วิธีวิเคราะห์ปริมาณสารไล่แมลงโดยวิธี HPLC

บทคัดย่อ

       วิธีวิเคราะห์สารไล่แมลง ได้แก่ ethyl butylacetylaminopropionate, dimethyl phthalate (DMP) และ N, N-diethyl-m-toluamide (DEET) ในผลิตภัณฑ์ทาไล่แมลง สามารถวิเคราะห์สารทั้ง 3 ชนิดได้ในคราวเดียวกันด้วยเทคนิค High Performance Liquid Chromatography (HPLC) ในระบบ reversed phase โดยใช้คอลัมน์ชนิด XTerra RP C8 ขนาด 4.6 × 150 มิลลิเมตร ขนาดอนุภาค 5 ไมโครเมตร สารละลายตัวพาประกอบด้วย ส่วนผสมของ acetonitrile และน้ำกลั่นในอัตราส่วน 25:75 อัตราการไหลของสารละลายตัวพา 1 มิลลิลิตรต่อนาที ตรวจวัดที่ความยาวคลื่น 220 นาโนเมตร ปริมาตรที่ฉีดสารละลาย 5 ไมโครลิตร ผลการทดสอบความถูกต้องของวิธีซึ่งดำเนินการในผลิตภัณฑ์ทาไล่แมลงชนิดโลชั่นใสและครีมข้น พบว่า พีคของสาร ethyl butylacetylaminopropionate, DMP และ DEET แยกออกจากกันได้และไม่ถูกรบกวนจากสารอื่นในตัวอย่าง โดยมีค่า retention time เท่ากับ 8.86, 11.6 และ 14.2 นาที ตามลำดับ พบว่ามีความสัมพันธ์เชิงเส้นตรงระหว่างความเข้มข้นของสารและพื้นที่ใต้พีคตลอดช่วงความเข้มข้น 0.1 - 3 มิลลิกรัมต่อมิลลิลิตร โดยมีค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ (r) เท่ากับ 0.99995, 0.99998 และ 0.99998 ตามลำดับ ผลการวิเคราะห์สารทั้ง 3 ชนิด ในตัวอย่างทั้ง 2 ประเภท วิเคราะห์ภายในวันเดียวกัน มีค่า RSD อยู่ในช่วงร้อยละ 0.06 - 0.12, 0.04 และ 0.03 - 0.14 ตามลำดับ พบว่า ไม่มีความแตกต่างของผลวิเคราะห์ซ้ำระหว่างวัน 5 วัน โดยผลวิเคราะห์สารทั้ง 3 ชนิดในตัวอย่างทั้ง 2 ประเภท มีค่า p-value อยู่ในช่วง 0.35 - 0.80, 0.06 และ 0.13 - 0.996 ตามลำดับ และไม่มีความแตกต่างระหว่างผลวิเคราะห์ของนักวิเคราะห์ 3 คน โดยมีค่า p-value อยู่ในช่วง 0.22, 0.40 และ 0.18 - 0.92 ตามลำดับ ซึ่งแสดงถึงความเที่ยง (precision) ของวิธี ผลวิเคราะห์ spiked sample ได้ค่า recovery ของการวิเคราะห์ ethyl butylacetylaminopropionate, DMP และ DEET อยู่ในช่วงร้อยละ 99.7 - 104.6, 94.6 - 98.9 และ 97.5 - 101.6 ตามลำดับ ขีดจำกัดของการตรวจพบ (Limit of detection, LOD) เท่ากับร้อยละ 0.08, 0.05 และ 0.05 โดยน้ำหนักตามลำดับ ขีดจำกัดของการวัดเชิงปริมาณ (Limit of quantitation, LOQ) เท่ากับร้อยละ 0.30, 0.20 และ 0.20 โดยน้ำหนักตามลำดับ ค่าความไม่แน่นอนขยายสัมพัทธ์ของวิธีวิเคราะห์ ethyl butylacetylaminopropionate, DMP และ DEET เท่ากับ 0.027, 0.041 และ 0.024 ตามลำดับ ซึ่งผลการทดสอบความถูกต้องของวิธีอยู่ในเกณฑ์ยอมรับสามารถนำไปใช้วิเคราะห์สาร ethyl butylacetylaminopropionate, DMP และ DEET ในผลิตภัณฑ์ทาไล่แมลงได้