ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการดูแลสุขภาพช่องปากเด็กปฐมวัยของผู้ปกครอง ในคลินิกสุขภาพเด็กดี โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชกุฉินารายณ์ จังหวัดกาฬสินธุ์

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงพรรณนาแบบภาคตัดขวาง (Cross-Sectional Descriptive study) เพื่อศึกษาพฤติกรรมการดูแลสุขภาพช่องปากเด็กปฐมวัยของผู้ปกครอง และความสัมพันธ์ระหว่าง ปัจจัยนำ ปัจจัยเอื้อ และปัจจัยเสริม กับพฤติกรรมการดูแลสุขภาพช่องปากเด็กปฐมวัยของผู้ปกครองในคลินิกสุขภาพเด็กดี โรงพยาบาล  สมเด็จพระยุพราชกุฉินารายณ์ จังหวัดกาฬสินธุ์ กลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้ปกครองของเด็กปฐมวัย จำนวน 137 คน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ประกอบด้วยแบบสอบถามปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการดูแลสุขภาพช่องปากเด็กปฐมวัยของผู้ปกครอง และพฤติกรรมการดูแลสุขภาพช่องปาก มีค่าความเชื่อมั่นของแบบสอบถามอยู่ระหว่าง 0.71- 0.94  วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา สถิติสหสัมพันธ์ Spearman  และ Chi-Square และ Odds Ratio

ผลการศึกษาพบว่า ปัจจัยนำ ได้แก่ การมีอาชีพของผู้ปกครองมีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการดูแลสุขภาพช่องปากเด็กปฐมวัย โดยผู้ปกครองที่ประกอบอาชีพมีพฤติกรรมมีโอกาสในการดูแลสุขภาพช่องปากเด็กในระดับมากเป็น 2.07 เท่าของผู้ปกครองที่ไม่ได้ประกอบอาชีพ (OR = 2.07; 95% CI 1.01 – 4.27, p-value=0.046) รายได้เฉลี่ยต่อเดือนของผู้ปกครองกับพฤติกรรมการดูแลสุขภาพช่องปากเด็กปฐมวัยของผู้ปกครอง มีความสัมพันธ์ทางบวกระดับต่ำอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ  (r_s =0.18, p-value=0.030) ปัจจัยเอื้อ ได้แก่ การเข้าถึงแหล่งบริการทันตสุขภาพและการเข้าถึงแหล่งอาหารที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพช่องปากเด็กปฐมวัยมีความสัมพันธ์ทางบวกระดับต่ำกับพฤติกรรมการดูแลสุขภาพช่องปากเด็กปฐมวัยของผู้ปกครอง อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ  (r_s = 0.33, p-value <0.00; r_s = 0.29, p-value <0.001  ) ส่วนปัจจัยเสริม ได้แก่ การได้รับคำแนะนำจากบุคคลใกล้ชิดและการได้รับข้อมูลข่าวสารประชาสัมพันธ์ จากสื่อต่างๆ มีความสัมพันธ์ทางบวกระดับต่ำอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (r_s = 0.24, p-value =0.005; r_s = 0.28, p-value =0.001 )   ข้อเสนอแนะจากการศึกษาครั้งนี้ ควรให้ผู้ที่เกี่ยวข้องจัดกิจกรรมสร้างเสริมสุขภาพช่องปากเด็กให้กับผู้ปกครองอย่างต่อเนื่อง รวมทั้งมีการสื่อสารประชาสัมพันธ์ด้านทันตสุขภาพผ่านช่องทางสื่อต่างๆ และมีการให้บริการทันตกรรมเชิงรุก