ผลของโปรแกรมทันตสุขศึกษาเพื่อการส่งเสริมการดูแลรักษาฟันปลอมทั้งปากของผู้สูงอายุ อำเภอแวงน้อย จังหวัดขอนแก่น

บทคัดย่อ

          การสูญเสียฟันเป็นปัญหาสำคัญของผู้สูงอายุ เพราะทำให้การบดเคี้ยว อาหารบกพร่อง จึงต้องทดแทนโดยการใช้ฟันปลอม อย่างไรก็ดีอายุการใช้ งานของฟันปลอมก็ขึ้นอยู่กับการดูแลรักษาฟันปลอมของผู้สูงอายุ ปัญหาที่ พบบ่อยคือ ฟันปลอมแตกหรือหัก

          การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลองและมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา ผลของการใช้โปรแกรมสุขศึกษาในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการดูแลรักษา ฟันปลอมของผู้สูงอายุ โดยประยุกต์ใช้ทฤษฎีความสามรถของตนเองร่วมกับ ทฤษฎีแรงสนับสนุนทางสังคม กลุ่มตัวอย่างจำนวน 78 คน แบ่งเป็นกลุ่ม ทดลอง และกลุ่มเปรียบเทียบกลุ่มละ 39 คน กลุ่มทดลองได้รับโปรแกรม สุขศึกษาระยะเวลาดำเนินการ 12 สัปดาห์ ประกอบด้วย การสนทนากลุ่ม การ บรรยายให้ความรู้ประกอบสื่อ การนำเสนอตัวแบบ การแจกคู่มือการดูแล รักษาฟันปลอม การสาธิต การฝึกปฏิบัติและการเยี่ยมบ้าน เก็บรวบรวมข้อมูล โดยใช้แบบสอบถาม การวิเคราะห์ข้อมูลโดยข้อมูลเชิงพรรณนาใช้สถิติ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน การแจกแจงความถี่ การเปรียบเทียบ ความแตกต่างของค่าเฉลี่ยคะแนนภายในกลุ่มและระหว่างกลุ่มได้แก่ สถิติ Paired Sample t-test และสถิติ Independent Sample t-test ตามลำดับ กำหนด ระดับนัยสำคัญที่ระดับ 0.05

          ผลการวิจัยพบว่า หลังการทดลองผู้สูงอายุในกลุ่มทดลองมีความรู้เกี่ยว กับการดูแลรักษาฟันปลอม การรับรู้ความสามารถตนเอง ความคาดหวังใน ผลลัพธ์ การปฏิบัติตัวในการดูแลรักษาฟันปลอมสูงกว่าก่อนเข้าร่วม โปรแกรมสุขศึกษาและสูงกว่ากลุ่มเปรียบเทียบอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value <0.001) ผลของโปรแกรมสุขศึกษานี้ สามารถนำไปประยุกต์ใช้เพื่อ ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมในกิจกรรมอื่นๆ ได้