ปัจจัยทำนายการเกิดภาวะสับสนเฉียบพลันหลังผ่าตัดในผู้ป่วยโรคหลอดเลือดแดงส่วนปลายอุดตัน
คำสำคัญ:
ภาวะสับสนเฉียบพลันหลังผ่าตัด, ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดแดงส่วนปลายอุดตัน, ระดับอัลบูมินในกระแสเลือด, คุณภาพการนอนหลับ, ยาแก้ปวดที่ได้รับหลังผ่าตัดบทคัดย่อ
วัตถุประสงค์ของการวิจัย: เพื่อศึกษาอัตราการเกิดภาวะสับสนเฉียบพลันหลังผ่าตัด และอำนาจการทำานายของคุณภาพการนอนหลับก่อนผ่าตัด ระดับอัลบูมินในกระแสเลือดก่อนผ่าตัด และยาแก้ปวดที่ได้ร้บหลังผ่าตัดต่อการเกิดภาวะสับสนเฉียบพลันหลังผ่าตัดในผู้ป่วยโรคหลอดเลือดแดงส่วนปลายอุดตันที่ด้รับการรักษาโดยการผ่าตัด
การออกแบบวิจัย: การศึกษาความสัมพันธ์เชิงทำานาย
การดำเนินการวิจัย: กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ป่วยโรคหลอดเลือดแดงส่วนปลายอุดตันจำนวน 130 รายที่ได้รับการผ่าตัดในโรงพยาบาลระดับตติยภูมิ 2 แห่งและติดตามเยี่ยมในช่วงระยะเวลา 1-7 วัน หลังผ่าตัดตามเกณฑ์ที่กำาหนด เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลประกอบด้วย 1) แบบประเมินคุณภาพการนอนหลับพิทสเบอร์ก 2) แบบบันทึกยาแก้ปวดที่ได้รับหลังผ่าตัด และ 3) แบบประเมินภาวะสับสนเฉียบพลันวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติพรรณาและการวิเคราะห์ถดถอยโลจิสติคทวิ กำาหนดระดับนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05
ผลการวิจัย: กลุ่มตัวอย่างโรคหลอดเลือดแดงส่วนปลายอุดตันส่วนใหญ่เป็นเพศชายร้อยละ 63.8 อายุเฉลี่ย 65.83 ปี (SD=13.63) ส่วนใหญ่เป็นโรคหลอดเล่อดแดงส่วนปลายอุดตันชนิดเรื้อรัง ร้อยละ 71.5 ซึ่งมีภาวะขาขาดเลือดขั้นวิกฤตร้อยละ 86 เกิดภาวะสับสนเฉียบพลันหลังผ่าตัดร้อยละ 10.8 โดยเกิดอาการแสดงภาวะสับสนเฉียบพลันภายใน 24 ชั่วโมงแรกหลังผ่าตัดร้อยละ 64.29 (เฉลี่ย 42.86±31.47 ชั่วโมง) พบลักษณะอาการแบบผสมร้อยละ 42.86 และมีอาการภาวะสับสนเฉียบพลัน ใน 1-3 วันหลังผ่าตัด (ร้อยละ50) (เฉลี่ย 3±1.62 วัน) ผลการวิเคราะห์อำานาจการทำนาย พบว่า ระดับอัลบูมินในกระแสเล่อดก่อนผ่าตัดที่น้อยกว่า 3.5 กรัมต่อเดซิลิตร สามารถทำานายการเกิดภาวะสับสนเฉียบพลันหลังผ่าตัดได้อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (OR 8.51, 95% CI [1.06-68.06], p=.044)
ข้อเสนอแนะ: ระดับอัลบูมินในกระแสเล่อดก่อนผ่าตัดสามารถทำนายการเกิดภาวะสับสน เฉียบพลันหลังผ่าตัดในผู้ป่วยโรคหลอดเล่อดแดงส่วนปลายอุดตัน พยาบาลจึงควรตระหนักถึงการประเมินระดับอัลบูมินในกระแสเลือดในผู้ป่วยโรคหลอดเล่อดแดงส่วนปลายอุดตันตั้งแต่ในระยะก่อน
ผ่าตัดเพื่อป้องกันการเกิดภาวะสับสนเฉียบพลันหลังผ่าตัด
Downloads
เอกสารอ้างอิง
Whitlock EL, Vannucci A, Avidan MS. Postoperative delirium. Minerva Anestesiol 2011;77(4):448-56.
Schenning KJ, Deiner SG. Postoperative delirium in the geriatric patient. Anesthesiol Clin 2015;33(3):505-16. doi: 10.1016/j.anclin.2015.05.007.
Aitken SJ, Blyth FM, Naganathan V. Incidence, prognostic factors and impact of postoperative delirium after major vascular surgery: a meta-analysis and systematic review. Vasc Med 2017;22(5):387-97. doi: 10.1177/1358863X17721639.
Visser L, Prent A, van der Laan MJ, van Leeuwen BL, Izaks GJ, Zeebregts CJ, et al. Predicting postoperative delirium after vascular surgical procedures. J Vasc Surg 2015;62(1):183-9. doi: 10.1016/j.jvs.2015.01.041.
Sasajima Y, Sasajima T, Azuma N, Akazawa K, Saito Y, Inaba M, et al. Factors related to postoperative delirium in patients with lower limb ischaemia: a prospective cohort study.Eur J Vasc Endovasc Surg 2012;44(4):411-5. doi: 10.1016/j.ejvs.2012.06.028.
Shin YH, Yoon JS, Jeon HJ, Kim YB, Kim YS, Park JY. Postoperative delirium in elderly patients with critical limb ischemia undergoing major leg amputation: a retrospective study. Korean J Anesthesiol 2018;71(4):311-6. doi: 10.4097/ kja.d.18.27108.
van Eijsden WA, Raats JW, Mulder PG, van der Laan L. New aspects of delirium in elderly patients with critical limb ischemia. Clin Interv Aging 2015;10:1537-46. doi: 10.2147/CIA.S87 383.
Fowkes FGR, Rudan D, Rudan L, Aboyans V, Denenberg JO, McDermott MM, et al. Comparison of global estimates of prevalence and risk factors for peripheral artery disease in 2000 and 2010: a systematic review and analysis. Lancet 2013;
(9901):1329-40.
Dua A, Lee C. Epidemiology of peripheral arterial disease and critical limb ischemia. Tech Vasc Interv Radiol 2016;19(2):91-95. doi: 10.1053/j. tvir.2016.04.001.
Gerhard-Herman MD, Gornik HL, Barrett C, Barshes NR, Corriere MA, Drachman DE, et al. 2016 AHA/ACC Guideline on the Management of patients with lower extremity peripheral artery disease: executive summary: a report of the American College of Cardiology/American Heart Association Task Force on Clinical Practice Guidelines. J Am Coll Cardiol
;69(11):1465-1508.
Fowkes FGR, Aboyan V, Fowkes FJI, McDermott M, Sampson UKA, Criqui MH. Peripheral arterial disease: epidemiology and global perspectives. Nat Rev Cardiol 2017;14(3):156-70.doi: 10.1038/nrcardio.2016.179.
Mutirangura P, Ruangsetakit C, Wongwanit C,Sermsathanasawadi N, Chinsakchai K. Atherosclerosis obliterans of the lower extremities in Thai patients. JMed Assoc Thai 2006;89(10):1612-20.
Vasaroangrong T, Thosingha O, Riegel B,Ruangsetakit C, Viwatwongkasem C. Factors influencing prehospital delay time among patients with peripheral arterial occlusive disease. Eur J Cardiovasc Nurs 2016;15(4):285-93. doi: 10.1177/1474515114567813.
Shishehbor MH. Acute and critical limb ischemia: when time is limb. Cleve Clin J Med 2014;81(4):209-16. doi: 10.3949/ccjm.81gr.13003.
Raats JW, Steunenberg SL, de Lange DC, van der Laan L. Risk factors of post-operative delirium after elective vascular surgery in the elderly: a systematic review. Int J Surg 2016;35: 1-6. doi: 10.1016/j.ijsu.2016.09.001.
Inouye SK, Westendorp RGJ, Saczynski JS. Delirium in elderly people. Lancet 2014;383(9920):911-22. doi: 10.1016/S0140-6736(13)60688-1.
Rengel KF, Pandharipande PP, Hughes CG.Postoperative delirium. Presse Med 2018;47(4 Pt2):e53-64. doi: 10.1016/j.lpm.2018.03.012.
Oldroyd C, Scholz AFM, Hinchliffe RJ, McCarthy K, Hewitt J, Quinn TJ. A systematic review and meta-analysis of factors for delirium in vascular surgical patients. J Vasc Surg 2017;66(4):1269-79.e9. doi: 10.1016/j.jvs.2017.04.077.
Galyfos GC, Geropapas GE, Sianou A, Sigala F,Filis K. Risk factors for postoperative delirium in patients undergoing vascular surgery. J Vasc Surg 2017;66(3):937-46.
Trabold B, Metterlein T. Postoperative delirium: risk factors, prevention, and treatment.J Cardiothorac Vasc Anesth 2014;28(5):1352-60. doi:10.1053/j.jvca.2014.03.017.
Shim JJ, Leung JM. An update on delirium in the postoperative setting: prevention, diagnosis and management. Best Pract Res Clin Anaesthesiol 2012;26(3):327-43. doi: 10.1016/j.bpa. 2012.08.003.
Watson PL, Ceriana P, Fanfulla F. Delirium: is sleep important? Best Pract Res Clin Anaesthesiol 2012;26(3):355-66. doi: 10.1016/j.bpa.2012.08.005.
Ringaitiene D, Gineityte D, Vicka V, Zvirblis T, Sipylaite J, Irnius A, et al. Impact of malnutrition on postoperative delirium development after on pump coronary artery bypass grafting. J Cardiothoracsurg 2015;10:74. doi: 10.1186/s13019-015-0278-x.
Swart LM, van der Zanden V, Spies PE, de Rooij SE, van Munster BC. The comparative risk of delirium with different opioids: a systematic review. Drugs Aging 2017;34(6):437-43. doi: 10.1007/s40266-017-0455-9.
Lovich-Sapola J, Smith CE, Brandt CP. Postoperative pain control. Surg Clin North Am 2015;95(2):301-18. doi: 10.1016/j.suc.2014.10.002.
Train the Brain Forum Committee. Thai Mental State Examination (TMSE). Siriraj Hospital Gazette 1993;45:359-74. (in Thai).
Zhang DF, Su X, Meng Z-T, Cui F, Li H-L, Wang D-X, et al. Preoperative severe hypoalbuminemia is associated with an increased risk of postoperative delirium in elderly patients: results of a secondary analysis. J Crit Care 2018;44:45-50. doi: 10.1016/j.jcrc.2017. 09.182
Buysse DJ, Reynolds CF, Monk TH, Berman SR, Kupfer DJ. The Pittsburgh sleep quality index: a new instrument for psychiatric practice and research.Psychiatry Res 1989;28(2):193-213. doi:10.1016/0165-1781(89)90047-4.
Jirapramukpitak T, Tanchaiswad W, Sleep disturbances among nurses of Songklanagarind Hospital. Journal of The Psychiatric Association of Thailand 1997;42(3):123-32. (in Thai).
Pipanmekaporn T, Wongpakaran N, Mueankwan S, Dendumrongkul P, Chittawatanarat K, Khongpheng N, et al. Validity and reliability of the Thai version of the Confusion Assessment Method for the Intensive Care Unit (CAM-ICU). Clin Interv Aging 2014;9:879-85.doi: 10.2147/CIA.S62660.
Ruangwiset R, Wanikun N, Danidusadeekul S, Wongkongkam K, Chinsakchai K. Predictive factors in peripheral arterial occlusive disease patients’ recuperation after endovascular surgery. Journal of Thailand Nursing and Midwifery Council 2017;32(2):79-94. (in Thai).
Vasunilashorn SM, Ngo L, Inouye SK, Libermann TA, Jones RN, Alsop DC, et al. Cytokines and postoperative delirium in older patients undergoing major elective surgery. J Gerontol A Biol Sci Med Sci 2015;70(10):1289-95. doi: 10.1093/gerona/glv083.
Leung JM, Sands LP, Newman S, Meckler G, XieY, Gay C, et al. Preoperative Sleep Disruption and Postoperative Delirium. Journal of Clinical Sleep Medicine 2015;11(8):907-13.
Tobaldini E, Costantino G, Solbiati M, Cogliati C, Kara T, Nobili L, et al. Sleep, sleep deprivation, autonomic nervous system and cardiovascular diseases. Neurosci Biobehav Rev 2017;74(Pt B):321-9. doi: 10.1016/j.neubiorev.2016.07.004.
Laoire AN, Murtagh FEM. Systematic review of pharmacological therapies for the management of ischaemic pain in patients with non-reconstructable critical limb ischaemia. BMJ Support Palliat
Care 2018;8(4):400-10. doi: 10.1136/bmjspcare-2017-001359.
Lin YT, Lan KM, Wang L-K, Chu C-C, Wu S-Z,Chang C-Y, et al. Incidence, risk factors, and
phenomenological characteristics of postoperative delirium in patients receiving intravenous patientcontrolled analgesia: a prospective cohort study. Neuropsychiatr Dis Treat 2016;12:3205-12.
