ความชุกของภาวะหลังการติดเชื้อโควิด-19 ในผู้ป่วยที่มีประวัติ ติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 จากการติดตามที่ระยะ 3 เดือนหลังการติดเชื้อ
คำสำคัญ:
ภาวะหลังติดเชื้อ, โควิดระยะยาว, โควิด-19, ความชุกบทคัดย่อ
การศึกษาภาคตัดขวางครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความชุกและกลุ่มอาการสำคัญของ
ภาวะหลังการติดเชื้อโควิด-19 และปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อภาวะหลังการติดเชื้อโควิด-19 โดยใช้รูปแบบการศึกษาเชิงวิเคราะห์แบบภาคตัดขวาง (Analytical cross-sectional study) กลุ่มตัวอย่างใช้การสุ่มผู้ป่วยตามสัดส่วนจำนวนผู้ป่วยติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 ยืนยันผลด้วย PCR จากฐานข้อมูลจาก 4 รูปแบบ
การกักตัวได้แก่ รพ. สระบุรี รพ. สนาม Hospitel และ HI & CI ในช่วง 1 กรกฏาคม 2020-31 สิงหาคม 2021 เพื่อเก็บข้อมูลภาวะหลังการติดเชื้อโควิด-19 โดยใช้แบบสัมภาษณ์ภาวะหลังการติดเชื้อโควิด-19
ผ่านทางโทรศัพท์ ในช่วงเวลา 16 พฤศจิกายน 2021-22 ธันวาคม และแบบประกอบการสัมภาษณ์ ได้แก่ แบบประเมิน mMRC, Fatigue Severity Score (FFS) ฉบับภาษาไทย (α=0.88) แบบประเมินภาวะเมื่อยล้าภายหลังจากทำกิจกรรม (Post-Exertional Malaise, PEM) (α=0.82) และแบบสอบถามรายอาการ
ผู้ป่วยรายบุคคล
ผลการศึกษา พบผู้ป่วยจำนวน 202 คน มีความชุกภาวะหลังการติดเชื้อโควิด-19 ร้อยละ 64.87 อาการที่บ่อย คือ ผมร่วง (32.53%) ภาวะ PEM (32.02%) อาการหายใจลำบาก (21.59%) อาการเหนื่อยล้า (16.46%) และอาการนอนไม่หลับ (13.77%) เพศหญิงมีความสัมพันธ์ต่อการเกิดภาวะหลังการติดเชื้อ
โควิด-19 (p<0.001) และมีความสัมพันธ์กับการเกิดอาการผมร่วง (p<0.001) ความรุนแรงของอาการ
ขณะติดเชื้อ (p=0.004) และโรคเบาหวาน (p=0.012) มีความสัมพันธ์ต่อการเกิดภาวะหายใจลำบาก
References
Dong E, Du H, Gardner L. An interactive web-based dashboard to track COVID-19 in real time [Internet]. Vol. 20, The Lancet Infectious Diseases. Elsevier; 2020 [cited 2021 Oct 22]. p. 533–4. Available from: http://www.thelancet.com/article/S1473309920301201/fulltext
World Health Organization. Clinical Management of COVID-19: Living Guidance. World Heal Organ [Internet]. 2021 Oct [cited 2021 Oct 26];(January). Available from: https://www.who.int/publications/i/item/WHO-2019-nCoV-clinical-2021-2
World Health Organization. Expanding our understanding of Post COVID-19 condition [Internet]. 2021 [cited 2021 Oct 26]. Available from: https://apps.who.int/iris/handle/10665/340951
Augustin M, Schommers P, Stecher M, Dewald F, Gieselmann L, Gruell H, et al. Post-COVID syndrome in non-hospitalised patients with COVID-19: a longitudinal prospective cohort study. Lancet Reg Heal - Eur [Internet]. 2021 Jul 1 [cited 2021 Oct 21];6:100122. Available from: http://www.thelancet.com/article/S2666776221000995/fulltext
Menges D, Ballouz T, Anagnostopoulos A, Aschmann HE, Domenghino A, Fehr JS, et al. Burden of post-COVID-19 syndrome and implications for healthcare service planning: A population-based cohort study. PLoS One [Internet]. 2021 Jul 1 [cited 2021 Oct 21];16(7):e0254523. Available from: https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0254523
Moreno-Pérez O, Merino E, Leon-Ramirez JM, Andres M, Ramos JM, Arenas-Jiménez J, et al. Post-acute COVID-19 syndrome. Incidence and risk factors: A Mediterranean cohort study. J Infect [Internet]. 2021 Mar 1 [cited 2021 Oct 21];82(3):378–83. Available from: http://www.journalofinfection.com/article/S0163445321000098/fulltext
Huang C, Huang L, Wang Y, Li X, Ren L, Gu X, et al. 6-month consequences of COVID-19 in patients discharged from hospital: a cohort study. Lancet [Internet]. 2021 Jan 16 [cited 2021 Oct 22];397(10270):220–32. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33428867/
Xiong Q, Xu M, Li J, Liu Y, Zhang J, Xu Y, et al. Clinical sequelae of COVID-19 survivors in Wuhan, China: a single-centre longitudinal study. Clin Microbiol Infect [Internet]. 2021 Jan 1 [cited 2021 Dec 29];27(1):89–95. Available from: http://www.clinicalmicrobiologyandinfection.com/article/S1198743X20305759/fulltext
World Health Organization. A clinical case definition of post COVID-19 condition by a Delphi consensus, [Internet]. 2021 [cited 2021 Oct 23]. Available from: https://www.who.int/publications/i/item/WHO-2019-nCoV-Post_COVID-19_condition-Clinical_case_definition-2021.1
Huang L, Yao Q, Gu X, Wang Q, Ren L, Wang Y, et al. 1-year outcomes in hospital survivors with COVID-19: a longitudinal cohort study. Lancet [Internet]. 2021 Aug 28 [cited 2021 Oct 22];398(10302):747–58. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34454673/
Liang L, Yang B, Jiang N, Fu W, He X, Zhou Y, et al. Three-month Follow-up Study of Survivors of Coronavirus Disease 2019 after Discharge. J Korean Med Sci [Internet]. 2020 Jan 1 [cited 2021 Oct 22];35(46). Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33289374/
Mughal F, Khunti K, Mallen C. The impact of COVID-19 on primary care: Insights from the Na... : Journal of Family Medicine and Primary Care [Internet]. Journal of Family Medicine and Primary Care. 2021 [cited 2021 Oct 30]. Available from: https://journals.lww.com/jfmpc/Fulltext/2021/12000/The_impact_of_COVID_19_on_primary_care__Insights.3.aspx
Pourhoseingholi MA, Vahedi M, Rahimzadeh M. Sample size calculation in medical studies. Gastroenterol Hepatol from bed to bench [Internet]. 2013;6(1):14–7. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24834239
สวัสดี อวยพร. ปัจจัยคัดสรรที่สัมพันธ์กับความเหนื่อยล้าในผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง.[ปริญญานิพนธ์พยาบาลศาสตร์มหาบัณฑิต]. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย; 2014.
คณะทำงานพัฒนาแนวปฏิบัติการบริการสาธารณสุขโรคปอดอุดกลั้นเรื้อรัง. แนวปฏิบัติบริการสาธารณสุข โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง พ.ศ. 2553. สมาคมอุรเวชช์แห่งประเทศไทย;2010.
Stussman B, Williams A, Snow J, Gavin A, Scott R, Nath A, et al. Characterization of Post–exertional Malaise in Patients With Myalgic Encephalomyelitis/Chronic Fatigue Syndrome. Front Neurol [Internet]. 2020 Sep 18 [cited 2021 Oct 27];11:1025. Available from: https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fneur.2020.01025/full
กรมสุขภาพจิต. แนวทางการดูแลเฝ้าระวังโรคซึมเศร้าระดับจังหวัด. กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข [Internet]. 2014;7–8. Available from: https://www.dmh.go.th/test/download/files/2Q 9Q 8Q (1).pdf
WHO Working Group on the Clinical Characterisation and Management of COVID-19 infection. A minimal common outcome measure set for COVID-19 clinical research [Internet]. Vol. 20, The Lancet Infectious Diseases. 2020 [cited 2022 Jan 8]. p. e192–7. Available from: https://www.thelancet.com/journals/laninf/article/PIIS1473-3099(20)30483-7/fulltext
กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์. การเฝ้าระวังการระบาด และกลายพันธุ์โควิด-19 ในประเทศไทย 6 ส.ค.2564 [Internet]. กรุงเทพมหานคร; 2021. Available from: http://msto.dmsc.moph.go.th/login/showimgdetil.php?id=329
Hu Z, Huang X, Zhang J, Fu S, Ding D, Tao Z. Differences in Clinical Characteristics Between Delta Variant and Wild-Type SARS-CoV-2 Infected Patients. Front Med [Internet]. 2022;8. Available from: https://www.frontiersin.org/article/10.3389/fmed.2021.792135
Carruthers BM, Van de Sande MI, De Meirleir KL, Klimas NG, Broderick G, Mitchell T, et al. Myalgic encephalomyelitis: International Consensus Criteria. J Intern Med [Internet]. 2011 Oct 1 [cited 2022 Jan 15];270(4):327–38. Available from: https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/j.1365-2796.2011.02428.x
Davis HE, Assaf GS, McCorkell L, Wei H, Low RJ, Re'em Y, et al. Characterizing Long COVID in an International Cohort: 7 Months of Symptoms and Their Impact. SSRN Electron J [Internet]. 2021 Apr 13 [cited 2021 Oct 22]; Available from: https://papers.ssrn.com/abstract=3820561
Fernández-de-las-Peñas C, Guijarro C, Torres-Macho J, Velasco-Arribas M, Plaza-Canteli S, Hernández-Barrera V, et al. Diabetes and the Risk of Long-term Post-COVID Symptoms. Diabetes [Internet]. 2021 Sep 27;70(12):2917–21. Available from: https://doi.org/10.2337/db21-0329
Verity R, Okell LC, Dorigatti I, Winskill P, Whittaker C, Imai N, et al. Estimates of the severity of coronavirus disease 2019: a model-based analysis. Lancet Infect Dis. 2020 Jun;20(6):669–77.
Centers for Disease Control and Prevention. IOM 2015 Diagnostic Criteria - Myalgic Encephalomyelitis/Chronic Fatigue Syndrome (ME/CFS) [Internet]. Institute of Medicine. 2015 [cited 2022 Jan 5]. Available from: https://www.cdc.gov/me-cfs/healthcare-providers/diagnosis/iom-2015-diagnostic-criteria.html
Mantovani E, Mariotto S, Gabbiani D, Dorelli G, Bozzetti S, Federico A, et al. Chronic fatigue syndrome: an emerging sequela in COVID-19 survivors? J Neurovirol [Internet]. 2021/08/02. 2021 Aug;27(4):631–7. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34341960
Kedor C, Freitag H, Meyer-Arndt L, Wittke K, Zoller T, Steinbeis F, et al. Chronic COVID-19 Syndrome and Chronic Fatigue Syndrome (ME/CFS) following the first pandemic wave in Germany – a first analysis of a prospective observational study [Internet]. medRxiv; 2021. Available from: http://europepmc.org/abstract/PPR/PPR279456
Komaroff AL, Lipkin WI. Insights from myalgic encephalomyelitis/chronic fatigue syndrome may help unravel the pathogenesis of postacute COVID-19 syndrome. Trends Mol Med [Internet]. 2021/06/07. 2021 Sep;27(9):895–906. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34175230
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2022 วารสารศูนย์อนามัยที่ 9 : วารสารส่งเสริมสุขภาพและอนามัยสิ่งแวดล้อม
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความหรือข้อคิดเห็นใด ๆ ที่ประกฎในวารสารศูนย์อนามัยที่ 9 เป็นความคิดเห็นของผู้เขียน บรรณาธิการ คณะผู้จัดทำ และศูนย์อนามัยที่ 9 นครราชสีมา (เจ้าของ) ไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย ผู้เขียนต้องรับผิดชอบต่อบทความของตนเอง
ผลการพิจารณาของกองบรรณาธิการและผู้ทรงคุณวุฒิถือเป็นที่สิ้นสุด คณะบรรณาธิการวารสารฯ ขอสงวนสิทธิ์ในการตรวจแก้ไขข้อความให้ถูกต้องตามหลักภาษาและมีความเหมาะสม
กองบรรณาธิการวารสารฯ ขอสงวนสิทธิ์มิให้นำเนื้อหาใด ๆ ของบทความ หรือข้อคิดเห็นใด ๆ ของผลการประเมินบทความในวารสารฯ ไปเผยแพร่ก่อนได้รับอนุญาตจากกองบรรณาธิการ อย่างเป็นลายลักษณ์อักษร และผลงานที่ได้รับการตีพิมพ์ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารศูนย์อนามัยที่ 9
