สภาวะช่องปากและพฤติกรรมการรับประทานอาหารตามธงโภชนาการที่มีความสัมพันธ์กับ ภาวะโภชนาการในผู้สูงอายุ ตำบลวังน้ำเย็น อำเภอวังน้ำเย็น จังหวัดสระแก้ว
คำสำคัญ:
สภาวะช่องปาก, พฤติกรรมการรับประทานอาหาร, ตามธงโภชนาการ, ภาวะโภชนาการ, ผู้สูงอายุบทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงพรรณนาแบบภาคตัดขวาง มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสภาวะช่องปากและพฤติกรรมการรับประทานอาหารตามธงโภชนาการที่มีความสัมพันธ์กับภาวะโภชนาการในผู้สูงอายุ ตำบลวังน้ำเย็น อำเภอวังน้ำเย็นจังหวัดสระแก้ว เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามในกลุ่มผู้สูงอายุ ด้วยเทคนิคการสุ่มแบบหลายขั้นตอน จำนวน180 คน ในเดือนมิถุนายน 2567 วิเคราะห์ข้อมูลสถิติโดยใช้ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์แบบไคสแคว์ แบบสเปียร์แมนและแบบ Kendall’s tau-c
ผลการศึกษา พบว่า สภาวะช่องปากของผู้สูงอายุมีฟันอย่างน้อย 20 ซี่ร้อยละ 36.70 มีฟันคู่สบอย่างน้อย 4 คู่สบร้อยละ 48.30 และไม่มีฟันทั้งปาก ร้อยละ5.60 มีฟันน้อยกว่า 4 คู่สบ ใส่ฟันเทียมร้อยละ 5.60 ไม่ใส่ฟันเทียมร้อยละ 46.10 มีฟันคู่สบตั้งแต่ 4 คู่สบขึ้นไป ใส่ฟันเทียมร้อยละ 17.80 ไม่ใส่ฟันเทียมร้อยละ 30.60ผู้สูงอายุส่วนใหญ่มีพฤติกรรมการรับประทานอาหารตามธงโภชนาการอยู่ในระดับปานกลาง คิดเป็นร้อยละ 49.70 และมีภาวะน้ำหนักเกินเป็นส่วนใหญ่ คิดเป็นร้อยละ 62.20 พบว่าสภาวะช่องปากและพฤติกรรมการรับประทานอาหารตามธงโภชนาการไม่มีความสัมพันธ์กับภาวะโภชนาการ
ดังนั้น ควรเพิ่มการการให้ความรู้การรับประทานอาหารตามธงโภชนาการสำหรับผู้สูงอายุและผู้ดูแล และการดูแลสุขภาพช่องปากเพื่อให้ผู้สูงอายุมีสุขภาพที่ดี
คำสำคัญ : สภาวะช่องปาก, พฤติกรรมการรับประทานอาหาร, ตามธงโภชนาการ, ภาวะโภชนาการ, ผู้สูงอายุ
เอกสารอ้างอิง
United Nations. World population ageing 2023: Highlights. New York: UN Department of Economic and Social Affairs; 2023.
ASEAN Secretariat. ASEAN statistical yearbook 2022 [Internet]. Jakarta: ASEAN; 2022 [cited 2024 Dec 17]. Available from: https://www.aseanstats.org/publication/asyb2022/
กรมกิจการผู้สูงอายุ. รายงานสถานการณ์ผู้สูงอายุในประเทศไทย ปี 2567 [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์; 2567 [เข้าถึงเมื่อ 17 ธ.ค. 2567]. เข้าถึงได้จาก: https://www.dop.go.th/th/statistics_page?cat=1&id=2566
Walls AW, Steele JG. The relationship between oral health and nutrition in older people. Mech Ageing Dev. 2004; 125(12): 853-7.
Ghezzi EM, Ship JA. Dementia and oral health. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod. 2000; 89(1): 2-5.
Turner MD, Ship JA. Dry mouth and its effects on the oral health of elderly people. J Am Dent Assoc. 2007; 138(Suppl 1): S15-20.
Nazir MA. Prevalence of periodontal disease, its association with systemic diseases and prevention. Int J Health Sci (Qassim). 2017; 11(2): 72-80.
กรมอนามัย. รายงานการสำรวจสุขภาพประชาชนไทยโดยการตรวจร่างกาย ครั้งที่ 6 [อินเทอร์เน็ต]. นนทบุรี: กระทรวงสาธารณสุข; 2564 [เข้าถึงเมื่อ 17 ธ.ค. 2567]. เข้าถึงได้จาก: https://online.fliphtml5.com/bcbgj/znee/#p=2
ระบบคลังข้อมูลด้านการแพทย์และสุขภาพ (HDC), กระทรวงสาธารณสุข. (n.d.). ร้อยละของประชากรผู้สูงอายุ 60 ปีขึ้นไป มีค่าดัชนีมวลกายปกติ [อินเทอร์เน็ต]. นนทบุรี: กระทรวงสาธารณสุข; 2565 [เข้าถึงเมื่อ 17 ธ.ค. 2567]. เข้าถึงได้จาก: https://hdc.moph.go.th/center/public/standard-report-detail/107330d691031cbddb95aa959a70d360
สำนักโภชนาการ กรมอนามัย. ภาวะโภชนาการในผู้สูงอายุ [อินเทอร์เน็ต]. นนทบุรี: กระทรวงสาธารณสุข; 2565 [เข้าถึงเมื่อ 17 ธ.ค. 2567]. เข้าถึงได้จาก: https://nutrition2.anamai.moph.go.th/webupload/6x22caac0452648c8dd1f534819ba2f16c/filecenter/file/doc/erderly64-03.pdf
Daniel WW. Biostatistics: Basic concepts and methodology for the health sciences. 9th ed. New Jersey: John Wiley & Sons; 2010.
กนกวรรณ ปัญญา, ชย เชียงทอง, ปัณฑิตา เรืองฤทธิ์. สภาวะสุขภาพช่องปากที่มีความสัมพันธ์กับคุณภาพชีวิตในมิติสุขภาพช่องปากของผู้สูงอายุ ตำบลสิงโตทอง อำเภอบางน้ำเปรี้ยว จังหวัดฉะเชิงเทรา [รายงานการวิจัย]. ชลบุรี: วิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธร จังหวัดฉลบุรี; 2566.
Best JW. Research in education. 4th ed. New Delhi: Prentice Hall of India Pvt. Ltd.; 1981.
Altman DG. Practical statistics for medical research. Florida: Chapman & Hall/CRC; 1999.
Dumuid D, Standford ET, Olds T. Compositional data analysis for physical activity, sedentary time and sleep research. Stat Methods Med Res. 2017; 27(12): 133-47.
วิรดา อรรถเมธากุล, วรรณี ศรีวิลัย. ปัจจัยที่ส่งผลต่อสุขภาพของผู้สูงอายุ ตำบลคูบัว จังหวัดราชบุรี. วารสารวิจัยทางวิทยาศาสตร์สุขภาพ. 2556; 7(2): 18-28.
Coleman-Jensen CA, Rabbitt MP, Gregory CA, Singh A. Household food security in the United States in 2020. 29th ed. Amsterdam: Elsevier; 2020.
เอกรัตน์ เชื้ออินถา. พฤติกรรมการดูแลตนเองและคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุในภาคเหนือตอนบน ของประเทศไทย [วิทยานิพนธ์ปริญญาพยาบาลศาสตร์มหาบัณฑิต]. กรุงเทพฯ: คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล; 2540.
นทีกานต์ ธีระวัฒน์สกุล. ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการบริโภคอาหารมังสวิรัติในอำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ [รายงานการวิจัย] [อินเทอร์เน็ต]. เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่; 2552 [เข้าถึงเมื่อ 17 ธ.ค. 2567]. เข้าถึงได้จาก: https://cmudc.library.cmu.ac.th/frontend/Info/item/dc:111558
รุจิรา สัมมะสุต, บรรณาธิการ. โภชนศาสตร์สาธารณสุข: หลักปฏิบัติด้านอาหารในภาวะต่างๆ. นนทบุรี: มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช; 2553.
Nakajima K, Kawamura T, Ohi T, Saeki K, Ohnuki M, Takahashi S. Occlusal status and nutrient intake among community-dwelling elderly in Japan: A cross-sectional study. J Oral Rehabil. 2017; 44(8): 563-72.
พัชราวรรณ ศรีศิลปะนันทน์. ตำราการดูแลสุขภาพช่องปากสำหรับผู้สูงอายุ. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์นันทกานต์; 2558.
Meydani SN, Shlisky J, Bloom ED, Beaudreault RA, Tucker LK, Keller H, et al. Nutritional considerations for healthy aging and reduction in age-related chronic disease. Adv Nutr. 2017; 8(1): 17-26.
Badrasawi MH, Hijjeh HN, Allan MR, Amer SR, Altamimi M. Nutrition awareness and oral health among dental patients in Palestine. Int J Dent. 2020; 2020: 1-11.
Sheiham A, Steele JG. Does the condition of the mouth and teeth affect the ability to eat certain foods, nutrient and dietary intake and nutritional status amongst older people? Public Health Nutr. 2001; 4(3): 797-803.
Moynihan P, Petersen PE. Diet, nutrition and the prevention of dental diseases. Public Health Nutr. 2004; 7(1A): 201-26.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารทันตาภิบาล

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารทันตาภิบาล