ปัจจัยทำนายความต้องการการเรียนรู้ในผู้ป่วยภาวะหัวใจขาดเลือดเฉียบพลัน
DOI:
https://doi.org/10.60099/jtnmc.v39i03.268455คำสำคัญ:
ภาวะหัวใจขาดเลือดเฉียบพลัน , ความต้องการการเรียนรู้ , การรับรู้ความเจ็บป่วยบทคัดย่อ
บทนำ ความต้องการการเรียนรู้ เป็นสิ่งสำคัญในการให้ความรู้สำหรับการดูแลตนเองของผู้ป่วยภาวะหัวใจขาดเลือดเฉียบพลัน การศึกษาเกี่ยวกับปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อความต้องการการเรียนรู้ของผู้ป่วยดังกล่าวยังมีอยู่จำกัด โดยเฉพาะด้าน การรับรู้ลักษณะอาการ การรับรู้ระยะเวลา การรับรู้ผลกระทบ การรับรู้การควบคุมความเจ็บป่วยด้วยตนเอง การรับรู้การควบคุมความเจ็บป่วยด้วยการรักษา และการรับรู้การตอบสนองทางอารมณ์ของผู้ป่วย
วัตถุประสงค์การวิจัย เพื่อศึกษาอำนาจการทำนายความต้องการการเรียนรู้ของการรับรู้ลักษณะอาการ การรับรู้ระยะเวลา การรับรู้ผลกระทบ การรับรู้การควบคุมความเจ็บป่วยด้วยตนเอง การรับรู้การควบคุมความเจ็บป่วยด้วยการรักษา และการรับรู้การตอบสนองทางอารมณ์ในผู้ป่วยภาวะหัวใจขาดเลือดเฉียบพลัน
การออกแบบการวิจัย การศึกษาความสัมพันธ์เชิงทำนาย โดยใช้แนวคิดสามัญสำนึกเกี่ยวกับการเจ็บป่วยร่วมกับ การทบทวนวรรณกรรม เป็นกรอบแนวคิดของการศึกษา
การดำเนินการวิจัย กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ป่วยที่ได้รับการวินิจฉัยภาวะหัวใจขาดเลือดเฉียบพลัน อายุ 18 ปีขึ้นไป ที่มารับบริการโรงพยาบาลตติยภูมิแห่งหนึ่ง จำนวน 157 ราย คัดเลือกด้วยวิธี สุ่มตัวอย่างแบบชั้นภูมิตามเกณฑ์ที่กำหนด เครื่องมือ ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล และประวัติการเจ็บป่วย แบบประเมินการรับรู้ความเจ็บป่วย ฉบับย่อ ตรวจสอบความเชื่อมั่นด้วยวิธีการทดสอบซ้ำ วิเคราะห์โดย Intraclass correlation coefficient ของการรับรู้ผลกระทบ การรับรู้ระยะเวลา การรับรู้การควบคุมความเจ็บป่วยด้วยตนเอง การรับรู้การควบคุมความเจ็บป่วยด้วยการรักษา การรับรู้ลักษณะอาการ และการรับรู้การตอบสนองทางอารมณ์ ได้ค่าความเชื่อมั่น .72, .88, .95, .85, .87, และ .83 ตามลำดับ แบบประเมินความต้องการการเรียนรู้ของผู้ป่วยโรคหัวใจ นำมาหาค่าความความสอดคล้องภายใน ด้วยการวิเคราะห์ ค่าสัมประสิทธิ์แอลฟาของครอนบาคได้เท่ากับ .97 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติบรรยายและการวิเคราะห์ถดถอยแบบพหุ
ผลการวิจัย กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่ (ร้อยละ 75.8) เป็นผู้สูงอายุ มีอายุเฉลี่ย 68.1 ปี (SD = 12.3) กลุ่มตัวอย่าง ร้อยละ 78.3 มีค่าเฉลี่ยของความต้องการการเรียนรู้โดยรวมอยู่ในระดับมาก (M = 3.75, SD = 0.49) และมีความต้องการ การเรียนรู้มากที่สุดในด้านการทำกิจกรรมทางกาย (M = 4.02, SD = 0.61) การรับรู้ลักษณะอาการ การรับรู้ระยะเวลา การรับรู้ผลกระทบ การรับรู้การควบคุมความเจ็บป่วยด้วยตนเอง การรับรู้การควบคุมความเจ็บป่วยด้วยการรักษา และ การรับรู้การตอบสนองทางอารมณ์ สามารถร่วมทำนายความผันแปรของความต้องการการเรียนรู้ของผู้ป่วยภาวะหัวใจ ขาดเลือดเฉียบพลัน ได้ร้อยละ 53.1 (F6,150 = 28.259, p < .001) ปัจจัยที่สามารถทำนายความต้องการการเรียนรู้ได้อย่าง มีนัยสำคัญทางสถิติ ได้แก่ การรับรู้ระยะเวลาการเจ็บป่วย (β = .586, 95%CI 5.62-8.64, p < .001) การรับรู้ผลกระทบ (β = .247, 95%CI 1.73-5.35, p < .001) และการรับรู้การควบคุมความเจ็บป่วยด้วยการรักษา (β = .154, 95%CI 0.17-2.35, p = .024) ปัจจัยที่ไม่สามารถทำนายความต้องการการเรียนรู้ได้อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ได้แก่ การรับรู้ ลักษณะอาการ การรับรู้การควบคุมความเจ็บป่วยด้วยตนเอง และการตอบสนองทางอารมณ์
ข้อเสนอแนะ พยาบาลและบุคลากรทีมสุขภาพควรประเมินความต้องการการเรียนรู้ของผู้ป่วยภาวะหัวใจขาดเลือดเฉียบพลันแต่ละรายและปัจจัยที่เกี่ยวข้อง โดยเฉพาะในด้านการรับรู้ระยะเวลาการเจ็บป่วย การรับรู้ผลกระทบ และการรับรู้ การควบคุมความเจ็บป่วยด้วยการรักษา เพื่อนำไปวางแผนในการเตรียมให้ข้อมูลให้ตรงกับสิ่งที่ผู้ป่วยต้องการ
Downloads
เอกสารอ้างอิง
Tsao CW, Aday AW, Almarzooq ZI, Anderson CAM, Arora P, Avery CL, et al. Heart Disease and Stroke Statistics—2023 Update: A Report from the American Heart Association. Circulation. 2023;147(8): e93-e621. https://doi.org/10.1161/CIR.0000000000001123
Chow CK, Brieger D, Ryan M, Kangaharan N, Hyun KK, Briffa T. Secondary prevention therapies in acute coronary syndrome and relation to outcomes: observational study. Heart Asia. 2019;11(1): e011122. https://doi.org/10.1136/heartasia-2018-011122
Posadas-Collado G, Membrive-Jiménez MJ, Romero-Béjar JL, Gómez-Urquiza JL, Albendín-García L, Suleiman-Martos N, et al. Continuity of nursing care in patients with coronary artery disease: a systematic review. IJERPH. 2022;19(5):3000. https://doi.org/10.3390/ijerph19053000
Niksadat N, Rakhshanderou S, Negarandeh R, Ramezankhani A, Farahani AV, Ghaffari M. Concordance of the cardiovascular patient education with the principles of Andragogy model. Arch Public Health. 2022;80(1):4. https://doi.org/10.1186/s13690-021-00763-5
Hassankhani H, Haririan H, Feizollahzadeh H, Jafari A, Porter JE, O’Brien F. Learning needs of iranian patients with coronary heart disease: a cross-sectional, comparative study. Clin Nurs Res. 2021;30(2):193-9. https://doi.org/10.1177/1054773819898808
Huriani E. Myocardial infarction patients’ learning needs: Perceptions of patients, family members and nurses. Int J Nurs Sci. 2019;6(3):294-9. Available from: https://ejournal.mahidol.ac.th/login?url=https://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=edselp&AN=S2352013218300954&site=eds-live
Haridas J, Mani AL. Perceived Learning needs and readiness for hospital discharge of patients with acute myocardial infarction in a selected hospital, Kottayam. IJISRT. 7(3) 849-851. 2022. https://doi.org/10.5281/zenodo.6418378
Leventhal H, Meyer D, Nerenz D. The common sense representation of illness danger. Contributions to medical psychology. 1980:17-30. Available from: https://www.researchgate.net/publication/303283742_The_common_sense_representation_of_illness_danger
Hagger MS, Orbell S. The common sense model of illness self-regulation: a conceptual review and proposed extended model. Health Psychology Review. 2021:1-31. https://doi.org/10.1080/17437199.2021.1878050
Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences (2nd ed.). Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates. https://doi.org/10.4324/9780203771587
Ashour A, Al-Smadi A, Tawalbeh L, Alshraifeen A, Al-Rawashdeh S, Gharaibeh B. Do illness perception predict perceived learning needs among patients treated with percutaneous coronary intervention. Dimensions of Critical Care Nursing. 2020;39(5): 251-8. https://ejournal.mahidol.ac.th/login?url= https://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=asn&AN=144906563&site=ehost-live
Statistical agency THAI ACS REGISTRY I [InternetJ. 2021 [cited 2022 May 5]. Available from: https://www.ncvdt.org/Default.aspx
Borson S, Scanlan JM, Chen P, Ganguli M. The mini-cog as a screen for dementia: validation in a populationbased sample. J Am Geriatr Soc. 2003;51(10):1451-4. https://doi.org/10.1046/j.1532-5415.2003.51465.x
Trongsakul S, Lambert R, Clark A, Wongpakaran N, Cross J. Development of the thai version of mini-cog, a brief cognitive screening test. Geriatr Gerontol Int. 2015;15(5):594-600. https://doi.org/10.1111/ggi.12318
Gerard PS, Peterson LM. Learning needs of cardiac patients. Cardiovasc Nurs. 1984;20(2):7-11. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/6570812/
Uysal H, Enç N. A Turkish version of the cardiac patients’ learning needs inventory; patient questionnaire (TR-CPLNI): reliability-validity assessment. Int J Caring Sci. 2012;5(3):264-79. Available from: https://www.researchgate.net/publication/278283195_A_turkish_version_of_the_cardiac_patients_learning_needs_inventory_patient_questionnaire_reliability-validity_assessment
Smith J, Liles C. Information needs before hospital discharge of myocardial infarction patients: a comparative, descriptive study. JCN2007;16(4): 662-71. https://doi.org/10.1111/j.1365-2702.2006.01689.x
Broadbent E, Petrie KJ, Main J, Weinman J. The brief illness perception questionnaire. J Psychosom Res. 2006;60(6):631-7. https://doi.org/10.1016/j.jpsychores.2005.10.020.
Thepphawan P, Watthnakitkrileart D, Pongthavornkamol K, Dumavibhat C. Cognitive representation, emotional responses and hospitalization experience in predicting decision making for receiving treatment among patients with acute coronary syndrome. Nurs Sci J Thail Nursing Science Journal of Thailand. 2011; 29(2): 111-9. Available from: https://he02.tci-thaijo.org/index.php/ns/article/view/2824 (in Thai)
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2024 วารสารสภาการพยาบาล
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
