การใช้ยา dexmedetomidine เพื่อการป้องกันการเกิดภาวะสับสนเฉียบพลันหลังผ่าตัด

บทคัดย่อ

Dexmedetomidine เป็นยากลุ่ม highly selective alpha 2 adrenergic receptor agonist ออกฤทธิ์ในการยับยั้งระบบประสาทซิมพาเทติกและเพิ่มการทำงานของระบบประสาทพาราซิมพาเทติก ทำให้ผู้ป่วยสงบและมีผลในการบรรเทาอาการปวดร่วมด้วย เป็นยาที่มีฤทธิ์สงบประสาทระยะสั้น ทำให้ผู้ป่วยสงบแต่สามารถปลุกตื่นและประเมินอาการหลังผ่าตัดได้ง่าย โดยยากลุ่มนี้ไม่มีผลกดการหายใจ ข้อบ่งใช้ที่ได้รับการรับรองจากองค์การอาหารและยาแห่งสหรัฐอเมริกา ในปี ค.ศ.1999 คือ การทำให้สงบ สำหรับผู้ป่วยที่กำลังจะได้รับการใส่ท่อหายใจและใช้เครื่องช่วยหายใจขณะเข้าพักรักษาตัวในหอผู้ป่วยภาวะวิกฤต และการทำให้สงบก่อนการทำหัตถการอื่นๆในผู้ป่วยที่ไม่ใส่ท่อหายใจในระยะก่อนและหรือระหว่างผ่าตัดและหัตถการอื่นๆ โดยให้บริหารยาต่อเนื่องไม่เกิน 24 ชั่วโมง ต่อมามีการศึกษาในการป้องกันภาวะสับสนเฉียบพลันหลังผ่าตัด เพื่อป้องกันการเกิดภาวะแทรกซ้อนต่างๆ ได้แก่ การเพิ่มความเสี่ยงในการเป็นโรคสมองเสื่อม ระยะเวลาในการนอนโรงพยาบาลนานขึ้น เพิ่มระยะเวลาฟื้นฟูสภาพร่างกาย ส่งผลให้ความสามารถในการทำกิจวัตรประจำวันลดลง และเพิ่มอัตราการเสียชีวิตหากผู้ป่วยเกิดภาวะสับสนเฉียบพลันหลังผ่าตัด ขนาดยาเฉลี่ยต่อชั่วโมงที่ปรากฏในงานวิจัยมีตั้งแต่ 0.1-1 ไมโครกรัม/กิโลกรัม/ชั่วโมง ซึ่งเป็นขนาดยาทั่วไปที่ทำให้สงบในระหว่างทำหัตถการ อาการไม่พึงประสงค์ที่พบ ได้แก่ หัวใจเต้นช้า และ ความดันโลหิตต่ำ