภ์บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาอำนาจทำนายของปัจจัยทางจิตวิทยาภายใต้กรอบแนวคิดการปฏิบัติพฤติกรรมตามแผนและส่วนขยายที่มีผลต่อความตั้งใจรับสารไอโอดีนในหญิงตั้งครรภ์ จังหวัดอุดรธานี เป็นการศึกษาภาคตัดขวางเชิงวิเคราะห์ กลุ่มตัวอย่างคือหญิงตั้งครรภ์ที่มาฝากครรภ์ในสถานบริการสาธารณสุข จังหวัดอุดรธานี จำนวน 216 คน เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม ระหว่างเดือนกรกฎาคมถึงเดือนสิงหาคม 2555 คัดเลือกตัวอย่างโดยสุ่มเลือกแบบมีระบบหลายขั้นตอน สถิติที่ใช้ ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ยและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน หาความสัมพันธ์ด้วยสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ของเพียร์สัน และการวิเคราะห์ถดถอยพหุเชิงชั้น
ผลจากการวิเคราะห์ความสัมพันธ์พบว่าปัจจัยพฤติกรรมตามแผนการได้รับสารไอโอดีนที่มีความสัมพันธ์กับความตั้งใจรับสารไอโอดีนในหญิงตั้งครรภ์ ได้แก่ การรับรู้ความสามารถในการกำกับพฤติกรรมตนเอง (r = 0.701, p-value < 0.01) การรับรู้สมรรถนะตนเอง (r = 0.600, p-value < 0.01) แรงสนับสนุนทางสังคม (r = 0.489, p-value < 0.01) ทัศนคติ (r = 0.237, p-value < 0.01) การรับรู้บรรทัดฐานกลุ่ม (r = 0.167, p-value < 0.05) ผลการวิเคราะห์พหุเชิงชั้น พบว่า ปัจจัยพฤติกรรมตามแผนการได้รับสารไอโอดีน สามารถร่วมกันทำนายความมีอิทธิพลต่อความตั้งใจรับสารไอโอดีนของหญิงตั้งครรภ์ ได้ร้อยละ 56.4 (R2=0.572, R2adj = 0.564, p< 0.001) ประกอบด้วย การรับรู้ความสามารถในการกำกับพฤติกรรมตนเองเป็นตัวแปรทำนายที่ดีที่สุด สามารถทำนายความตั้งใจรับสารไอโอดีนได้ร้อยละ 49.1 รองลงมา คือการรับรู้สมรรถนะตนเอง ร้อยละ 5.7 แรงสนับสนุนทางสังคม ร้อยละ 1.5 ทัศนคติ ร้อยละ 0.9 ส่วนตัวแปรซึ่งเป็นปัจจัยอื่นๆ ไม่มีข้อมูลเพียงพอที่จะระบุอำนาจการทำนาย ดังนั้นควรนำตัวแปรทำนายไปพัฒนากิจกรรมส่งเสริมการได้รับสารไอโอดีนในหญิงตั้งครรภ์ให้บรรลุประสิทธิผลต่อไป
เอกสารอ้างอิง
Bleichrodt, N. and M.P. Born. "A Metaanalysis of Research on Iodine and its Relationship to Cognitive Development." In : J.B. Stanbury (Ed) The Damaged Brain of Iodine Deficiency : Neuromotor, Cognitive, Behavioral, and Educative Aspects. New York: Cognizant Communication Corporation, 1994 : 195.
รัชตะ รัชตะนาวิน. อุบัติการณ์ภาวะพร่องธัยรอยด์ฮฮร์โมนของทารกแรกเกิดใน กรุงเทพมหานคร, 2548. ค้นเมื่อ กรกฎาคม 2553. ออนไลน์ จาก URL: http : 203.157.202.2
นิธิ เอียวศรีวงศ์. ไอโอดีนและการปฏิรูป, 2550. ค้นเมื่อ กันยายน 1, 2554, จาก http: www.matichon.co.th.
Berbel and others. Delayed neurobehavioral development in children born to pregnant women with mild hypothyroxinemia during the first month of gestation : the importance of early iodine supplementation. Thyroid. 19(5), 511–519, 2009.
สาธารณสุข, กระทรวง.ไอโอดีน (IODINE).นนทบุรี: กระทรวงสาธารณสุข, 2553. ค้นเมื่อกันยายน 1, 2554, จาก http : www.nutritionthailand.com.
สมจิตร์ จารุรัตนศิริกุลและคณะ.รายงานการวิจัยเรื่องความสัมพันธ์ของพฤติกรรมการบริโภคไอโอดีน ระดับไอโอดีนในปัสสาวะของหญิงตั้งครรภ์ และระดับ TSH ของทารก 3 อำเภอในจังหวัดสงขลา. ภาควิชากุมารเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลา นครินทร์, 2550.
Zimmermann, MB. and Delange F. Iodine supplementation of pregnant women in Europe: a review and recommendations. European Journal of Clinical Nutrition. 58, 979–984, 2004.
กัตติกา ธนะขว้าง. มิติทางสังคมวัฒนธรรมในการใช้สารไอโอดีนเพื่อป้องกันโรคขาดสารไอโอดีนของหญิงตั้งครรภ์ อำเภอปัว จังหวัดน่าน.วิทยานิพนธ์ปริญญาศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการส่งเสริมสุขภาพ บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2544.
Ajzen. I. The theory of planned behaviors. Organizational Behavior and Haman Decision Process. 50, 179-211, 1991.
Fylan, F and others. Evidence-based behavioural change for speeding drivers. Behavioural Research in Road Safety, 2006. (Online). Available URL : http : www.dft.gov.uk.
สัญชัย ปิยะพงษ์กุล และคณะ. ประสิทธิผลกระบวนการเฝ้าระวังป้องกันและควบคุมภาวะขาดสารไอโอดีน. อุดรธานี : สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดอุดรธานี, 2553.
Kelly & Maxwell. Sample Size for Multiple : Obtaining Regression Coefficients That Are Accurate, Not Simply Significant. Psychological Methods. 8, 305-321, 2003.
Hamilton, K. and White, K.M. Extending the Theory of Planned Behavior : The Role of Self and Social Influences in Predicting Adolescent Regular Moderate-to-Vigorous Physical Activity. the School of Psychology and Counselling Queensland University of Technology Brisbane Queensland Australia. Journal of Sport & Exercise Psychology. (30), 56-74, 2008
Ajzen, I. And Fishbein, M.E. Understanding Attitude and Predicting Social Behavior. New Jersey : Prentice Hall, 2002.
กณิษฐ ศรีปานแก้ว.ความสัมพันธ์ระหว่างเจตคติ การคล้อยตามกลุ่มอ้างอิง การรับรู้การควบคุมพฤติกรรมกับความตั้งใจของพยาบาลในการประเมินความเจ็บปวดของผู้ป่วยหลังผ่าตัด.วิทยานิพนธ์ปริญญาพยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการพยาบาลครอบครัว บัณฑิตวิทยาลัย จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2547.
Mckinlay, Couston, and Cowan. Nurses’behavioural intention towerds self-poinsining patients : A theory of reasoned action,comparison of attitudes and subjective norm as predictive variables. Journal of Advance Nursing. 32(2), 55-62, 2003.
วราลี วงศ์ศรีชา และอรสา กงตาล. ผลของการใช้โปรแกรมการส่งเสริมสมรรถนะแห่งตนในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพประชาชนกลุ่มเสี่ยงสูงเพื่อป้องกันโรคเบาหวาน ในเขตพื้นที่โรงพยาบาลนาแก จังหวัดนครพนม. วิทยานิพนธ์ หลักสูตรพยาบาลศาตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการพยาบาลเวชปฏิบัติชุมชน คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 2555 : 759-769.
Melse-Boonstra, A. and Jaiswal, N. Best Practice & Research Clinical Endocrinology & Metabolism; 24 (2010), 29–38. Elsevier Ltd. (Online). Available. journal homepage URL: www.elsevier.com.
Bandura , A. (1997). Self – Efficacy: The exercise of control. New York: W. H. Freeman, 1997.
กรรณิกา บุญสัตย์. การประยุกต์ใช้แรงสนับสนุนทางสังคม ในการพัฒนาพฤติกรรมป้องกันอุบัติเหตุของพนักงานโรงงานทออวน ตำบลสำราญ อำเภอเมือง จังหวัดขอนแก่น. วิทยานิพนธ์ปริญญาสาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาสุขศึกษาและการส่งเสริมสุขภาพ บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 2548 : 109.
ทองออน ศรีสุข. ประสิทธิผลของการประยุกต์ใช้ทฤษฎีความสามารถของตนเองกับแรงสนับสนุนทางสังคม เพื่อส่งเสริมการออกกำลังกายเพื่อสุขภาพของชายวัยทอง อำเภอคลองหาด จังหวัดสระแก้ว. วิทยานิพนธ์ปริญญาสาธารณสุขศาสตร มหาบัณฑิต บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 2551.
Brown, M.A. (1986). “Social support during pregnancy : A Unidimensional or Multidimensional Construct.” Nursing Research 35, (1): 4-9, 1986.
Kaplan, B.H. and others. Social support and health. Medical Care. 15, 47-58 Kerlinger, F.N. (1973) Foundations of behavioral research, New York : Holt Rinehart and Winston, 1977, May : 50-51.
อนิศรา พลยูง. โปรแกรมทันตสุขศึกษาโดยประยุกต์ทฤษฎีพฤติกรรมตามแผนร่วมกับการสนับสนุนทางสังคมติอพฤติกรรมการป้องกันโรคปริทนต์ของผู้ป่วยเบาหวาน อำเภอน้ำพอง จังหวัดขอนแก่น. วิทยานิพนธ์ปริญญาสาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาเอกสุขศึกษาและการส่งเสริมสุขภาพ บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 2552.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารโรงพยาบาลมหาสารคาม

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
วารสารนี้เป็นลิขสิทธิ์ของโรงพยาบาลมหาสารคาม